Musa G. adlı okurum emlak vergisi muafiyetinden yararlanıp yararlanamayacağını sormuş:
“Eşim de ben de emekliyiz. Tek konuta yüzde 20 ve yüzde 80 oranında hisse ile sahibiz. Evimiz brüt 230 metrekare ama hisseleri dikkate aldığımızda ikimizin hissesi de 200 metrekarenin altında kalıyor…” Hisse payları 200 metrekarenin altında kalsa da, konut eğer brüt 200 metrekarenin üzerinde ise hissedarlar emlak vergisi muafiyetinden yararlanamıyor. Emlak vergisi avantajı için tek konutun her durumda brüt 200 metrekarenin altında kalması gerekiyor. SGK’dan aldıkları maaş dışında geliri olmayan emekliler gibi; ev hanımları, engelliler, işsizler, gaziler ve şehit yakınları için de emlak vergisi avantajı uygulanabiliyor. Muafiyeti olmayan mülk sahipleri için; 2021 emlak vergisinin ilk taksiti (mart ayından) mayıs sonuna kadar ödenebiliyor. İkinci taksitinse bu ay (kasım) sonuna kadar ödenmesi gerekiyor. Süresinde ödenmeyen vergiler için aylık yüzde 1.6 gecikme zammı hesaplanıyor.
EV METRUKSA
Van’dan bir emekli vatandaşımız da ‘ikinci ev yıkıksa, metruksa emlak vergisi avantajından yine de yararlanabilir miyim’ diye Maliye’ye sormuş. Normalde; sıfır oranlı emlak vergisi avantajı tek konutu olanlar için geçerli. İkinci ev sahipliği söz konusuysa her iki konut için de emlak vergisinin ödenmesi gerekir. Sağlam durumdaki ilk ev; brüt 111 metrekare iken, ikinci ev yıkık olduğundan belediyeye muafiyet başvurusunda bulunulmuş. Belediye; ‘tapuda iki konut kayıtlı göründüğü için’ muafiyet talebini reddedince, vatandaş konuyu Maliye’ye de sormuş. Maliye; konuya ilişkin açıklamasında özetle “Yaşanılmayacak durumda, metruk, yıkık durumda olan meskenler bu kapsam içerisinde değerlendirilmeyecek olup, ilgili Tebliğde yer alan diğer şartların taşınması kaydıyla indirimli bina vergisi oranı (sıfır) uygulamasından yararlanılmasına engel teşkil etmeyecektir” demiş. (Van Defterdarlık Gelir Müdürlüğü, 15 Nisan 2021 tarih ve 7979 sayılı özelge)
BEYAN YETERLİ
Maliye emekli vatandaşın başvurusuna cevap verirken kritik bir noktaya daha değiniyor. Emlak vergisi avantajından yararlanmak için başvuran vatandaşların beyan ve taahhütlerinin yeterli olduğu, gerekli şartları taşıyan vatandaşlardan haricen bir belge istenilmeden işlemlerin sonuçlandırılması gerektiği belirtilmiş. Ayrıca; Van’daki örnekte olduğu gibi belediyenin yıkık-metruk binayı görmek istemesi durumunda, bildirimlerin kontrolü amacıyla ilgili taşınmazlarda Vergi Usul Kanunu’nun “Yoklama” hükümleri uyarınca mahallinde yoklama yaptırılarak vatandaşın taşınmazı üzerinde bulunan kargir evin yıkık durumda olup olmadığının tespit edilebileceği de belirtiliyor.
İŞYERİ VE ARSA ENGEL DEĞİL
Tek konutu olan emeklilerin ‘gelir getirmeyen işyeri-arsa ve arazilerinin bulunması da’ muafiyetten yararlanmak için tereddüt oluşturabiliyor. Bu durumda olan emekliler de, brüt 200 metrekareyi geçmeyen tek konutu için emlak vergisi avantajından yararlanabilir. Mülk sahiplerinin gelir getirmeyen işyeri, arsa ve araziye sahip olmaları, indirimli vergi oranından yararlanmalarına engel teşkil etmiyor. (Gelir İdaresi Başkanlığı, 23 Mart 2011 tarih ve 032-52 sayılı özelge) Ahmet Karabıyık
