I- GİRİŞ
Vergi Usul Kanunu ile bazı Kanunlarda düzenleme yapılmasına ilişkin 7318 sayılı Yasa 29.04.2021 tarihinde kabul edilerek, 30.04.2021 gün ve 31470 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.
Yasa’nın 5. maddesi 30.04.2021 tarihinde yürürlüğe girmiştir. 7318 sayılı Yasa’nın diğer bazı maddeleri ise (mad. 7 ve 8) yürürlük tarihi ise 01.01.2022 tarihidir.
Bu çalışmamızda 7318 sayılı Kanun’un konumuz ile ilgili 5. maddesi gereği 213 sayılı VUK 367. maddesine 3. fıkrasından sonra gelmek üzere eklenen fıkra hükmü ile ilgili açıklamalara yer verilecektir. Buna göre; 7318 sayılı Yasa ile 213 sayılı VUK 367 maddesine 3. fıkradan sonra gelmek üzere aşağıdaki fıkra eklenmiştir.
“359. maddenin (ç) fıkrasında yazılı suçların işlendiğinin inceleme sırasında tespiti halinde incelemenin tamamlanması beklenmeksizin, sair suretlerle öğrenilmesi halinde ise incelemeye başlanmaksızın Vergi Müfettişleri ve Vergi Müfettiş Yardımcıları tarafından bu tespitlere ilişkin rapor düzenlenir ve rapor değerlendirme komisyonunun mütalaasıyla birlikte keyfiyet Cumhuriyet Başsavcılığına bildirilir. Kamu davasının açılması için incelemenin tamamlanması şartı aranmaz.”
Özetle,
- Vergi suçu raporu, hileli vergi suçlarında şimdiye kadar inceleme sonrası vergi müfettişleri tarafından düzenlenerek rapor değerlendirme komisyonunun mütalaası ile Vergi Dairesi Başkanlığı veya Defterdarlık tarafından keyfiyetin Cumhuriyet Başsavcılığı’na bildirilmesi zorunlu iken; bu uygulama vergi denetim kurulu oluşturulduktan sonra söz konusu raporlar VDK’nın olumlu görüşü ile doğrudan doğruya Cumhuriyet Başsavcılığı kanalıyla Asliye Ceza Mahkemelerine yollanmaktadır. Böylece kamu davası açılmış olacaktır.
- Yapılan iş bu yeni düzenleme ile 213 sayılı VUK 359. maddesinin (ç) fıkrasında yer alan suçların işlendiğinin vergi incelemesi sırasında saptanması halinde incelemenin tamamlanması beklenilmeksizin, acil ve hızlı bir şekilde vergi müfettişleri ve vergi müfettiş yardımcıları tarafından bu tespitlere ilişkin rapor tanzim edilerek, RDK’nın mütalaası ile birlikte keyfiyet Cumhuriyet Başsavcılığına bildirilir. Buradan düzenlenecek iddianame evrakı ile kamu davasının açılması için incelemenin bitirilmesi koşulu aranmayacaktır.
- Yine bazı özel durumlarda VUK mad. 359/ç fıkrasında yazılı suçların diğer suretlerle öğrenilmesi halinde ise, yine daha vergi incelemesine başlanmadan vergi müfettişleri ve vergi müfettiş yardımcıları tarafından yapılacak tespitlere göre vergi suçu raporu düzenlenir. Ayrıca rapor değerlendirme komisyonun mütalaası ile beraber keyfiyet Cumhuriyet Başsavcılığına bildirilir. Kamu davasının açılması için incelemenin bitirilmesi koşulu aranmaksızın doğrudan doğruya Asliye Ceza Mahkemesinde VUK mad. 359’a muhalefetten dolayı ceza davası açılabilecektir.
II- SONUÇ
Görüşümüze göre, 213 sayılı VUK mad. 359’a eklenen bu (ç) fıkrası hükmü çok dikkatli uygulanmalıdır. Aksi durumlarda pek çok vergi mükellefi veya şirket kanuni temsilcileri uygulamadan zarar görebilir. Aynı durum inceleme bitmeden mükellef ile bunların vergi kaybına neden olucu yardım eden kişiler açısından da çok sakıncalı durumlar söz konusu olabilecektir. Özellikle vergi mükelleflerinin vergi kaybına neden olan eylemlerine yardım, iştirak vb. kolaylık gösteren irtibatlı kişiler hakkında da söz konusu madde hükmü doğru uygulanmalıdır.
Eski uygulamada vergi suç raporları, vergi incelemesi tamamlandıktan sonra düzenlenerek yine RDK görüşü alınarak, Cumhuriyet Başsavcılığı iddianamesi ile beraber Asliye Ceza Mahkemelerinde kamu davası açılmakta idi. Yeni uygulamada vergi incelemesi bitirilmeden söz konusu vergi suç raporları düzenlenerek, kamu davasının açılması açısından idare süre kazanmış ve hızlı hareket ederek, vergi suçu işleyenler için yargılama süreci öne çekilmiş bulunmaktadır. Özellikle günümüz koşullarında kısa vergi incelemelerinin 6 ay, uzun vergi incelemelerinin 1 yıl olduğu gerçeği dikkate alındığında Yasa’ya eklenen söz konusu (ç) fıkrası ile idare kamu davasının açılması konusunda çok hızlı bir şekilde vergi suçu raporu düzenleme olanağına kavuşmuş bulunmaktadır.
Özetle, yukarıda açıklandığı gibi söz konusu madde hükmü uygulama açısından çok hassas bir madde olup, vergi müfettişlerinin bu konuda hüsnü niyetli mükelleflere karşı anılan maddenin çok dikkatli bir şekilde tatbiki gerekmektedir.
Nazlı Gaye ALPASLAN*
E-Yaklaşım / Mayıs 2022 / Sayı: 353
____________________
* Avukat