I- GİRİŞ
Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından e-Belge uygulamalarının kapsamının genişletilmesine yönelik değişiklikleri ve Kıymetli Maden ile e-Döviz alım-satım belgesi uygulamasına ilişkin düzenlemeleri de içeren 535 sıra numaralı Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği 22.01.2022 tarih ve 31727 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanmıştı.
Yayımlanan 535 sıra numaralı tebliğ doğrultusunda, mükellef gruplarına göre, e-fatura, e-arşiv fatura, e-İrsaliye ve e-Defter uygulamalarına zorunlu olarak geçiş yapacak ve kapsama dahil olacak mükelleflerin geçiş takvimi aşağıdaki tabloda belirtilmiştir.
II- 535 NO.LU VUK GENEL TEBLİĞİ İLE 509 SIRA NO.LU VUK GENEL TEBLİĞİ’NDE YAPILAN DEĞİŞİKLİKLERİ'DE İÇEREN E-BELGE VE E-DEFTER UYGULAMASINA DAHİL EDİLEN YENİ MÜKELLEF VE SEKTÖR BAĞIMLI MÜKELLEF GRUPLARI
A- SEKTÖR BAĞIMSIZ MÜKELLEFLER
|
Sektör Bağımsız |
Brüt Satış Hasılatı (Ciro) veya Gayrisafi İş Hasılatı |
E-Fatura ve E-Arşiv Fatura Zorunlu Geçiş Tarihi |
E-Defter Zorunlu Geçiş Tarihi |
|
2021 Yılı |
4 Milyon TL ve Üzeri |
1 Temmuz 2022 |
1 Ocak 2023 |
|
2022 Yılı |
3 Milyon TL ve Üzeri |
1 Temmuz 2023 |
1 Ocak 2024 |
B- ELEKTRONİK ORTAMDA MAL VE HİZMET SATIŞI YAPANLAR (E-TİCARET)
|
e-Ticaret Firmaları |
Brüt Satış Hasılatı (Ciro) veya Gayrisafi İş Hasılatı |
E-Fatura ve E-Arşiv Fatura Zorunlu Geçiş Tarihi |
E-Defter Zorunlu Geçiş Tarihi |
|
2020 Yılı veya 2021 Yılı |
1 Milyon TL ve Üzeri |
1 Temmuz 2022 |
1 Ocak 2023 |
|
2022 Yılı |
500 Bin TL ve Üzeri |
1 Temmuz 2023 |
1 Ocak 2024 |
C- GAYRİMENKUL VE/VEYA MOTORLU TAŞIT, İNŞA, İMAL, ALIM, SATIM VEYA KİRALAMA İŞLEMLERİNİ YAPANLAR İLE BU İŞLEMLERE ARACILIK FAALİYETİNDE BULUNANLAR
|
Brüt Satış Hasılatı (Ciro) veya Gayrisafi İş Hasılatı |
E-Fatura ve E-Arşiv Fatura Zorunlu Geçiş Tarihi |
E-Defter Zorunlu Geçiş Tarihi |
|
|
2020 Yılı veya 2021 Yılı |
1 Milyon TL ve Üzeri |
1 Temmuz 2022 |
1 Ocak 2023 |
|
2022 Yılı |
500 Bin TL ve Üzeri |
1 Temmuz 2023 |
1 Ocak 2024 |
D- KÜLTÜR VE TURİZM BAKANLIĞI İLE BELEDİYELERDEN ALINAN YATIRIM VE/VEYA İŞLETME BELGESİ İLE KONAKLAMA HİZMETİ VEREN OTEL İŞLETMELERİ
|
Brüt Satış Hasılatı (Ciro) veya Gayrisafi İş Hasılatı |
E-Fatura ve E-Arşiv Fatura Zorunlu Geçiş Tarihi |
E-Defter Zorunlu Geçiş Tarihi |
|
|
Kültür ve Turizm Bakanlığı ile Belediyelerden Yatırım ve/veya İşletme Belgesi ile Konaklama Hizmeti Veren Otel İşletmeleri |
Ciro Sınırı olmaksızın 22.01.2022 tarihi itibariyle kapsam dahilinde olanlar |
1 Temmuz 2022 |
1 Ocak 2023 |
|
Tebliğin yayım tarihinden sonra faaliyete başlayanlar |
Faaliyete başlanan ayı izleyen dördüncü ayın başına kadar |
e-fatura/e-arşiv'e dahil olmasını takip eden yılın başından itibaren |
E- E-İRSALİYE UYGULAMASINA GEÇİŞ ZORUNLULUĞU
|
Brüt Satış Hasılatı (Ciro) veya Gayrisafi İş Hasılatı |
e-İrsaliye Zorunlu Geçiş Tarihi |
|
|
2021 Yılı |
10 Milyon TL ve Üzeri |
1.07.2022 * |
|
