7326 sayılı Yapılandırma Kanununda olduğu gibi daha önceki yapılandırma kanunlarında da (7143 sayılı Yasa gibi) matrah veya vergi artırımında bulunan mükelleflerin bir takvim yılında ikiden fazla taksiti süresinde ödememesi durumunda yapılandırma kanunu hükümlerinden yararlanma hakkının kaybedileceği düzenlemesi bulunmaktadır.
7143 sayılı Kanun uygulamasından kaynaklanan uyuşmazlıklara bakıldığında özellikle ilk iki takdisi ödeyen mükelleflerin sonraki taksitlerden bazılarını süresinde ödeyememiş olmakla beraber sonradan da olsa tüm taksitlerini ödeyen mükelleflerin bu ödeme iradesinin korunması gerektiği ve borcunu ödeme iradesini açıkça ortaya koyan mükellefler hakkında matrah veya vergi artırımları iptal edilmeden önce, süresinde ödenmeyen taksitten haberdar olup olmadığı, iki taksitten fazlasının süresinde ödenmemesi halinde matrah artırımının kaldırılacağı yönünde mükellefe bildirimde bulunulması gerektiği gerekçesiyle, mükellefe bu yönde bildirim ve hatırlatma yapmaksızın matrah veya vergi artırımına ilişkin işlemi kaldıran vergi idaresinin işleminin hukuka aykırı olduğu yönünde yargı kararları verilmektedir.
Devlete olan borcunu ödeme iradesini ortaya koymuş mükelleflerin, bu iradelerinin korunması gerektiğine dair yargı kararları çok yerindedir.
Diğer taraftan yapılandırma kanunlarında öngörülen matrah veya vergi artırımına yönelik taksitlerin zamanında ödenmediğinden bahisle matrah artırım işlemlerinin kaldırılması; vergi idaresince bu durumun yazılı olarak mükellefe bildirilmesi şeklinde olabildiği gibi bazen bu yönde açık bir işlem tebliğ edilmeksizin matrah veya vergi artırılan dönem/dönemlere ilişkin vergi incelemesine başlanılması suretiyle zımnen de gerçekleşebilmektedir.
Matrah veya vergi artırılan döneme ilişkin vergi incelemesine başlanılması durumunda, matrah veya vergi artırım işlemi zımnen vergi idaresince yok sayıldığından, başka bir ifadeyle matrah veya vergi artırımı ortadan kaldırıldığından, mükellefler tarafından vergi incelemesinin sonuçlanması ve tarhiyat yapılması beklenilmeksizin, matrah veya vergi artırımının zımnen ortadan kaldırılmasına ilişkin işleme dava açılmasının mükellefler açısından çok faydalı olacağını düşünüyoruz. Zira bu işleme karşı açılacak davada vergi mahkemesinden alınacak olumlu bir karar inceleme sonucunda yapılacak tarhiyatın sebebini ortadan kaldıracaktır.
Netice itibariyle; matrah artırımı hükümlerinden yararlanmak üzere matrah veya vergi artırımında bulunmuş mükelleflerin, (ilk iki taksitin ödenmiş olması kaydıyla) süresinde olmamakla beraber tüm taksitlerini ödemiş olduğu veya taksitlerin tamamına yakınını ödemesine karşın birkaç taksiti süresinde ödemediklerinden bahisle yapılandırma işlemlerinin açıkça kaldırılması, matrah veya vergi artırımında bulundukları dönem/dönemlere ilişkin vergi incelemesi başlatılarak zımnen kaldırıldığı durumlarda yapılandırmanın açık veya zımnen iptal edilmesine ilişkin işleme karşı dava açmaları gerektiği düşüncesindeyiz.
28.12.2021
Cumhur Çetin
Serbest Muhasebeci Mali Müşavir
Denetçi
This email address is being protected from spambots. You need JavaScript enabled to view it.
Kaynak: www.MuhasebeTR.com
