Çocuğumuza kayınvalidem bakıyor. Emeklilik için de yaklaşık 2 yıl sigorta gününe ihtiyacı var. Ev hizmetinde çocuk bakıcısı olarak sigortalı yapsam doğru olur mu? Ayşegül D.
Ev hizmetlerinde aynı işveren yanında ay içindeki çalışma süresi 10 gün ve üzerinde olan kişiler 5510/Ek-9. madde uyarınca 4/a (SSK) statüsünde sigortalı sayılmakta, emeklilik primi de dahil olmak üzere tüm sigorta kollarından dolayı tahakkuk eden primleri işverenlerince ödenmektedir.
Ancak 5510/6. madde uyarınca ev hizmetlerinin aynı konutta oturan ve üçüncü dereceye kadar hısımlara yaptırılması halinde bu kişilerin Ek-9. madde kapsamında sigortalı sayılmaları mümkün değildir. Başka bir ifadeyle ev hizmetlisi çalıştıran kişi ile ev hizmetlerinde çalıştırılan üçüncü dereceye kadar hısım (çocuk, anne/baba, kardeş, torun, büyük anne/büyükbaba, teyze, dayı, amca, hala);
-Aynı konutta ikamet ediyorlar ise Ek-9. madde kapsamında sigortalı sayılmamakta,
-Farklı konutta ikamet ediyorlar ise Ek-9. madde kapsamında sigortalı sayılmaktadır.
Diğer taraftan, gerçekte ikamet adresleri aynı olduğu halde, farklı adreste ikamet ediyor gibi gösterilen üçüncü dereceye kadar (üçüncü derece dahil) hısımlarla ilgili olarak sonradan yapılan incelemelerde bu durumun tespiti halinde, bu bildirimlere ilişkin sigortalılık süresi iptal edildiği gibi ödenen primler de irat olarak kaydedildiğinden, bu şekilde gerçek dışı yöntemlere başvurulmamasını hatırlatmakta da fayda var.
Sosyal Güvenlik Kurumunun 2013/11 sayılı Genelgesinde ev hizmetlerinde çalıştırılan üçüncü dereceye kadar olan hısımlar hakkında 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu’nun 17. ve 18. maddelerinin esas alınacağı açıklanmıştır. Anılan Kanunun 17. maddesinde kan hısımlığı, 18. maddesinde kayın hısımlığına yer verilmiştir. Haliyle ev hizmetlerinde çalıştırılacak kişinin aynı konutta ikamet ediyor olmakla birlikte, üçüncü dereceye kadar kan hısımlığı veya kayın hısımlığının bulunması halinde Ek-9. madde kapsamında sigortalı sayılması mümkün değildir.
Ev hizmetlerinin aynı konutta ikamet etmekle birlikte üçüncü dereceye kadar hısımlar dışındaki kişilere yaptırılması halinde ise bu kişilerin Ek-9. madde kapsamında sigortalı olmalarının önünde bir engel bulunmamaktadır.
Sonuç olarak, okurumuz Ayşegül hanımın ikamet adresi ile kayınvalidesinin ikamet adresi farklı ise üçüncü dereceye kadar kayın hısımlığı olsa bile çocuk bakıcılığı hizmetinden dolayı Ek-9. madde kapsamında sigortalı olmasında bir engel bulunmamaktadır. Buna karşın kendi adresi ile kayınvalidesinin adresi aynı ise çocuk bakıcılığı yapsa bile Ek-9. madde kapsamında sigortalı olması mümkün değildir.
İŞTEN ÇIKIŞ KODUNUN DÜZELTİLMESİNE GEREK VAR MI?
Hizmet dökümümde 16/4/2004 tarihinde ayrıldığım işyerimde işten çıkış kodum 11 olarak gösteriliyor. 11 nolu kodun açıklaması ise “iş kazası sonucu ölüm”. Sanırım işveren yanlış koddan bildirmiş, işten ayrılış kodunu düzeltmem mi gerekir? Kemal N.
İşten ayrılış nedenlerini gösteren bazı işten ayrılış kodlarının açıklaması 17/5/2005 tarihinde değiştirilmiştir.
Mevcutta 11 nolu işten ayrılış kodunun açıklaması her ne kadar “İş kazası sonucu ölüm” olsa da, 17/5/2005 tarihinden önce işten ayrılmış sigortalılar yönünden 11 nolu kodun açıklaması ” Diğer nedenler” olarak yer almakta idi.
Bu bakımdan, hizmet dökümünde 16/4/2004 tarihindeki işten ayrılma nedeni olarak gösterilen 11 kod numaralı işten ayrılış nedeninin açıklaması “Diğer nedenler“ olarak kabul edileceğinden, işten ayrılış nedeninin düzeltilmesi söz konusu olmadığı gibi, emeklilik aşamasında işten ayrılış nedeninin 11 nolu koddan bildirilmiş olması herhangi bir sorun da teşkil etmeyecektir.
MEVCUT ÇALIŞAN İÇİN HATALI BİLDİRİLMİŞ SGDPLİ BİLDİRİM NASIL DÜZELTİLİR?
2018 yılından bu yana çalıştırdığımız bir sigortalımız 2022/Mayıs ayında emeklilik talebinde bulundu. Sigorta çıkışını emeklilik nedeniyle yapıp, ertesi gün SGDP’li işe girişini verdik ve muhtasarını da gönderdik. Ancak sigortalının emeklilik talebi, günü eksik olduğundan kabul edilmedi. SGDP’li bildirimleri düzeltmek için nasıl bir yol izlememiz gerekir? Sait T.
Sigortalı adına 2022/Mayıs ayına ait MUHSGK bildiriminin verilme süresi sona ermediğinden öncelikle 2022/Mayıs ayına ilişkin 01 ve 02 nolu belge türünden yapılan bildirimler için iptal, 01 belge türünden 30 günlük ek nitelikteki düzeltme beyannamesinin üç satır olarak düzenlenerek SGK’ya gönderilmesi gerekiyor.
Sonrasında sigortalı adına düzenlenmiş işten ayrılış bildirgesi ile SGDP’li sigorta kolundan düzenlenmiş işe giriş bildirgesinin sehven verildiği, bu nedenle silinmesine yönelik bir dilekçeyle birlikte ilgili SGK Müdürlüğüne müracaat edilmesi gerekecektir. Eyüp Sabri Demirci
https://www.karar.com/yazarlar/eyup-sabri-demirci/toruna-bakan-kayinvalide-sigortali-olur-mu-1593337