* e-İrsaliye uygulamasına ilk kez dahil olacak mükellefler, uygulamaya dahil oldukları ayın son gününe kadar e-İrsaliye yerine kağıt İrsaliye de düzenleyebilir ve alabilirler. Ancak aynı işlem için e-Belge veya kağıt ortamdaki belgelerinden sadece birinin düzenlenmesi gerekmektedir. Belirtilen süreden sonra, istisnai durumlar haricinde kağıt sevk irsaliyesi düzenleyemez ve uygulamaya kayıtlı olanlardan matbu sevk irsaliyesi alamazlar. |
||
F- SEKTÖR BAZLI MÜKELLEF GRUPLARININ E-BELGE ZORUNLULUĞU
|
Brüt Satış Hasılatı (Ciro) veya Gayrisafi İş Hasılatı |
E-Fatura / E-Arşiv Fatura ve E-İrsaliye Zorunlu Geçiş Tarihi |
E-Defter Zorunlu Geçiş Tarihi |
|
|
Özel Tüketim Vergisi Kanununa ekli (III) sayılı listedeki malları imal, inşa ve/veya ithal edenler |
Ciro sınırı yok |
Faaliyete başlanan ayı izleyen dördüncü ayın başına kadar |
e-fatura/e-arşiv'e dahil olmasını takip eden yılın başından itibaren |
|
Tebliğin yayım tarihinden sonra faaliyete başlayanlar |
|||
|
4760 sayılı Özel Tüketim Vergisi Kanununa ekli I sayılı listedeki malların imali, ithali, teslimi vb. faaliyetleri nedeniyle Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK)'ndan lisans alan (Bayilik Lisansı dahil) Mükellefler |
Ciro sınırı yok |
EDPK Lisansını alma tarihini takip eden dördüncü ayın başına kadar |
e-fatura/e-arşiv'e dahil olmasını takip eden yılın başından itibaren |
|
5957 sayılı Sebze ve Meyveler ile Yeterli Arz ve Talep Derinliği Bulunan Diğer Malların Ticaretinin Düzenlenmesi Hakkında Kanun hükümlerine göre komisyoncu veya tüccar olarak sebze ve meyve ticaretiyle iştigal eden mükellefler |
Ciro sınırı yok |
Faaliyete başlanan ayı izleyen dördüncü ayın başına kadar (e-fatura/e-arşiv Fatura, e-irsaliye, e-müstahsil Makbuzu) |
e-fatura/e-arşiv'e dahil olmasını takip eden yılın başından itibaren |
|
Sosyal Güvenlik Kurumu ile sözleşme imzalayan sağlık hizmeti sunucuları ile medikal malzeme ve ilaç/etken madde temin eden tüm mükellefler (hastane, tıp merkezleri, dal merkezleri, diyaliz merkezleri, Sağlık Bakanlığından ruhsatlı diğer özelleşmiş tedavi merkezleri, tanı, tetkik ve görüntüleme merkezleri, laboratuvarlar, eczaneler, tıbbi cihaz ve malzeme tedarikçileri, optisyenlik müesseseleri, işitme merkezi, kaplıcalar, beşeri tıbbi ürün/ürün sunan ve/veya üreten özel hukuk tüzel kişileri ve bunların tüzel kişiliği olmayan şubeleri, ecza depoları vb.) |
Ciro sınırı yok |
Faaliyete başlanan ayı izleyen dördüncü ayın başına kadar |
e-fatura/e-arşiv'e dahil olmasını takip eden yılın başından itibaren |
|
e-Ticaret Aracı Hizmet Sağlayıcıları, İnternet Ortamında İlan Yayınlayanlar, İnternet Reklamcılığı Hizmet Aracıları |
Ciro sınırı yok |
Faaliyete başlanan ayı izleyen dördüncü ayın başına kadar |
e-fatura/e-arşiv'e dahil olmasını takip eden yılın başından itibaren |
|
Tebliğin yayım tarihinden sonra faaliyete başlayanlar |
|||
|
