6/11/2021 tarihli ve 31651 sayılı Resmi Gazete’de 7341 Sayılı “Türkiye İhracatçılar Meclisi ile İhracatçı Birliklerinin Kuruluş ve Görevleri Hakkında Kanun ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun” yayımlandı.
Bu Kanunla yapılan vergi düzenlemeleri özetle aşağıdaki gibidir.
1) İhracatı Geliştirme Anonim Şirketine ilişkin vergi düzenlemeleri
14/10/2021 tarihinde Ticaret Bakanlığının koordinesinde, ihracatçıların finansmana erişim ve kredi kefalet sorunlarının çözümüne katkı sağlamak amacıyla İhracatı Geliştirme Anonim Şirketi (İGE) kurulmuştur.
Konuya ilişkin olarak 15/10/2021 tarihli Ticaret Bakanlığı’nın duyurusunda;
- İGE’nin, sadece ihracatçıların erişimine açık, ihracatçıların finansmana erişiminde teminat sorununu ortadan kaldırmayı amaçlayan bir fon olarak kurulduğu,
- İGE aracılığıyla, teminat yetersizliği nedeniyle çeşitli kredi ve destek imkanlarından yeterince yararlanamayan ihracatçıların krediye erişimleri kefalet suretiyle sağlanacağı; böylelikle ihracatçıların, kredi almak için fabrikasını, arsasını bankaya ipotek vermek zorunda kalmayacağı, teminat sorununun çözülmüş olacağı,
- Şirketin, öncelikle 10 milyon lira sermaye ile Türkiye İhracatçılar Meclisinin yüzde 95 (9 milyon 500 bin lira) Eximbank'ın yüzde 5 (500 bin lira) ortaklığı ile 14 Ekim'de kurulduğu; ilerleyen dönemde 61 ihracatçı birliğinin de gerekli sermaye katkısı ile şirkete ortak olması yönünde kanun çalışmalarının devam edildiği
açıklanmıştı.
Bu çerçevede, 7341 Sayılı Kanun’un 1 inci maddesiyle, 5910 sayılı Türkiye İhracatçılar Meclisi ile İhracatçı Birliklerinin Kuruluş ve Görevleri Hakkında Kanunun 18 inci maddesinde yapılan değişiklik ile İhracatı Geliştirme Anonim Şirketinin sermayesine eklenmek üzere, ihracat işlemleri üzerinden FOB bedelin onbinde üçüne kadar Ticaret Bakanlığınca belirlenen oranda ek nispi ödeme kesintisi yapılacağı; hizmet sektörleri için İhracatı Geliştirme Anonim Şirketinin sermayesine eklenmek üzere, on altı yaşından büyükler için uygulanan aylık asgarî ücretin on katına kadar Ticaret Bakanlığınca yıllık cirolara göre belirlenen tutarda ilave yıllık aidat tahsil edileceği düzenlenmiştir.
Ayrıca, İhracatı Geliştirme A.Ş.’ye yine bu Kanunun;
- 12 nci maddesiyle, kurumlar vergisinden,
- 3 üncü maddesiyle, Gelir Vergisi Kanununun geçici 67 nci maddesinden,
- 4 üncü maddesiyle Damga Vergisi Kanunundan,
- 5 inci maddesiyle Harçlar Kanunundan,
- 6 ncı maddesiyle Katma Değer Vergisi Kanunundan
muafiyet tanınmıştır.
2) Serbest Bölge Kurucu ve İşletici şirketlerine sağlanan vergi avantajları
Bu Kanunun 7 nci maddesiyle, 3218 sayılı Serbest Bölgeler Kanununa eklenen Ek 4 üncü madde ile 6.11.2021 tarihinden sonra ilk kez faaliyete geçecek serbest bölgelerde, işleticilerin (Bölge Kurucu ve İşletici) serbest bölgelerin işletilmesi ile ilgili faaliyetlerden elde ettikleri kazançları, 30 yılı geçmemek ve Ticaret Bakanlığınca kendilerine verilecek ilk faaliyet ruhsatında belirtilen süre ile sınırlı olmak üzere gelir veya kurumlar vergisinden istisna tutulması sağlanmıştır. Bu istisna, Gelir Vergisi Kanunu ile Kurumlar Vergisi Kanunu uyarınca yapılacak vergi kesintilerini kapsamayacaktır.
