2021 yılında 2 bin 825 TL olan aylık net asgari ücretin 2022 yılında 4 bin 253 TL‘ye yükselmesi daha çok sayıda anne/babaya ölen sigortalı çocuklarından dolayı ölüm aylığı bağlanmasını olanaklı kılacak. Ayrıca kamuoyunda 65 yaş maaşı olarak bilinen, muhtaç yaşlılık aylığı başvurularını da artırabilecek.
Anne ve/veya baba aylık bağlanma koşulları
5510 sayılı Kanun’un yürürlüğe girdiği tarihten (Ekim 2008) sonra vefat eden sigortalının anne ve/veya babasına aylık bağlanabilmesi için birtakım kıstaslar mevcuttur. Öncelikle anne ve/veya baba 65 yaşın altında ise, ölen sigortalının hak sahibi eş ve çocuklarından geriye artan hisse olmak zorundadır. Ayrıca anne ve/veya babanın her türlü kazanç ve irattan elde etmiş oldukları gelirleri asgari ücretin net tutarından (2022 yılında 4 bin 253 TL) az olmak zorundadır. Yine anne ve/veya babaya ölen çocuklarından ölüm aylığı bağlanabilmesi için, diğer çocuklarından hak kazanılan gelir/aylıklar hariç olmak üzere, gelir ve/veya aylık bağlanmamış olması da şarttır.
Anne ve/veya baba 65 yaşın üstünde ise, yukarıda belirtilen şartları taşımaları halinde ölen sigortalının hak sahibi eş ve çocuklarından geriye artan hisseye bakılmamakta, artan hisse olmasa bile ölüm aylığı bağlanmaktadır.
Anne ve/veya babanın gelirlerin asgari ücretin net tutarından az olması koşulu
Vefat eden sigortalının anne ve/veya babasına aylık bağlanabilmesi için, anne ve/veya babanın her türlü kazanç ve irattan elde etmiş oldukları gelirlerinin asgari ücretin net tutarından az olma koşulunu sağlamaları, 2021 yılında 2 bin 825 TL olan net asgari ücretin 2022 yılında 4 bin 253 TL’ye yükselmesi karşısında daha olanaklı olacak ve daha çok sayıda anne ve/veya babaya aylık bağlanabilecektir.
Muhtaç yaşlılık aylığı (65 yaş maaşı)
Sosyal güvenlik kuruluşlarının herhangi birisinden her ne nam altında olursa olsun bir gelir veya aylık hakkından yararlananlar ile uzun vadeli sigorta kolları açısından zorunlu olarak sigortalı olunması gereken bir işte çalışanlar, nafaka bağlanmış veya nafaka bağlanması mümkün olanlar veya 24.5.1983 tarihli ve 2828 sayılı Sosyal Hizmetler Kanunu hükümlerine göre harçlık ödenenler hariç olmak kaydıyla, her ne nam altında olursa olsun kendisine ve eşine ait her türlü gelirler toplamı esas alınmak suretiyle, kişi başına düşen ortalama aylık gelir tutarı asgari ücretin aylık net tutarının 1/3’ünden az (2021 yılında 941 TL, 2022 yılında 1417 TL) olanlar ile aynı tutardan fazla gelir sağlaması mümkün olmayanlardan Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakıfları tarafından muhtaç olduğuna karar verilen 65 yaşını doldurmuş Türk vatandaşlarına aylık bağlanmaktadır.
Asgari ücretin net tutarının 1/3’ünden az gelir koşulu
Muhtaç yaşlılara aylık bağlanması için 2021 yılında 941 TL den az aylık geliri olması koşulunun, 2022 yılında 1417 TL’ ye yükseltilmesi daha çok sayıda kişiye muhtaç yaşlılık aylığı bağlanmasını olanaklı kılacaktır.
Ahmet Metin AYSOY
SGK E Başmüfettişi
