Yetkileri sınırlı, sorumlulukları geniş olan Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik ve Yeminli Mali Müşavirlik mesleğinin yetki ve sorumluluğunun dengeli bir yapıya kavuşturulması için önemli bir adım atıldı.
Yetki ve sorumlulukların sınırlarının ülkemizde tam olarak belirlenmemesi ve gri alanların fazlalığı birçok ihtilafın hayatın her alanında yaşanmasına neden oluyor. Yetki ve sorumlulukların sürekli tartışıldığı ülkemizde Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler (SMMM) ve Yeminli Mali Müşavirler (YMM) sorumluluk konusunda en büyük sıkıntıyı yaşayanların başında geliyor.
Yetkileri sınırlı, sorumlulukları geniş olan Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik ve Yeminli Mali Müşavirlik mesleğinin yetki ve sorumluluklarının dengeli bir yapıya kavuşturulması gerekiyordu. YMM’lerin tasdikten doğan, SMMM’lerin beyanname ve finansal tablo imzalamaktan doğan sorumluluklarının yeniden düzenlenmesi için yılardır sürdürülen çalışmalarda önemli bir noktaya gelindi.
Hazine ve Maliye Bakanlığı Vergi Denetim Kurulu Başkanlığı’nın 03.08.2022 tarihli ve E-55935724- 010.07-10120 sayılı Genel Yazısında SMMM ve YMM’lerin Sorumluluğuna ilişkin Rapor Yazılabilmesine yönelik temel noktalarda uygulamada yaşanan sorunları çözümlemek için açıklama yapıldı. Bu kapsamda vergi müfettişlerine, Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler ve Yeminli Mali Müşavirler Hakkında Vergi Müfettişleri Tarafından Sorumluluk Raporu Düzenlenmesinde Uyulacak Usul ve Esaslara İlişkin Yönerge’nin uygulanması hakkında açıklayıcı bilgiler verildi.
Vergi beyannamelerini ilgili mevzuat hükümlerine göre imzalayan Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlerin, imzaladıkları beyannamelerde yer alan bilgilerin defter kayıtlarına ve bu kayıtların dayanağını teşkil eden belgelere uygun olmaması halinde mali sorumlulukları doğacak.
Serbest Muhasebeci Mali Müşavir tarafından tutulan defter kayıtları ve verilen beyannameler ile bunların dayanağını oluşturan belgeler arasındaki uyumsuzluğun tek başına vergi kaybına neden olmadığı durumlarda mali sorumluluk söz konusu olmayacak.
İlgili mevzuat hükümlerine uygun bir şekilde tasdik raporunu düzenleyen Yeminli Mali Müşavirler yaptıkları tasdikin doğruluğundan sorumlu olacaklar. Yaptıkları tasdikin doğru olmaması halinde, tasdikin kapsamı ile sınırlı olmak üzere, ziyaa uğratılan vergilerden ve kesilecek cezalardan mükellefle birlikte müştereken ve müteselsilen sorumlu olacaklar. Yeminli Mali Müşavirler yaptıkları tasdikin kapsamını düzenleyecekleri raporda açıkça belirtecekler.
SMMM ve YMM’lerin sorumluluğu, mükellefler tarafından kendilerine sunulan veya sunulması gereken belgelerle sınırlı olacak.
Vergi Müfettişlerince düzenlenecek Görüş ve Öneri Raporlarında, SMMM ve YMM’lerin sorumluluk doğuran icrai ya da ihmali fiilinin ne olduğu, bu fiilin mevzuatın hangi hükmünü ihlal ettiği ve fiilin icrası neticesinde ortaya çıkan sonucun ne olduğunun açıkça belirtilmesi gerekiyor. Düzenlenen sorumluluk raporlarında, tespit edilen fiil ile bu fiil neticesinde ortaya çıkan vergi ziyaı arasında kurulan illiyet bağına, ilgili meslek mensubunun bilgisine de başvurmak suretiyle, somut delillerle birlikte açık bir biçimde yer verilmesi gerekmekte. Somut vakalar delilleri ile birlikte ortaya konulmadan, genel ibareler kullanılmak suretiyle rapor tanzim edilemeyecek.
Vergi Müfettişlerince, SMMM ve YMM’lerin disiplin sorumluluklarının tespit edildiği Görüş ve Öneri Raporlarında ceza önerisi getirilmeyecek. SMMM ve YMM’lerin disiplin sorumluluğu doğuran fiilleri ile bu fiiller sebebiyle ihlal edilen 3568 sayılı Kanunun ve Disiplin Yönetmeliğinin ilgili hükümlerinin hiçbir kuşku ve duraksamaya yer vermeyecek biçimde, neden sonuç ilişkisi gözetilerek raporda ortaya konulması ile yetinilecek olup ceza önerisi yönünde herhangi bir görüş belirtilmeyecek.
SMMM ve YMM’lerin sorumlulukları noktasında çok büyük sıkıntılar yaşanmasına neden olan uygulamaların bu yeni düzenleme ile son bulmasını bekliyoruz. Emre KARTALOĞLU / TÜRMOB Genel Başkanı