3) Üzerinde yazılı düzenleme tarihinden önce çekin ödenmek için muhatap bankaya ibrazı
Bu Kanunun 16 ncı maddesi ile 5941 sayılı Çek Kanunu'nun geçici 3 üncü maddesinin beşinci fıkrasında yer alan 31/12/2021 tarihi "31/12/2023" olarak değiştirilmiştir. Yapılan değişiklik uyarınca, üzerindeki yazılı keşide tarihinden önce çeklerin ödenmek için muhatap bankaya ibrazını geçersiz kılan düzenlemenin uygulama süresi 31/12/2023 tarihine uzatılmıştır.
Buna göre, vadeli çeklere reeskont ayırma imkanı 31/12/2023 tarihine kadar uzatılmış oldu.
4) Tasfiyelerde 3 üncü ilandan sonraki bekleme süresinin 6 aydan 3 aya indirilmesi
Bu Kanunun 17 nci maddesiyle, 6102 sayılı Türk Ticaret Kanununun 543 üncü maddesinin ikinci fıkrasının birinci ve ikinci cümlelerinde yer alan “altı” ibareleri “üç” şeklinde değiştirilmiştir.
Yapılan düzenlemeyle, alacaklılara üçüncü kez yapılan çağrı tarihinden itibaren kalan varlığın dağıtılmamasına dair 6102 sayılı Kanunda öngörülen 6 aylık süre 3 aya indirilmekte, böylelikle tasfiye süreçlerinin hızlandırılması amaçlanmaktadır. https://www.verginet.net/
Söz konusu Kanun aşağıdadır.
06 Kasım 2021 Tarihli Resmi Gazete
Sayı: 31651
Kanun No: 7341
Kabul Tarihi: 04/11/2021
MADDE 1 – 18/6/2009 tarihli ve 5910 sayılı Türkiye İhracatçılar Meclisi ile İhracatçı Birliklerinin Kuruluş ve Görevleri Hakkında Kanunun 18 inci maddesinin ikinci fıkrasında yer alan “Müsteşarlığın” ibaresi “Ticaret Bakanlığının” şeklinde değiştirilmiş, üçüncü fıkrasında yer alan “Hizmet sektörü” ibaresi “Hizmet sektörleri” şeklinde ve “beş katı arasında” ibaresi “yirmi katı arasında yıllık cirolara göre” şeklinde değiştirilmiş, beşinci fıkrasının üçüncü ve dördüncü cümleleri yürürlükten kaldırılmış ve maddeye aşağıdaki fıkra eklenmiştir.
“(6) Mal ve hizmet ihracatçılarının finansman ihtiyaçlarının giderilmesine katkı sağlamak ve teminat yetersizliği içinde olan ihracatçılar lehine münhasıran ihracat kredileri için kefalet vermek amacıyla TİM’in ortaklığında kurulan İhracatı Geliştirme Anonim Şirketinin sermayesine eklenmek üzere, ihracat işlemleri üzerinden FOB bedelin onbinde üçüne kadar Ticaret Bakanlığınca belirlenen oranda ek nispi ödeme kesintisi yapılır. Hizmet sektörleri için İhracatı Geliştirme Anonim Şirketinin sermayesine eklenmek üzere, on altı yaşından büyükler için uygulanan aylık asgarî ücretin on katına kadar Ticaret Bakanlığınca yıllık cirolara göre belirlenen tutarda ilave yıllık aidat tahsil edilir.”
MADDE 2 – 5910 sayılı Kanuna aşağıdaki geçici madde eklenmiştir.
“GEÇİCİ MADDE 3 – (1) Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihte TİM nezdinde faaliyet göstermekte olan Türkiye Tanıtım Grubunun tasfiyesi ile varlıklarının kısmen ya da tamamen İhracatı Geliştirme Anonim Şirketine sermayesine eklenmek üzere aktarılmasına ilişkin usul ve esaslar Ticaret Bakanlığınca belirlenir.
(2) Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihte ihracatçı birliklerinin yedek akçe hesaplarında bulunan meblağlar Ticaret Bakanlığınca belirlenen tutarda İhracatı Geliştirme Anonim Şirketine sermayesine eklenmek üzere sermaye taahhüdü ödemesi olarak aktarılır.”
