Pandeminin 2020 Mart ayında hayatımıza girmesiyle iş dünyasının yaşayabileceği muhtemel olumsuzlukların hızla önüne geçebilmek adına büyük önem kazanan kısa çalışma ödeneği, haziran ayının sonu itibariyle bitecek. Süreç içinde oldukça esnetilen şartlarla sunulan hem işverenlere hem de çalışanlara nispeten rahat bir nefes aldıran ödenek sonrası yapılacak denetimler ise gerek işverenler gerekse işletmeler açısında büyük önem taşımaktadır. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre Mart 2020 -Mart 2021 arasında, 4 milyon 186 bin kişi kısa çalışma ödeneği almaya hak kazanmıştır. Peki, kısa çalışma ödeneğinden faydalanan işletmeler, ödeneğin sona ermesini takiben yapılacak denetimlere hazır mı?
Kısa Çalışma Ödeneği ve pandemi
Her ne kadar herkes tarafından bilinir hâle gelmesi COVID-19 pandemisi ile gerçekleşse de kısa çalışma ödeneği, 2008 yılından beridir yürürlükte. Ne var ki yürürlüğe girdiği ilk zamanlarda kendine bu denli geniş bir alan ve bu kadar yoğun bir talep bulamamıştır.
Pandeminin “zorlayıcı sebep” olarak kabul edildiği 2020 Mart ayı öncesinde kısa çalışma ödeneğinden faydalanmak istenildiğinde iş müfettişlerince incelemeler gerçekleştirilir, bunun akabinde, kısa çalışma talebinin uygunluğuna karar verilirdi. Pandeminin başlangıcı itibariyle büyük önem kazanan bu süreçte ise şartlar oldukça kolaylaştırılmış ve iş müfettişlerince yapılan denetimler yerine dijital süreçler devreye girmiştir.
Pandemi döneminde kısa çalışma ödeneği başvuru süreci; işverenlerin bağlı oldukları İŞKUR Müdürlüklerine e-posta aracılığı ile başvurmaları, ilgili taleplerin İŞKUR tarafından ilgili başkanlığa elektronik ortamda iletilmesi, Başkanlık tarafından ilgili taleplerin uygunluk denetimi için iş müfettişini görevlendirmeleri, müfettiş tarafından yerinde ziyaret olmaksızın yalnızca belge üzerinde işlem yapılması, yapılan işlem sonucunu içeren yazının Başkanlık tarafına sunulması, sonucun elektronik ortamda Başkanlık’tan İŞKUR’a iletimi ve İŞKUR’un da nihai kararı işverene bildirmesi şeklinde ilerlemiştir. Elektronik ortama taşınarak hızlandırılan süreç ile de bu zorlu dönem olabildiğince az zararla atlatılmaya çalışılmıştır. Denetim beklemeksizin ödenen kısa çalışma ödeneği, 2021 Haziran ayı itibariyle sonlanacaktır ve bunun ardından başlayacak denetimlerde işverenlerin denetimlere hazır olması gerekmektedir. Aksi takdirde işverenleri ödenecek yüksek tutarlardaki cezalar beklemektedir.
Denetimlerinde dikkat edilmesi gerekenler
Kısa çalışma ödeneğinin sonlandırılmasıyla başlayacak teftişler, yapılacak yerinde incelemeler sonrasında iş müfettişlerince iletilen şikayetler dikkate alınarak Bakanlık tarafından iş yerlerinin denetlenmesiyle gerçekleşecektir. Burada değerlendirilecek ilk kriter işe giriş çıkış kayıtlarıdır. Kısa çalışma döneminde de özellikle dikkat edilmesi gereken bir durum olarak karşımıza çıkan işe giriş çıkış kayıtları (puantaj), iş müfettişinin kısa çalışma şikayetleri sebebiyle yapacağı denetimlerde ilk bakacağı belgelerdendir. Bu noktada kayıtlarda herhangi bir değişiklik, silme, oynama yapılmaması; kısa çalışma döneminin başından sonuna kadar eksiksiz ve hatasız muhafaza edilmesi gerekmektedir.
Kısa çalışma ödeneğinin denetimi sırasında yalnızca puantaj kayıtları değil, pek çok resmi evrak incelenecektir. Kısa çalışmanın doğru şekilde uygulandığını kanıtlar nitelikteki her belgenin eksiksiz şekilde hazırlanması ve sunulması da bir diğer önemli husustur. Bununla birlikte denetim sırasında iş müfettişine gereken kolaylığın sağlanması, işverenin mevzuat savunması sırasında süreci nazik bir şekilde yönetmesi ve gerekli resmi ilişkinin korunması sağlıklı bir denetim süreci geçirebilmek adına önemlidir. Haldun PAK
https://www.dunya.com/kose-yazisi/kisa-calisma-odenegi-sonrasi-denetimlere-hazir-olmaliyiz/624464
