1 Mayıs’ta işyerleri kapalı ama işveren dilerse yarını da tatil ederek, çalışana peşpeşe 4 gün izin hediye edebilir. Tabii karşılığında 2 ay içinde ‘telafi çalışması’ yaptırarak... İşte tüm ayrıntılarıyla telafi çalışması...
1 Mayıs resmi tatil olduğu için salı günü işyerleri kapalı. Diğer yandan işveren isterse yarını da tatil ederek çalışanlarına 4 günlük tatil hakkı tanıyabilir ve daha sonra telafi çalışması yaptırabilir. Peki, bunu nasıl yapabilir, işçi bu şekilde çalıştırılmayı kabul etmeyebilir mi?
GÜNDE 3 SAATİ AŞAMAZ
İş Kanunu’nda telafi çalışması olarak ifade edilmiş bir düzenleme var. Buna göre; işveren resmi tatillerden önce veya sonra işyerini tatil ederek bütün çalışanlara izin verebilir. Bu kapsamda pazartesi gününü de tatil eden işveren, 2 ay içerisinde yani 1 Temmuz’a kadar, telafi çalışması yaptırma hakkına sahiptir. Örneğin haftanın 5 günü, günde 9 saat çalışılan bir işyerinde pazartesi gününü tatil eden işveren, işçilerine 1 gün için toplam 9 saatlik telafi çalışması yaptırabilir. İşçiler 9 saatlik telafi çalışmasını, tatil sonrası belirli periyotlar halinde ve kanundaki hükümlere uygun olarak işyerinde daha fazla çalışarak gerçekleştirebilir. Telafi çalışması günde 3 saatten fazla yaptırılamaz. Ayrıca işyerinde günlük 11 saatlik çalışma süresi de telafi çalışması gerekçesiyle aşılamaz. Yani verdiğimiz örnekte yer alan işyerinde işveren, telafi çalışmasını en fazla günde 2 saat yaptırabilir.
TATİL GÜNÜNDE YAPAMAZ
Telafi çalışması yaptırmak isteyen işveren bunu işyerinde çalışılan günlere bölmek zorundadır. Yani işyerinde haftanın 5 günü çalışılıyorsa, cumartesi ve pazar günleri telafi çalışması yaptırılamaz. Diğer yandan işveren telafi çalışmasını işyerini kapattığı günün bitiminden itibaren 2 ay içerisinde yaptırmak zorundadır. 2 aylık süre geçmişse işçiler telafi çalışması yapmaya zorlanamazlar.
FAZLA MESAİ SAYILAMAZ
Telafi çalışması yapılması dolayısıyla günlük çalışma süresinin üzerinde çalışan işçiler bu nedenle işverenden fazla mesai ücreti talep edemezler. Ayrıca telafi çalışması yaptıracak işveren, pazartesi günü işçilerine verdiği izni işçilerin yıllık izninden düşemez. İşçiler pazartesi günü izinli olmanın telafisini iki ay içerisinde çalışarak yapacakları için yıllık izinlerinden düşülemez.
KURALLARA UYMAYANA HER İŞÇİ İÇİN 337 TL CEZA
Telafi çalışmasında bahsettiğimiz kurallara uymayan işveren bu kapsamda idari para cezasıyla karşılaşabilir. Telafi çalışmasını iki ay içerisinde yaptırmayan, telafi çalışmasını tatil günlerinde yaptıran, günde 3 saatten daha fazla telafi çalışması yaptıran işveren, her bir işçi için 337 TL ceza ödemek zorunda. Dolayısıyla 100 çalışanı olan bir işveren 33.700 TL idari para cezasını yalnızca bu kurallara uymadığı için ödemek zorunda kalabilir. İşverenlerin bu faturayla karşılaşmamaları için çalışanlara telafi çalıştırması yaptırırken kurallara uymaları gerekiyor. Aksi halde yüksek cezalar alabilirler.
ÇALIŞANIN RIZASINI ALMAYA GEREK YOK
İşveren işyerini kapatarak telafi çalışması yapmaya karar verdiğinde işçilerden muvafakat almasına gerek yoktur. Aynı şekilde işçilerin de bu duruma riayet etmemek gibi bir hakları bulunmuyor. Yani işçi ben pazartesi günü işe gelmek istiyorum diyemediği gibi pazartesi günkü çalışma telafi edileceği gün de işe gitmek zorundadır. Dolayısıyla işveren telafi çalışması için bu kurallar dahilinde işçiden onay almak zorunda değildir. Okan Güray Bülbül
