Başbakan Binali Yıldırım tarafından TBMM’ye sevk edilen son Torba Kanun ile sosyal güvenlik alanında birtakım değişiklikler getiriliyor. Galat olarak "Prim Affı" denilen prim yapılandırmayı da içeren yasanın bu yönü bizce işlevsiz kalacak. Zira 2006-2008-2011-2014-2016-2017 yıllarında çıkartılan prim yapılandırma kanunları giderek bekleneni vermekten uzak sonuçlara sahip oldular. Zaten 01.05.2015 tarihi önceki prim borçları silindiği için yapılandırma kısıtlı bir dönem için söz konusu olacak.
Sosyal güvenlik açısından Tasarının en göze çarpan maddesi olan Bayram ikramiyesi bilindiği gibi 2015 seçimlerinde CHP’nin seçim vaatlerinden biri idi ve o zaman AKP bu hakkın kaynak yetersizliği nedeniyle gerçekleştirilemeyeceğini iddia etmişti.
Gelin Tasarının getirdiklerine kısaca değinelim.
1000 TL Bayram İkramiyesi
SGK’ca gelir ve aylık ödemesi yapılanlara, ödemenin yapılacağı tarihte gelir ve aylık alma şartıyla, Ramazan Bayramı ve Kurban Bayramında 1.000'er TL tutarında bayram ikramiyesi ödenecek.
Bu ödemenin yapılmasında;
a) İş kazaları ve meslek hastalıkları sigortasından sürekli iş göremezlik geliri almakta olanlara, gelir bağlanmasına esas olan sürekli iş göremezlik derecesi oranı,
b) Hak sahiplerinin hisseleri oranı,
c) İş kazası veya meslek hastalığı sonucu meslekte kazanma gücünü %50 oranının altında kaybetmesi nedeniyle sürekli iş göremezlik geliri bağlanmış iken ölenlerden, ölümü iş kazası veya meslek hastalığına bağlı olmayanların hak sahiplerine, sigortalıya gelir bağlanmasına esas olan sürekli iş göremezlik derecesi üzerinden hak sahiplerinin hisseleri oranı,
d) Yabancı ülkelerle akdedilen sosyal güvenlik sözleşmeleri uyarınca kısmi gelir veya aylık alanlara, ülkemiz mevzuatına tabi olarak geçen prim ödeme gün sayılarının, sosyal güvenlik sözleşmesine göre nazara alınan toplam prim ödeme gün sayısına olan oranı,
esas alınacak.
Birden fazla dosyadan gelir ve aylık alanlara en fazla ödemeye imkân veren tek bir dosya üzerinden ödeme yapılacak.
Bayram ikramiyesi evlenme ödeneği hesabında dikkate alınmayacak.
Bayram ikramiyesi kesintiye tabi olmayacak ve haczedilemeyecek.
***
Yapılandırma Geliyor
Mart 2018 ayına kadar ödenmemiş SGK prim borçları gecikme zam ve cezaları kaldırılarak Yİ-ÜFE oranında zamlandırılarak yapılandırılabilecek.
***
Bağ-Kur Prim Borçları Süreleriyle Birlikte Siliniyor
31.05.2018 tarihi itibariyle ödenmeyen veya yapılandırılmayan prim borçları süreleriyle birlikte silinecek. Daha sonra ödenmek istenmesi halinde güncel rakamlardan ve hepsinin ödenmesi gerekecek. Bilindiği gibi Bağ-Kur prim borçlarından 01.05.2008 tarihi itibariyle beş yıl ve üstü prim borçları, 30.04.2008 tarihi itibariyle 1 yıl ve üzeri prim borçları silinmişti. Bu defa Bağ-Kur prim borçlarını ödemek istemeyenler için alt süre sınırlaması olmadan Bağ-Kur borçları silinmiş olacak.
***
65 Yaş Aylığı Artıyor
Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakıfları tarafından muhtaç olduğuna karar verilen 65 yaşını doldurmuş Türk vatandaşlarına, muhtaçlık hâli devam ettiği müddetçe (2.332) gösterge rakamının memur aylık katsayısı ile çarpımından bulunacak tutarda aylık bağlanıyordu. (2332) olan gösterge rakamı yeni Torba Kanun ile 4387’ye çıkarıldığı için halen 253 TL olan bu ödeme 476 TL’ye yükseltilmiş olacak.
***
Genç Girişimci Desteği
18-29 yaşı arası olup 01.06.2018 tarihinden itibaren zorunlu Bağ-Kur sigortalısı olanlara bir yıl süreyle prime esas kazanç alt sınırı üzerinden Hazinece karşılanacak. Ortaklıklarda sadece bir ortak bu haktan faydalanabilecek. Şevket Tezel