MADDE 3 – 31/12/1960 tarihli ve 193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun geçici 67 nci maddesinin (5) numaralı fıkrasında yer alan “(1) bendi” ibaresi “(1) ve (p) bentleri” şeklinde değiştirilmiştir.
MADDE 4 – 1/7/1964 tarihli ve 488 sayılı Damga Vergisi Kanununa ekli (2) sayılı tablonun “V-Kurumlarla ilgili kağıtlar” başlıklı bölümünün (22) numaralı fıkrasında yer alan “Kurumlar Vergisi Kanununun 7 nci maddesinin 24 numaralı bendinde” ibaresi “13/6/2006 tarihli ve 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (1) ve (p) bentlerinde” şeklinde değiştirilmiştir.
MADDE 5 – 2/7/1964 tarihli ve 492 sayılı Harçlar Kanununun 123 üncü maddesinin üçüncü fıkrasında yer alan “Kredi Garanti Fonu İşletme ve Araştırma Anonim Şirketi” ibaresi “Kredi Garanti Fonu Anonim Şirketi ve 13/6/2006 tarihli ve 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (p) bendinde belirtilen kurumlar” şeklinde değiştirilmiştir.
MADDE 6 – 25/10/1984 tarihli ve 3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanununun 17 nci maddesinin (4) numaralı fıkrasının (e) bendinde yer alan “Kurumlar Vergisi Kanununun 7 nci maddesinin (24) numaralı bendinde” ibaresi “5520 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (1) ve (p) bentlerinde” şeklinde değiştirilmiştir.
MADDE 7 – 6/6/1985 tarihli ve 3218 sayılı Serbest Bölgeler Kanununa aşağıdaki ek madde eklenmiştir.
“EK MADDE 4 – Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten sonra geçici 2 nci madde uyarınca ilk kez faaliyete geçecek serbest bölgelerde, işleticilerin serbest bölgelerin işletilmesi ile ilgili faaliyetlerden elde ettikleri kazançları, 30 yılı geçmemek ve Ticaret Bakanlığınca kendilerine verilecek ilk faaliyet ruhsatında belirtilen süre ile sınırlı olmak üzere gelir veya kurumlar vergisinden müstesnadır. Bu istisna, münhasıran alım satım veya depo işletmeciliği faaliyet ruhsatı sahibi kullanıcılardan elde edilen kazançlar ile 31/12/1960 tarihli ve 193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu ile 13/6/2006 tarihli ve 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu uyarınca yapılacak vergi kesintilerini kapsamaz. Bu maddenin uygulanmasına ilişkin usul ve esasları belirlemeye Hazine ve Maliye Bakanlığı yetkilidir.”
MADDE 8 – 25/3/1987 tarihli ve 3332 sayılı Sermaye Piyasasının Teşviki, Sermayenin Tabana Yaygınlaştırılması ve Ekonomiyi Düzenlemede Alınacak Tedbirler ile 5422 Sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu, 213 Sayılı Vergi Usul Kanunu ve 3182 Sayılı Bankalar Kanununda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının birinci cümlesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiş ve fıkraya aşağıdaki bent eklenmiştir.
“Banka için 10/2/1954 tarihli ve 6245 sayılı Harcırah Kanunu, 5/1/1961 tarihli ve 237 sayılı Taşıt Kanunu, 8/9/1983 tarihli ve 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu, 12/4/1990 tarihli ve 3624 sayılı Küçük ve Orta Ölçekli İşletmeleri Geliştirme ve Destekleme İdaresi Başkanlığı Teşvik ve Muafiyetleri Kanunu, yapım ihaleleri hariç 4/1/2002 tarihli ve 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu, 8/6/1984 tarihli ve 233 sayılı Kamu İktisadi Teşebbüsleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname, 18/5/1994 tarihli ve 527 sayılı Memurlar ve Diğer Kamu Görevlileri ile İlgili Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Hükmünde Kararname, 12 nci maddesi hariç 4/7/2001 tarihli ve 631 sayılı Memurlar ve Diğer Kamu Görevlilerinin Mali ve Sosyal Haklarında Düzenlemeler ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Hükmünde Kararname hükümleri uygulanmaz.”