Şehirlerarası tarifeli yolcu taşımacılığı faaliyeti ile iştigal eden D1 yetki belgeli işletmeler |
Ciro sınırı yok |
Faaliyete başlanan ayı izleyen dördüncü ayın başına kadar (e-fatura/e-arşiv, e-bilet, e-yolcu listesi) |
e-fatura/e-arşiv'e dahil olmasını takip eden yılın başından itibaren |
|
Tebliğin yayım tarihinden sonra faaliyete başlayanlar |
|||
|
Yabancı film gösteriminde bulunan sinema işletmeleri |
Ciro sınırı yok |
Faaliyete başlanan ayı izleyen dördüncü ayın başına kadar (e-fatura /e-arşiv, e-bilet,) |
e-fatura/e-arşiv'e dahil olmasını takip eden yılın başından itibaren |
|
Tebliğin yayım tarihinden sonra faaliyete başlayanlar |
|||
|
Döviz alım ve satım faaliyetinde bulunan yetkili müesseseler |
Ciro sınırı yok |
Faaliyete başlanan ayı izleyen dördüncü ayın başına kadar (e-fatura/e-Döviz Alım-Satım Belgesi) |
e-fatura/e-arşiv'e dahil olmasını takip eden yılın başından itibaren |
|
Tebliğin yayım tarihinden sonra faaliyete başlayanlar |
|||
|
Türk Ticaret Kanunu'nun 397. maddesi uyarınca bağımsız denetime tabi olan şirketler |
--- |
--- |
Bağımsız denetime tabi olma şartını sağladığı yılı takip eden yılın başından itibaren |
|
e-Fatura ve e-Defter uygulamasına kayıtlı, tam bölünme, birleşme veya nevi değişikliğine gitmeleri halinde devrolunan veya birleşilen tüzel kişi mükellefler ile tam bölünme veya nevi değişikliği sonucunda ortaya çıkan yeni tüzel kişi mükellefler |
Ciro sınırı yok |
Ticaret siciline tescili izleyen dördüncü ayın başına kadar |
Ticaret siciline tescili izleyen dördüncü ayın başına kadar |
|
3213 sayılı Maden Kanunu kapsamında düzenlenen işletme ruhsatı/sertifikası sahipleri ve işletme ruhsatı/sertifika-sı sahipleri ile yaptıkları sözleşmeye istinaden maden üretim faaliyetinde bulunan gerçek ve tüzel kişi mükellefler, |
Ciro sınırı yok |
Faaliyete başlanan ayı izleyen dördüncü ayın başına kadar |
e-fatura/e-arşiv'e dahil olmasını takip eden yılın başından itibaren |
|
4634 sayılı Şeker Kanunu’nun 2. maddesinin (e) bendinde tanımına yer verilen şekerin (Beyaz şeker (standart, rafine küp ve kristal şeker), yarı beyaz şeker, rafine şeker, ham şeker ve kahverengi şeker olarak sınıflandırılan, pancar veya kamıştan üretilen kristal-lendirilmiş sakaroz ile nişasta kökenli izoglukoz, likid ya da kurutulmuş halde glukoz şurubu, sakaroz veya invert şeker veya her ikisinin karışımının suda çözünmesinden meydana gelen şeker çözeltisi ve invert şeker şurubu ile inülin şurubu) imalini gerçekleştiren mükellefler, |
Ciro sınırı yok |
Faaliyete başlanan ayı izleyen dördüncü ayın başına kadar |
e-fatura/e-arşiv'e dahil olmasını takip eden yılın başından itibaren |
|
Demir ve çelik (GTİP 72) ile demir veya çelikten eşyaların (GTİP 73) imali, ithali veya ihracı faaliyetinde bulunan mükellefler (ticari kazançları basit usulde tespit edilenler hariç), |
Ciro sınırı yok |
Faaliyete başlanan ayı izleyen dördüncü ayın başına kadar |
e-fatura/e-arşiv ve e-irsaliye'ye dahil olmasını takip eden yılın başından itibaren |
