Avukatların yapmış oldukları hizmet karşılığında mahkemelerce hükmolunan karşı taraf vekalet ücreti üzerinden KDV hesaplanması, KDV Genel Uygulama Tebliği’nin I/C-2.1.3.2.13. Diğer hizmetler bölümünde belirtilen alıcılara yargı mercileri nezdinde vekalet akdi çerçevesinde verilecek hizmetler üzerinden 5/10 oranında tevkifat yapılması gerektiği hk.

Yazınızda, karşı taraf vekalet ücretlerinin katma değer vergisine tabi olup olmadığı ile KDV Genel Uygulama Tebliği’nin (I/C-2.1.3.2.13) bölümünde belirtilen alıcılara yargı mercileri nezdinde vekalet akdi çerçevesinde verilecek hizmetler üzerinden 5/10 oranında tevkifat yapılıp yapılmayacağı hususlarında Başkanlığımız görüşü talep edilmektedir.

3065 sayılı Katma Değer Vergisi (KDV) Kanunu’nun;

- 1/1. maddesinde, Türkiye’de yapılan ticari, sınai, zirai faaliyet ve serbest meslek faaliyeti çerçevesindeki teslim ve hizmetlerin KDV’ye tabi olduğu,

- 8. maddesinde, mal teslimi ve hizmet ifası hallerinde bu işleri yapanların KDV mükellefi olduğu,

- 20. maddesinde, teslim ve hizmet işlemlerinde matrahın, bu işlemlerin karşılığını teşkil eden bedel olduğu; bedel deyiminin, malı teslim alan veya kendisine hizmet yapılan veyahut bunlar adına hareket edenlerden bu işlemler karşılığında her ne suretle olursa olsun alınan veya bunlarca borçlanılan para, mal ve diğer suretlerde sağlanan ve para ile temsil edilebilen menfaat, hizmet ve değerler toplamını ifade ettiği,

- 27/5. maddesinde ise serbest meslek faaliyetleri için ilgili meslek teşekküllerince tespit edilmiş bir tarife varsa hizmet bedelinin bu tarifede gösterilen ücretten düşük olamayacağı

hüküm altına alınmıştır.

311 Seri No.lu Gelir Vergisi Genel Tebliği’nin “İcra ve İflas Kanunu ile Avukatlık Kanunu Uyarınca Karşı Tarafa Yükletilen Vekalet Ücretinin Vergilendirilmesi ve Gelir Vergisi Tevkifat Uygulaması’¹ başlıklı Sekizinci Bölümünün “Vekalet Ücretlerinde Vergi Tevkifatı Uygulaması” başlıklı 25. maddesinin (5) numaralı bendinde, “Mahkeme kararında “KDV hariç” şeklinde bir ifadenin yer almaması halinde, vekalet ücretinin KDV dahil olduğu kabul edilir ve iç yüzde oramı uygulanmak suretiyle hesaplanan KDV, düzenlenen serbest meslek makbuzunda gösterilir. Bu durumda gelir vergisi tevkifatının KDV hariç tutar üzerinden yapılması gerektiği tabiidir.” açıklaması yer almaktadır.

Diğer taraftan, KDV Kanunu’nun 9. maddesinde, mükellefin Türkiye içinde ikametgâhının, iş yerinin, kanuni merkezi ve iş merkezinin bulunmaması hallerinde ve gerekli görülen diğer hallerde Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın, vergi alacağının emniyet altına alınması amacıyla, vergiye tabi işlemlere taraf olanları verginin ödenmesinden sorumlu tutabileceği hüküm altına alınmıştır.

