SSK tarafından işyerime PTT aracılığıyla gönderilen tebligatı alan ve tebligat kağıdına imza atan kişi, gerçekte işyeri çalışanım olmadığı halde sigortasını yaptırmam zorunlu mu, ne gibi işlemler yapmam gerekir.” Cemil bey
Bir kişinin 4/a kapsamında (SSK statüsünde) sigortalı olabilmesi için hizmet akdine istinaden çalıştırılması esastır. Bu nedenle gerçekte hizmet akdine tabi çalışmayan bir kişinin sırf Sosyal Güvenlik Kurumunca gönderilmiş bir tebligatı aldığı gerekçesiyle sigortalı sayılması mümkün değildir.
Konuyla ilgili olarak 2015/25 sayılı Genelgede “PTT memurlarınca yapılan tebligatların, resmi kuruluşlarca düzenlenen belge (tutanak) niteliğinde olması nedeniyle iş yerlerine yapılan tebligatların, PTT memurları tarafından 7201 sayılı Kanuna uygun olarak yapıldığının ve işyerine tebliğ edilen mazbataların üzerine “işyeri çalışanı”, “işyeri daimi çalışanı”, “görevli sekreter” gibi ibarelerin yazıldığının tespiti halinde bu bilgi ve belgeler uyarınca tebligatın teslim alındığı tarih için re ‘sen sigortalılık sağlanacaktır.
Bununla birlikte işveren tarafından tebligatı teslim alan kişinin kendi çalışanı olmadığı, komşu işyeri sahibi/çalışanı olduğu veya söz konusu kişinin birinci veya ikinci derece (eş dâhil) hışmı olduğu için işyerinde bulunduğu, çalışmasının olmadığı ve ziyaret nedeniyle işyerine geldiği şeklinde yapılabilecek itirazlar, sunulacak belgelerin ve tebligat alındısında ismi bulunan kişi ile işverenin beyanlarının incelenmesi suretiyle ünite itiraz komisyonlarınca değerlendirilecektir.”
Şeklinde açıklama yapılmıştır.
Kurumca yapılan bu işlemlere karşı İstanbul Barosu Başkanlığı tarafından Genelgenin ilgili bölümünün iptali için yürütmeyi durdurma istemli dava açılmıştır. Danıştay 15. Dairesinin 2018/654 Esas sayılı dosyasında, “Dava konusu düzenleme ile tebliğ alındılarında ad ve soyadı yer alan kişilere yönelik tebliğ tarihinden itibaren re’sen sigortalılık başlangıcı yapılacağı düzenlenmiştir. Kişilerin açık kimlik bilgilerinin yer almadığı tebliğ alındılarındaki eksik ve yetersiz bilgi üzerine herhangi bir inceleme veya araştırma yapılmaksızın re’sen sigortalılık tesisini öngören dava konusu düzenlemede hukuka uyarlık bulunmamaktadır.” gerekçeleri ile yürütmenin durdurulmasına karar verilmiştir.
Bu bağlamda, PTT kanalıyla tebliğ edilen yazıları alan şahıslarla ilgili olarak Danıştay 15. Dairesinin kararı sonrası re’sen sigortalı tescili yapılmasına ilişkin uygulamanın durdurulması gerekmekle birlikte, tebligatları alan kişilerin sigortasız olduklarının anlaşılması halinde, bu durumun ihbar kabul edilip tebligatları alan kişilerin hizmet akdine tabi çalışıp çalışmadıklarının tespitine yönelik denetim ve kontrolle görevli memurlarca inceleme yapılması mümkün bulunmaktadır.
Buna rağmen, tebligatları alan kişilerin herhangi bir inceleme yapılmaksızın kayıt dışı istihdam edildikleri gerekçesiyle re’sen tescillerinin yapılıp idari para cezası uygulanması halinde 2015/25 sayılı Genelgedeki açıklamalar ve Danıştay Kararı çerçevesinde 15 gün içinde Kuruma itiraz edilmesi, itirazın reddi halinde yargı yoluna başvurulması yerinde olacaktır.
“Sigortalı bir işte çalışmadan yaptığım doğum için gün alabilir miyim?” Emine T.
Doğum nedeniyle borçlanma yaparak prim günü kazanabilmesi için aranılan ilk şart, doğumun ilk defa sigortalı olunan tarihten sonra gerçekleşmiş olmasıdır.
Başka bir ifade ile doğum borçlanması yapılabilmesi için 4/a (SSK), 4/b (Bağkur) veya 4/c (Emekli Sandığı) statüsünde sigortalı tescilinin olması, kısa ya da uzun vade sigorta kolları yönünden prim ödenmiş olması ve doğumun sigortalı tescilinin yapıldığı tarihten sonra gerçekleşmiş olması gerekiyor.
Her ne kadar kadın sigortalıların stajda geçen süreleri emeklilik aylığının bağlanmasında dikkate alınmasa da ilk sigortalılıkları staj nedeniyle başlamış olan kadın sigortalılar staj sonrasında yaptıkları doğumlar için de borçlanma yapılabilmektedir. Bu durumda, yani staj sonrası doğumlar için borçlanma başvurusunda kadın sigortalıların uzun vadeli sigorta başlangıç tarihleri de borçlandıkları gün sayısı kadar geriye götürülmektedir.
Doğum borçlanması, sigortalı veya hak sahiplerince en fazla 3 çocuğa kadar, tercih ettikleri doğumları için ve her bir doğum için iki yıllık süre aşılmamak kaydıyla talep ettikleri süre kadar yapılmaktadır. Ayrıca, doğum borçlanması yapılan iki yıllık süre içinde zorunlu sigortalı hizmetlerinin bulunması halinde bu süreler borçlanma süresinden düşülmektedir.
Bağkur genç girişimci desteğinden 4 ay yararlandıktan sonra başka bir işyerinde SSK’lı olarak 6 ay çalıştım ve ayrıldım. Genç girişimci desteğinden 8 ay daha yararlanabilir miyim? Ömer Z.
Genç girişimcilerde kazanç istisnasından faydalanan ve mükellefiyet başlangıç tarihi itibarıyla 18 yaşını doldurmuş ve 29 yaşını doldurmamış olanlardan, ilk defa sigortalı sayılan gerçek kişilerin asgari ücret üzerinden tahakkuk eden sigorta primleri bir yıl süreyle Hazinece karşılanmaktadır.
Kapsama giren sigortalılar genç girişimci teşvikinden ilk defa sigortalı sayıldıkları tarihten itibaren bir yıllık sürenin sonuna kadar yararlanabilmektedir.
Dolayısıyla Bağkur kapsamında 4 ay süreyle genç girişimci desteğinden yararlandıktan sonraki 6 aylık sürede SSK kapsamında sigortalı olduğunuzdan, genç girişimci desteğinden bir yıllık süreden kalan 2 aylık süre daha yararlanmanız mümkün olacaktır. Eyüp Sabri Demirci