|
Tarım ve Orman Bakanlığınca gübre üretim ve tüketiminin kayıt altına alınmasına yönelik oluşturulan Gübre Takip Sistemi’ne kayıtlı mükellefler |
Ciro sınırı yok |
Faaliyete başlanan ayı izleyen dördüncü ayın başına kadar |
e-fatura/e-arşiv'e dahil olmasını takip eden yılın başından itibaren |
Mükelleflere e-Fatura/e-Arşiv - e-İrsaliye ve e-Defter uygulamalarına geçme zorunluluğu getirilmiştir
- Yukarıda belirtilen limitleri 2021 yılında aşan mükellefler veya limitten bağımsız olarak faaliyet alanı nedeniyle e-Fatura/e-Arşiv ve e-İrsaliye uygulamasına zorunlu olarak dahil olma durumunda olan mükellefler Tebliğ’in yayımlandığı tarih itibariyle faaliyette bulunanlar için 01.07.2022’yee kadar, bu tebliğin yayım tarihinden sonra faaliyete başlayanlar ise, faaliyete başladıkları ayı izleyen 4. ayın başına kadar başvurularını ve fiili geçiş hazırlıklarını tamamlayarak e-Fatura, e-Arşiv ve e-İrsaliye uygulamasına geçmek zorundadır.
- 535 no.lu VUK Genel Tebliği ile yapılan diğer önemli bir değişiklik ise, e-Fatura uygulamasına geçmemiş olmakla birlikte fatura düzenleyen tüm mükellefleri ilgilendirmektedir.
III- 5.000/30.000 GİB E-ARŞİV FATURA UYGULAMASI (YENİ LİMİTLER 2.000/5.000)
- Daha önce 509 no.lu Tebliğ ile zorunlu hale getirilen ve piyasada 5.000/30.000 e-Arşiv fatura olarak bilinen e-Arşiv faturalarda limitler düşürülmüş ve
- Aynı günde aynı vergi mükellefine düzenlenen ve toplam tutarı (vergiler dahil) 5 Bin TL’yi aşan tutar 2 Bin TL olarak değiştirilmiştir. 535 no.lu Tebliğ ile bu limit 213 sayılı VUK’un 232. maddesinin 2. fıkrasında belirtilen, işlemin gerçekleştiği yıla ait, fatura düzenleme zorunluluğuna ilişkin tutarı (2022 yılı için bu tutar 2 Bin TL) aşması halinde 01.03.2022’den itibaren vergi mükelleflerine düzenlenecek olan faturalar kağıt olarak değil, e-Arşiv fatura olarak,
- Aynı günde vergi mükellefi olmayan aynı nihai tüketiciye yapılan satışlarda düzenlenen ve toplam tutarı (vergiler dahil) 30 Bin TL’yi aşan tutar 5 Bin TL olarak değiştirilmiştir. 01.03.2022’den itibaren nihai tüketicilere düzenlenecek olan faturalar kağıt olarak değil e-Arşiv fatura olarak şekilde değiştirilmiştir.
- 2.000/5.000 kapsamında e-Arşiv fatura düzenleyecek olan mükellefler, faturalarını gib e-Arşiv portalinden veya özel entegratörlerin sistemleri üzerinden düzenleyebilirler.
IV- SONUÇ
Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından, e-Belge uygulamalarının kapsamının genişletilmesine yönelik yapılan düzenlemeler çerçevesinde, belirli mükellef gruplarına e-Fatura, e-Arşiv Fatura, e-İrsaliye uygulamalarına 01 Temmuz 2022 itibarıyla geçiş zorunluluğu getirilen mükellef gruplarının en geç Haziran ayı içinde e-belge uygulamalarına geçiş işlemlerini tamamlamalarını ve uygulamaları süresi içerisinde kullanmaya başlamaları gerektiğini hatırlatmak isteriz.
Deniz TURAN*
Yaklaşım / Temmuz 2022 / Sayı: 355