KDV Genel Uygulama Tebliği’nin (I/B-4.) bölümünde avukatlık ücretlerine ilişkin açıklamalara yer verilmiş, (I/C-2.) bölümünde KDV tevkifat uygulamasının usul ve esasları belirlenmiş ve Tebliğin (I/C-2.1.3.2.) ve (I/C-2.1.3.3.) bölümlerinde ise kısmi tevkifat uygulanacak teslim ve hizmetler açıklanmış olup, Tebliğin;

- (I/C-2.1.3-2.2.) bölümünde, “Tebliğin (I/C-2.1.3.1/b) ayırımında sayılanlara karşı ifa edilen etüt, plan-proje, danışmanlık, denetim ve benzeri hizmetlerde alıcılar tarafından (9/10) oranında KDV tevkifatı uygulanır.

…

Avukatların hukuki ihtilaflarla ilgili olarak yargı mercileri nezdinde veya yargı kararlarının sonuçları ile ilgili olarak vekâlet akdi çerçevesinde (icra vb.) verdikleri hizmetler prensip olarak tevkifat kapsamına girmemektedir.

Avukatların verdikleri danışmanlık hizmetleri ise tevkifata tabidir. Avukatlarla yapılan sözleşmede avukatlık ve danışmanlık hizmetleri birlikte yer alıyorsa, bu iki unsur ayrı ayrı ücretlendirilmediği takdirde, toplam sözleşme bedeli üzerinden tevkifat uygulanır.”,

- “Diğer Hizmetler” başlıklı (I/C-2.1.3.2.13.) bölümünde,

“KDV mükellefleri tarafından, 5018 sayılı Kanuna ekli cetveller kapsamındaki idare, kurum ve kuruluşlar, kanunla kurulan kamu kurum ve kuruluşları, döner sermayeli kuruluşlar, kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları, bankalar, sigorta ve reasürans şirketleri, kanunla kurulan veya tüzel kişiliği haiz emekli ve yardım sandıkları ile kalkınma ajanslarına ifa edilen ve Tebliğde özel olarak belirlenmeyen diğer bütün hizmet ifalarında söz konusu alıcılar tarafından (5/10) oranında KDV tevkifatı uygulanır.”,

- ”Tevkifat Uygulamasında Sınır” başlıklı (I/C-2.1.3.4.1) bölümünde;

“... Kısmi tevkifat uygulaması kapsamına giren her bir işlemin KDV dahil bedeli 1.000 TL’yi aşmadığı takdirde, hesaplanan KDV tevkifata tabi tutulmaz. Sınırın aşılması halinde ise tutarın tamamı üzerinden tevkifat yapılır.

Tespit edilen tutarı aşan işlemlerde KDV tevkifatı zorunluluğundan kaçınmak amacıyla bedel parçalara ayrılamaz, aynı işleme ait bedellerin toplamı dikkate alınarak bu sınırın aşılması halinde tevkifat yapılır.”

açıklamaları yer almaktadır.

Buna göre, serbest meslek erbabı avukatların;

- Yapmış oldukları hizmet karşılığında mahkemelerce hükmolunan karşı taraf vekalet ücreti üzerinden KDV hesaplanması,

- Tebliğin (I/C-2.1.3.1/b) ayrımındaki belirlenmiş alıcılara verdikleri ve KDV dahil bedeli 1.000 TL’yi aşan danışmanlık hizmetlerinde, Tebliğin (I/C-2.1.3.2.2.) bölümü kapsamında (9/10) oranında KDV tevkifatı uygulanması,

- Hukuki ihtilaflarla ilgili olarak yargı mercileri nezdinde veya yargı kararlarının sonuçları ile ilgili olarak vekâlet akdi çerçevesinde (icra vb.) Tebliğin (I/C-2.1.3.2.13) bölümü kapsamında yer alanlara verdikleri ile karşı taraf vekalet ücreti kapsamında anılan bölüm kapsamında yer alanlar adına düzenledikleri belgelerde gösterilen ve KDV dahil bedeli 1.000 TL’yi aşan hizmetler için de ilgili sorumlular tarafından (5/10) oranında KDV tevkifatı uygulanması

gerekmektedir.