Benzer yapılandırma uygulaması son olarak Ağustos 2016’da 6736 sayılı Kanun’la yapılmıştı.

2017 yılında da 7020 sayılı Kanun’la bir yapılandırma uygulaması hayata geçmişti ama onun kapsamı sadece kesinleşmiş kamu borçlarıyla sınırlıydı. Dolayısıyla yeni vergi barışında ne yeni ne değil diye bakacaksak, yeni tasarıyı 6736 sayılı Kanun’la karşılaştırmak gerekiyor.

Kanun tasarısı oldukça kapsamlı. Yasalaşması sürecinde ve sonrasında çok tartışılacak, hakkında çok makale yazılacak konular olacak. Bugün çok genelinden başlamak ve daha önceki benzeri düzenlemelerle benzerliklerine ve farklılıklarına bakmak istiyorum.

Vergi barışı var, varlık barışı yok

2016 tarihli ve 6736 sayılı Kanun’da varlıkların milli ekonomiye kazandırılmasını amaçlayan ve kamuoyunda varlık barışı olarak ifade edilen düzenlemeye de yer verilmişti. Bu uygulamada başvuru süresi 30 Haziran 2017 tarihinde bitmişti.

Zannediyorum uygulamanın yeni yapılması dikkate alınarak yeni tasarıda varlık barışına ilişkin bir düzenlemeye yer verilmemiş.

İçeriğini aşağıda özetleyeceğim vergi barışı uygulamasına ilişkin olarak tasarının metni, esas olarak 6736 sayılı Kanun’un metni ile aynı. Tarihler güncellenmiş, bazı küçük değişiklikler yapılmış.

Kapsam oldukça geniş

Tasarı yürütme ve yürürlük maddeleri hariç 25 maddeden oluşuyor. Bunların sekiz maddesi vergi yapılandırmalarına ilişki.

Tasarıyla;

- Kesinleşmiş alacaklar yeniden yapılandırılıyor,

- İhtilaflı alacaklar tasfiye edilmek isteniyor,

- Matrah artırımı ve matrah artırımı yapılan yılların incelenmemesi ve bu yıllara tarhiyat yapılmaması öngörülüyor,

- Kayıt ve muhasebe düzeltmeleri yapılarak gerçek durumla kayıtların eşitlenmesi amaçlanıyor.

Kesinleşmiş alacaklar yeniden yapılandırılıyor

Kanun tasarısıyla, Mart 2018 sonu itibariyle kesinleşmiş ancak ödenmemiş kamu alacakları yeniden yapılandırılıyor.

Vergi aslının tamamı ile ÜFE oranları esas alınarak hesaplanan faiz tutarının ödenmesi halinde, gecikme faizi ve gecikme zammı ile vergi aslına bağlı olarak kesilen cezaların silinmesi öneriliyor.

Ödenecek tutarın bir defada veya borçlunun istemesi durumunda hesaplanacak faiziyle birlikte 18 taksitte ödenmesi mümkün.

İhtilaflı alacaklar tasfiye edilmek isteniyor

Kanun tasarısında önerildiği haliyle, 6736 sayılı Kanun’la yapılan düzenlemeler, küçük değişikliklerle yeniden yapılıyor.

İhtilaflı alacaklarda, alacağın veya ihtilafın bulunduğu aşamaya göre farklı düzenlemeler öngörülüyor.

Bu çerçevede örneğin Kanun’un yayımı tarihi itibariyle tarhiyat yapılmış, dava açılmış ancak karar verilmemişse veya dava açma süresi henüz geçmemişse, verginin yarısı ile bu tutara ÜFE aylık değişim oranları esas alınarak hesaplanan faizinin ödenmesi halinde, ceza ve gecikme faizinin silinmesi öngörülüyor.

Hesaplanan tutarların yine faiz karşılığında taksitlendirilmesi mümkün.