“D) Bankanın her türlü ihtiyatî tedbir, ihtiyatî haciz ve icranın geri bırakılması taleplerinde teminat şartı aranmaz. Bankanın kredilerinin teminatını teşkil eden taşınır ve taşınmaz malların icrada, iflasta veya haricen satışında Banka üzerinde kalması hâlinde satış, devir ve intikal ile ilgili her türlü işlemler, mahkemeler ve icra daireleri nezdinde açacağı dava, takip ve talepler teminattan ve tüm harçlardan; Bankanın ihracatın finansmanına ilişkin açtığı alıcı veya ihracatçı kredileri, ihracatın finansmanı amacıyla ihracatçıların yurt içi ve yurt dışı banka ve finans kurumlarından sağlayacakları krediler için verdiği garantiler, ihracatçıların mal ve hizmet satışını teşvik etmek üzere yaptığı ihracat kredi sigortaları ile yurt dışına yapılacak finansal kiralama işlemlerinin finansmanı ve bu kapsamda verdiği garantiler dolayısıyla lehe aldığı paralar banka ve sigorta muameleleri vergisinden istisnadır.”
MADDE 9 – 18/5/2004 tarihli ve 5174 sayılı Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği ile Odalar ve Borsalar Kanununun 71 inci maddesinin dördüncü fıkrasında yer alan “Bakanlık Müsteşarının başkanlığında, ilgili müsteşar yardımcısı, İç Ticaret Genel Müdürü veya görevlendireceği yardımcısı,” ibaresi “İç Ticaret Genel Müdürü başkanlığında, İç Ticaret Genel Müdürlüğünde görevli en fazla üç genel müdür yardımcısı ile” şeklinde değiştirilmiştir.
MADDE 10 – 7/6/2005 tarihli ve 5362 sayılı Esnaf ve Sanatkârlar Meslek Kuruluşları Kanununun 46 ncı maddesine aşağıdaki fıkra eklenmiştir.
“Meslek kuruluşu üyelerine; sadece kayıtlı olduğu meslek kuruluşu ile sınırlı kalmak kaydıyla Bakanlık e-esnaf ve sanatkâr veri tabanı üzerinden, üyelerin adı soyadı, sicil numarası ile sabit iş yeri olanların iş yeri adresi bilgilerini içeren listeye erişim yetkisi verilir. Elde edilen kişisel veriler, sadece meslek kuruluşu organlarında görev almak isteyen adayların bu kuruluşların üyelerine ulaşabilmeleri amacıyla kullanılabilir. Bu veriler 24/3/2016 tarihli ve 6698 sayılı Kişisel Verilerin Korunması Kanununa aykırı olarak kullanılamaz, aktarılamaz veya başka bir şekilde işlenemez.”
MADDE 11 – 5362 sayılı Kanunun 70 inci maddesinin ikinci fıkrasında yer alan “Bakanlık Müsteşarının başkanlığında, ilgili müsteşar yardımcısı, Esnaf ve Sanatkârlar Genel Müdürü ve genel müdür yardımcıları” ibaresi “Esnaf, Sanatkârlar ve Kooperatifçilik Genel Müdürü başkanlığında, Esnaf, Sanatkârlar ve Kooperatifçilik Genel Müdürlüğünde görevli en fazla üç genel müdür yardımcısı” şeklinde değiştirilmiştir.
MADDE 12 – 13/6/2006 tarihli ve 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasına aşağıdaki bent eklenmiştir.
“p) 18/6/2009 tarihli ve 5910 sayılı Türkiye İhracatçılar Meclisi ile İhracatçı Birliklerinin Kuruluş ve Görevleri Hakkında Kanunun 18 inci maddesi kapsamında ihracatçılar lehine münhasıran ihracat kredileri için kefalet vermek amacıyla kurulan kurumlar.”
