“ŞU tarihte, şu kadar para gelmiş banka hesabına... Peki vergisini ödedin mi?” diye soruyordu Maliye vatandaşa. Parayı alan kişilerin birçoğu da; hiçbir ticari deneyimi olmayan, hayata daha yeni atılmış gençlerdi...Sonrasında hem verginin aslı, hem cezası isteniyordu internet üzerinden reklam ve benzeri gelir elde edenlerden. Cezaya muhatap kişiler; bu kazançları elde ederken aynı zamanda vergi dairesine kaydolma, defter tutma, beyanname verme gibi ödevleri olduğunu da ancak cezadan sonra öğreniyorlardı...
YÜZDE 15 KESİNTİ
Gelir Vergisi Yasası’na eklenen bir maddeyle (Mükerrer 20/b.) ile artık Youtube, Facebook, Instagram ve Twitter üzerinden reklam ve benzeri gelir elde edenler için istisna geldi. (26 Ekim 2021 tarihli Resmi Gazete) Artık ne vergi ödeme yükümlülükleri var, ne de defter tutma-beyanname verme gibi ödevleri var. Hesaplarına para girişi olan bankalar, gelen paradan otomatik yüzde 15 kesinti (stopaj) yapacak, vergilendirme de kendiliğinden sonuçlanmış olacak. Ta ki gelen hasılat; yıllık (2022 için) 880 bin lirayı bulana dek… 880 bin lirayı aşan tutarda gelir elde edenler için bizzat beyanname verme-vergi ödeme yükümlülüğü başlıyor.
KİMLERE UYGULANACAK
Başlıkta da yer alan kritik konu ise ‘internet sitesinde yayımlanan paylaşımlar için’ istisnanın olmaması. Genel hükümlere göre vergi ödevlerini yerine getirecek, kişisel internet sitesinde yayımladıkları içeriklerden gelir elde edenler...Yasanın uygulanmasına yönelik tebliğ de geçen hafta yayımlandı. (318 seri no.lu Gelir Vergisi Genel Tebliği, 12 Ocak 2022 tarihli Resmi Gazete) Tebliğde örnekle de (Örnek 12) açıklanıyor: Kişisel internet sitesinde yer alan videolarında yemek tarifleri yapan ve sitesinin belirli alanlarında reklamlar yayınlanmakta olan kişinin, bu reklamlardan elde ettiği kazançların istisna kapsamında değerlendirilemeyeceği belirtiliyor. Kişisel internet siteleri gibi elektronik ticaret siteleri ve haber sitelerinin de sosyal ağ sağlayıcısı olarak kabul edilmediği ve etkileşim amaçlı içeriğin ikincil ve yan hizmet olarak sunulduğu platformlarda faaliyette bulunan kişilerin bu faaliyetlerinden elde ettikleri kazançlar için istisna hükümlerinin uygulanmayacağı belirtiliyor.
Maliye’nin uygulamaya yönelik yeni tebliğinden yola çıkarak vergi avantajının diğer kritik noktalarını da sırasıyla açıklayalım.
İSTİSNA BELGESİ ZORUNLU
İstisnadan faydalanmak isteyen kişilerin, ikametgâhlarının bulunduğu yerdeki vergi dairesine başvurarak istisna kapsamındaki faaliyetine ilişkin olarak ‘İstisna Belgesi’ almaları gerekiyor. İstisna belgesi alınmadan önce tabi ki vergi dairesinden mükellefiyet kaydının da açılması gerekiyor. Başkaca ticari faaliyetlerinden dolayı Maliye’de kaydı olanlar için ise; vergi dairelerine kayıtlı bu faaliyetlerin, istisna edilen faaliyetler arasında olduğunun tespiti sağlanacak veya uygun faaliyet kodunun tesisini müteakip kendilerine istisna belgeleri verilecek.
TAHSİLAT BANKA ARACILIĞIYLA
İstisnadan yararlanabilmek için söz konusu faaliyetler sonucu elde edilen tüm hasılatı tahsil etmek amacıyla Türkiye’de kurulu bankalarda hesap açılması şart koşuluyor.
Yeni banka hesabı açılması yerine mevcut banka hesabı da kullanılabilecek. Banka hesabının bu amaçla kullanılacağına dair istisna belgesinin bankaya ibraz tarihinden itibaren bir ay içerisinde, banka hesaplarına ilişkin bilgilerin (banka adı, banka şubesi, iban numarası) vergi dairesine yazılı bildirimi gerekiyor.
İŞLEMLERİN TARİFİ
İnternet ortamındaki sosyal ağ sağlayıcıları üzerinden metin, görüntü, ses, video gibi içerikler paylaşan sosyal içerik üreticisi gerçek kişiler ile akıllı telefon veya tablet gibi mobil cihazlar için uygulama geliştiren gerçek kişiler istisnadan yararlanabiliyor.
Sosyal içerik üreticiliği faaliyeti kapsamında sosyal ağ sağlayıcıları üzerinden elde edilen; reklam gelirleri, sponsorluk gelirleri, bağışlar, hediyeler, bahşişler, ücretli abonelik gelirleri gibi gelirler istisna kapsamında dikkate alınacak.
Sosyal içerik üreticileri tarafından internet ortamındaki sosyal ağ sağlayıcıları üzerinden elde edilen gelirlerin üçüncü taraf hizmet sağlayıcıları aracılığıyla elde edilmesi durumunda da istisnadan yararlanılabiliyor.
İSTİSNADAN YARARLANAMAYANLAR
Mobil cihazlar için uygulama geliştiren kişiler, geliştirdiği mobil uygulamayı bir yazılım şirketine sattığında elde ettiği kazanç istisna kapsamında sayılmayacak. Bu tip satışlar-kazançlar elektronik uygulama paylaşım ve satış platformları dışında olduğundan istisna kapsamında sayılmıyor.
Bilgisayarlar için uygulama geliştiren ve geliştirdiği bu uygulamalar üzerinden reklam geliri elde edenler de akıllı telefon veya tablet gibi mobil cihazlara yönelik olmayan bu işlemler nedeniyle istisnadan yararlanamıyor. Ahmet Karabıyık
https://www.hurriyet.com.tr/yazarlar/ahmet-karabiyik/iste-fenomen-vergisinin-ayrintilari-41984196