İnceleme aşamasındaki işlemler kapsamda

Tasarıya göre, daha önce başlanan vergi incelemeleri kural olarak devam edecek. İncelemenin tamamlanmasından sonra tarh edilen verginin yarısı ile bu tutara ÜFE aylık değişim oranları esas alınarak hesaplanan faizinin ödenmesi halinde, ceza ve gecikme faizi silinecek.

İncelenen mükelleflerin, matrah artırımından yararlanmaları mümkün. Bu konuda bir sınırlama öngörülmemiş. Bu durumda olanlar için ayrıntılı düzenleme var tasarıda.
Daha önceki yapılandırma kanunlarında yer alan düzenlemenin benzeri bir uygulama.

Matrah artırımı 4-5 yıl için mümkün

Matrah artırımı; yıllık gelir ve kurumlar vergisinde dört yıl, kapsama giren stopajlar ile katma değer vergisinde beş yıl için öngörülmüş. Yıllık gelir ve kurumlar vergisinde 2017 yılı için matrah artırımı öngörülmemiş. Belki TBMM’de 2017yılı da kapsama dahil edilebilir.

Matrah artırımı son yapılandırma kanununda olduğu gibi yine;

- Yıllık gelir ve kurumlar vergisi,

- Katma değer vergisi,

- Bazı gelir ve kurumlar vergisi stopajları (Ücretler, yıllara sari işlerin istihkakları ile bazı kira ve serbest meslek ödemeleri),

için yapılabiliyor. Yine önceki deneyimlerde olduğu gibi, BSMV, sorumlu sıfatıyla ödenen KDV, kâr dağıtımı stopajı, KKDF, damga vergisi ve ÖTV gibi vergilerde matrah artırımı yapılmıyor.
Vergi incelemesi ve tarhiyat yapılmasını engellediği için tasarının en önemli düzenlemesi bence matrah artırımı. Bu önemi nedeniyle, kapsamın yeniden değerlendirilmesinde yarar olduğunu düşünüyorum. Kurumlar vergisi incelemesinin bir bakıma ayrılmaz parçası olması nedeniyle kâr payı stopajının, KDV ile alternatif bir vergi olması nedeniyle de BSMV’nin en başta kapsama alınması gerekir.

İşletme kayıtlarının düzeltilmesi

Kanun tasarısıyla;

- İşletmede mevcut olduğu halde kayıtlarda yer almayan mal, makine, teçhizat ve demirbaşları % 10 (indirimli orana tabi olanlar için tabi olduğu oranın yarısı) oranında KDV hesaplayarak kayda alma,

- Kayıtlarda yer aldığı halde işletmede olmayan malları bütün vergisel yükümlülükler yerine getirilerek kayıtları düzeltme,

- Kayıtlarda yer aldığı halde işletmede olmayan kasa mevcudu ve ortaklardan alacaklar için % 3 vergi ödeyerek düzeltme olanağı getiriliyor. Tasarıda, daha önceki uygulamalara göre önerilen farklı bir düzenleme yok.

Peşin ödeyenlere fer’i borçlarda % 90 indirim

Kanun kapsamında hesaplanan ve yapılandırılan kamu borcunu bir defada ödeyeceklere, fer’i borçlar yerine ÜFE aylık değişim oranı esas alınarak hesaplanacak tutarın %90’ının silinmesi öngörülmüş. 6736 sayılı Kanun’da bu oran %50 idi. Tasarıda, önceki uygulamalara göre en önemli farklılıklardan birisi bu.

Tasarıyı incelemeden işlem yapmamakta yarar var

Yukarıda kısaca özetlediğim gibi, kanun tasarısı oldukça geniş düzenlemeler yapıyor, yeni olanaklar ve korumalar öngörüyor. Bu nedenle tasarıyı incelemeden vergisel işlem yapılmamasını öneririm. Bu çerçevede örneğin mart öncesine ait kesinleşmiş borcunuz varsa veya bu günlerde uzlaşma aşamasında işleminiz varsa, öncelikle tasarı metnini inceleyin derim. Recep Bıyık

https://www.dunya.com/kose-yazisi/vergi-barisinda-ne-yeni-ne-degil/414137