Bilindiği üzere, Gelir Vergisi Kanununun “Gider Karşılıklarında İstisnalar”ı düzenleyen 24. maddesinin 2 nolu bendiyle; Harcırah Kanunu kapsamı dışında kalan müesseseler tarafından idare başkanı ve üyeleri ile denetçilerine, tasfiye memurlarına ve hizmet erbabına (Harcırah Kanunu'na tabi olsun olmasın her türlü sözleşmeli personel dâhil) verilen gerçek yol giderlerinin tamamı ile yemek ve yatmak giderlerine karşılık verilen gündeliklerin aynı aylık seviyesindeki devlet memurlarına verilen gündeliklere veya devletçe verilen gündeliklerin en yüksek haddine kadar olan kısmı gelir vergisinden istisna edilmiştir.

Devletçe verilen gündeliklerin en yüksek haddi olarak en yüksek devlet memuru olan Cumhurbaşkanlığı İdari İşler Başkanına verilecek gündelik tutarı esas alınacaktır.

Kamu görevlilerinin geneline yönelik mali ve sosyal haklara ilişkin olarak 25 Ağustos 2021 tarihli Resmî Gazete’de yayımlanan 6. dönem toplu sözleşme ile kamu görevlilerinin 2022 ve 2023 yıllarına ilişkin aylıklarının hesaplanmasında kullanılacak aylık ve taban aylık katsayıları belirlenmişti. Hazine ve Maliye Bakanlığı-Kamu Mali Yönetim ve Dönüşüm Genel Müdürlüğünce 5 Ocak 2023 tarihinde yayımlanan 1 Sıra nolu Genelge ile 6. dönem toplu sözleşmenin yukarıdaki hükümleri kapsamında 01.01.2023-30.06.2023 döneminde uygulanacak

- Aylık katsayısı 0,388581

- Taban aylık katsayısı ise 6,082041

olarak belirlenmiştir.

Buna göre, en yüksek devlet memuru aylığı 9.773,56 TL (Not: Memur ve emekli maaş artışlarına ilişkin olarak 9 Ocak 2023 tarihinde TBMM Plan ve Bütçe Komisyonunda kabul edilen Kanun Teklifi’nin yasalaşmasıyla belirlenecek olan yeni katsayılar ile söz konusu aylık seviyesi tutarları artabilecektir) olarak hesaplanmakta olup, aylık seviyesi bu tutarın üzerinde olanlara ve aylık tutarları bu tutarın altında kalanlara da en yüksek gündelik tutarına kadar, vergiden istisna olarak ödeme yapılabilir.

01.01.2023 tarihinden itibaren uygulanacak harcırah tutarları ise aşağıdaki gibi olacaktır.

1-        Vergiden Müstesna Yurtiçi Gündelikleri:

2023 Yılı Bütçe Kanununa ek H Cetveli ile, en yüksek devlet memuru için belirlenen yurt içi gündelik tutarı 250,00 TL’dir. Dolayısıyla, özel sektör firmaları maaş tutarı ne olursa olsun çalışanlarına şehir dışına yapacağı iş seyahatleri nedeniyle 250 TL’yi aşmayan tutarda harcırahı vergiden müstesna harcırah gündeliği olarak ödeyebilecektir. Bu tutarı aşan gündeliklerin ise ücret olarak kabul edilerek vergiye tabi tutulması gerekir.

Harcırah Kanunu’nun 33. maddesinde 5335 sayılı Kanunla yapılan değişiklik ile; Harcırah Kanunu hükümlerine göre gündelik ödenenlerden yurt içinde yatacak yer temini için ödedikleri ücretleri belgelendirenlere belge bedelini aşmamak kaydıyla gündeliklerinin tamamına kadar olan kısmının ayrıca ödenebilmesi mümkün kılınmıştır.

2- KKTC’ye Yapılan Seyahatlerde Vergiden Müstesna Gündelik Tutarı:

10.01.2023 tarihli Resmî Gazetede yayımlanan 6656 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı eki “Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’ne Yapılacak Yolculuklarda Verilecek Gündeliklere Dair Karar” ile KKTC’ye yapılacak seyahatlerde Cumhurbaşkanlığı İdari İşler Başkanı için belirlenen gündelik tutarı 557,00 TL’dir. KKTC’ye yapılacak seyahatler nedeniyle personele ödenen harcırah gündeliğinin bu tutardaki kısmı gelir vergisinden istisnadır.

Yatacak yer temini için ödedikleri ücretleri belgelendirenlere belge bedelini aşmamak ve her defasında 10 gün ile sınırlı olmak üzere, gündeliklerinin % 75’ine kadar olan kısmı yatacak yer ücreti olarak ayrıca ödenir.

3-   Vergiden Müstesna Yurtdışı Gündelikleri:

Yurtdışı gündeliklerinin uygulanmasında, yurtdışına gönderilen kişinin, Türkiye'den her çıkışında, seyahat ve ikamet süresinin ilk 10 günü için ödenecek gündelikler, aşağıdaki tabloda belirtilen miktarların % 50 artırılması suretiyle hesaplanır.

Yurtdışına çıkan kişilerin, aynı süreyle sınırlı olmak kaydıyla, yurtdışında yatacak yer temini için ödedikleri ücretleri fatura ile belgelendirmeleri halinde, faturada gösterilen günlük yatak ücretinin, yukarıdaki şekilde artırımlı hesaplanan gündeliklerinin % 40'nı aşması halinde, aşan kısmın % 70'i ayrıca ödenir. Ancak yatacak yer temini için ödenecek ilave tutar, artırımlı olarak hesaplanan gündeliklerinin % 100'ünden fazla olamaz.

Halen uygulanan harcırah tutarları 10 Ocak 2023 tarihli Resmî Gazete’de yayımlanan 6656 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı ile belirlenmiştir. Buna göre brüt aylık tutarı  9.773,56 TL’den fazla olan çalışanlar için 1 Ocak 2023-30 Haziran 2023 döneminde uygulanacak olan ve en yüksek devlet memuruna verilen, gelir vergisinden istisna yurt dışı gündelik tutarları aşağıdaki tabloda dikkatinize sunulmaktadır. (Not: İstenirse aylık tutarları 9.773,56 TL’nin altında kalanlara da en yüksek gündelik tutarına kadar, vergiden istisna olarak ödeme yapılabilir.): 

Akif AKARCA / Dr.Mehmet ŞAFAK

https://www.ekonomim.com/kose-yazisi/2023-yili-yurtici-kibris-ve-yurtdisi-seyahat-gundelikleri/679481