Bir çalışanımız 37. haftada doğum yaptı, ama doğum öncesi kullanmadığı beş haftalık istirahat süresi doğum sonrasına aktarılmayarak 77 günlük rapor verilmiş. Doğru mu, ne yapmamız gerekir? Yıldırım T.
Sosyal güvenlik mevzuatına göre sigortalı kadının analığı hâlinde, doğumdan önceki bir yıl içinde en az 90 gün kısa vadeli sigorta primi bildirilmiş olması şartıyla, doğumdan önceki ve sonraki 8’er haftalık sürede, çoğul gebelik hâlinde ise doğumdan önceki 8 haftalık süreye 2 haftalık süre daha ilave edilerek çalışmadığı her gün için geçici iş görmezlik ödeneği verilmektedir.
Ayrıca kadın sigortalının erken doğum yapması halinde doğumdan önce kullanamadığı süreler ile kendi isteği ve hekimin onayıyla doğuma 3 hafta kalıncaya kadar çalışması halinde, doğum öncesi kullanamadığı süreler doğum sonrasına aktarılmaktadır. Doğum sonrası istirahat süresine eklenen bu süreler için de SGK tarafından geçici iş göremezlik ödeneği verilmektedir.
Ancak bu aktarımın yapılabilmesi için kadın sigortalının 32. haftada hekime başvurarak doğuma üç hafta kalıncaya kadar çalışabileceğine dair rapor alması gerekir.
Aksi halde, yani kadın sigortalının 32. haftada hekime başvurmadan çalışmaya devam etmesi halinde, hekime başvuruncaya kadar geçen süre, doğum sonrası süreye ilave edilmemektedir.
Nitekim bu hususta 2016/21 sayılı Genelgede, “Sigortalı kadının, isteği ve hekimin onayı ile doğuma 3 hafta kalıncaya kadar çalışması halinde, doğum sonrası istirahat süresine, doğum öncesi çalışılan süreler eklenecektir. Bu sürelerin eklenebilmesi için doğumdan önceki 3 haftaya kadar çalışmasının uygun olduğuna dair sağlık raporu, Sağlık Bakanlığınca yetkilendirilen sağlık hizmet sunucusu hekimlerince düzenlenecektir.” şeklinde açıklama yapılmıştır.
Bu bakımdan, 37. haftada doğum yapan çalışana toplamda 77 günlük rapor verilmesinin nedeni, hekime 37. haftada başvurmuş olmasından kaynaklanmaktadır. O açıdan her ne kadar 32. haftada çalışabilir durumda olsalar bile kadın sigortalılarımızın mutlaka hekime başvurarak doğum öncesi 3 haftaya kadar çalışabileceklerine dair rapor almayı ihmal etmemeleri gerekiyor.
EV HİZMETLİSİ İÇİN 27103 VE 06111 TEŞVİKİNDEN NASIL YARARLANILIR?
Ev hizmetlerinde bir buçuk yıl önce işe aldığımız çalışanımız Mart sonu ayrıldı. Mayıs ayında yeni bir hizmetli aldık. Hem 27103 hem de 06111 olarak tanımlamasını yaptık. Ama Mayıs ayı için bankada 1.876,50 TL ödeme gözüküyor, neden teşviksiz ödüyoruz bir yanlışlık mı yaptık? Fatih K.
Yeni işe alınan sigortalılardan dolayı 27103 veya 06111 teşvikinden yararlanabilmek için hem sigortalı yönünden hem de işyeri yönünden aranılan şartların birlikte gerçekleşmiş olması gerekiyor.
Kolay işverenlik uygulaması üzerinden bildirimi yapılan ev hizmetlilerinden ve apartman görevlilerinden dolayı 27103 veya 06111 kanun numaralı prim teşviklerinden yararlanabilmek için öncelikle sigortalıların ilgili teşvik kanun numaralarından tanımlanması gerekiyor. Kolay işverenlik uygulaması üzerinden 27103 ve 06111 sayılı numaralarından teşvik tanımlaması yapılırken yeni işe alınan işçinin, sigortalı yönünden aranılan şartlara sahip olması halinde, işyeri yönünden aranılan şartlara bakılmaksızın teşvik tanımlamasına izin verilmektedir.
İşyeri yönünden aranılan şartlara ise takip eden ayın 14’ünde tahakkuklar oluşturulmadan önce bakılmaktadır. Dolayısıyla ev hizmetlerinde işe alınan sigortalı için 27103 ve 06111 teşvik tanımlaması yapılmış olması, her koşulda 27103 veya 06111 teşvikinden yararlanılacağı anlamına gelmemektedir.
Nitekim yeni işe alınan işçiden dolayı;
-27103 teşvikinden yararlanabilmek için sigortalının işe alındığı yıldan bir önceki yıldaki sigortalı sayısına ilave olması,
-06111 teşvikinden yararlanabilmek için sigortalının işe alındığı aydan önceki altı aylık süredeki sigortalı sayısına ilave olması,
-Ayrıca SGK’ya ödeme vadesi geçmiş prim ve idari para cezası borcunun bulunmaması
Gerekiyor.
Buna göre ev hizmetlisinin işe alındığı Mayıs ayından önceki bir buçuk yıllık süre zarfında bir işçi istihdam edilmiş olması, haliyle yeni işçinin mevcut sigortalı sayısına ilave olmaması nedeniyle, ikinci bir sigortalı işe alınmadığı takdirde yeni işe alınan ev hizmetlisinden dolayı 27103 ve 06111 teşvikinden yararlanılması mümkün olamayacaktır.
Bu aşamada yeni işe alınan ev hizmetlisini Kolay İşverenlik uygulaması üzerinden 05510 kanun numarasına tanımlayarak, 05510 kanun numarasını ilk sıraya alınması yerinde olacaktır. Bu durumda beş puanlık prim indiriminden yararlanılarak, asgari ücretli bir çalışan için ödenecek prim tutarı 1.876,50 TL’den 1.626,30 TL’ye düşecektir. Eyüp Sabri Demirci