MADDE 13 – 21/3/2007 tarihli ve 5607 sayılı Kaçakçılıkla Mücadele Kanununun 10 uncu maddesinin ikinci fıkrasının birinci cümlesinde yer alan “araç” ibaresi “taşıt, elkoyma kararı veren mercilerce” şeklinde, ikinci cümlesinde yer alan “aracın” ibaresi “taşıtın” şeklinde, “araç” ibaresi “taşıt” şeklinde değiştirilmiş, dördüncü cümlesi yürürlükten kaldırılmış, maddeye ikinci fıkrasından sonra gelmek üzere aşağıdaki fıkralar eklenmiş ve mevcut üçüncü fıkrası beşinci fıkra olarak teselsül ettirilmiştir.
“(3) Kaçak eşya naklinde kullanıldığı şüphesiyle fiilen gümrük idaresine veya yediemine teslim edilmiş ve hakkında elkoyma kararı bulunmakla birlikte ikinci fıkra uyarınca alıkonulmayan taşıtlar, gümrük idaresince yapılacak tebligattan itibaren doksan gün içinde muhafaza ve diğer masraflar karşılanmak suretiyle sahibi tarafından teslim alınmaması halinde, tasfiye idaresi tarafından soruşturma ve kovuşturma sonucu beklenmeksizin derhal tasfiye olunur.
(4) Tasfiyenin satış suretiyle gerçekleşmesi halinde, satıştan elde edilen gelirden taşıtın muhafaza edilmesi ve satışı için gerekli olan bütün masraflar karşılandıktan sonra kalan miktar, kovuşturma sonucuna göre işlem yapılmak üzere emanet hesabına alınır.”
MADDE 14 – 5607 sayılı Kanunun 11 inci maddesinin beşinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“(5) Bu Kanun uyarınca el konulan ve ambalajlarında kamu kurumlarınca uygulanan bandrol, etiket, hologram, pul, damga veya benzeri işaret bulunmayan tütün mamulleri, etil alkol, metanol, alkollü içkiler, makaron ve yaprak sigara kâğıdı ile ilaç, ilaç hammaddeleri, ilaç hammaddesi içeren ürünler, tıbbi cihaz ve malzemeler, ısıtılarak ya da yakılarak tüketilen ve nikotin içersin içermesin tütün mamulünü taklit eder tarzda kullanılan elektronik sigara ve elektronik nargile dahil her türlü mamul ve bu mamullerin tüketiminde kullanılan elektronik cihaz, aksam, yedek parça ve solüsyonlar el koyan idarelerce numune alınmak veya numune alınması mümkün olmaması halinde ayırt edici bilgilerin tespiti yapılmak suretiyle tutanağa bağlanarak imha edilir. Ancak ilaç, ilaç hammaddeleri, ilaç hammaddesi içeren ürünler, tıbbi cihaz ve malzemeler ile etil alkolden imha haricindeki yöntemlerle tasfiye edilmesi uygun görülenler ilgili bakanlıkların görüşü alınarak Ticaret Bakanlığı tarafından çıkarılan yönetmelikle belirlenir.”
MADDE 15 – 5607 sayılı Kanuna aşağıdaki geçici madde eklenmiştir.
“GEÇİCİ MADDE 14 – (1) Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önce kaçak zannı ile el konulan ve 11 inci maddenin beşinci fıkrası kapsamına giren eşya hakkında aynı fıkra uyarınca işlem yapılır.”
MADDE 16 – 14/12/2009 tarihli ve 5941 sayılı Çek Kanununun geçici 3 üncü maddesinin beşinci fıkrasında yer alan “31/12/2021” ibaresi “31/12/2023” şeklinde değiştirilmiştir.
MADDE 17 – 13/1/2011 tarihli ve 6102 sayılı Türk Ticaret Kanununun 543 üncü maddesinin ikinci fıkrasının birinci ve ikinci cümlelerinde yer alan “altı” ibareleri “üç” şeklinde değiştirilmiştir.
MADDE 18 – 10/12/2003 tarihli ve 5018 sayılı Kamu Malî Yönetimi ve Kontrol Kanununa ekli (I) sayılı Cetvelin 11 inci ve 40 ıncı sıraları aşağıdaki şekilde değiştirilmiş ve Cetvele aşağıdaki sıra eklenmiştir.
“11) Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı”
“40) Göç İdaresi Başkanlığı”
“42) İklim Değişikliği Başkanlığı”
MADDE 19 – Bu Kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
MADDE 20 – Bu Kanun hükümlerini Cumhurbaşkanı yürütür. 5/11/2021
