AYM, 24/12/2020 tarih ve ve E: 2020/15, K: 2020/78 sayılı Kararı ile 488 sayılı Kanunun Ek 2/4’üncü ile 492 sayılı Kanunun Ek 1/4’üncü maddelerindeki “... ve yabancı firmalarca da teklif verilen...” ibaresini Anayasa’nın 2 ve 73’üncü maddelerine aykırı bularak 24/12/2020 tarihinde oybirliği ile karar verdi.
Bu Kanunlardaki ibare, “ihale uhdesinde kalan katılımcının söz konusu ihaleden kaynaklanan işlemler ve düzenlenen kağıtlar nedeniyle damga vergisi ve harç istisnasından yararlanma imkanının bulunup bulunmadığı konusunda oluşan öngörülemezliği ortadan kaldırabilecek herhangi bir kanuni güvencenin veya mekanizmanın bulunmadığı görüldüğünden; bir ihalenin uluslararası ihale niteliğinde bir ihale kabul edilmesi ve bu sayede döviz kazandırıcı faaliyet kapsamında değerlendirilmek suretiyle vergi ve harç istisnası uygulanması için öngörülen “yabancı firmalarca da teklif verilmesi” şartının hukuki öngörülebilirlik ve belirlilik ilkelerine aykırı olacak şekilde düzenlenmesi gerekçesiyle” iptal edilmiştir.
İptal kararının, iptale konu hükmün yürürlükte olduğu süre zarfında açılmış ve halen kesin hükme bağlanmamış davalarda da dikkate alınması gerekmektedir.
28 Nisan 2021 Tarihli Resmi Gazete
Sayı: 31468
Anayasa Mahkemesi Başkanlığından:
Esas Sayısı : 2020/15
Karar Sayısı: 2020/78
Karar Tarihi: 24/12/2020
İTİRAZ YOLUNA BAŞVURAN: Danıştay Dokuzuncu Dairesi
İTİRAZIN KONUSU: A. 1/7/1964 tarihli ve 488 sayılı Damga Vergisi Kanunu’nun 15/7/2016 tarihli ve 6728 sayılı Kanun’un 27. maddesiyle değiştirilen ek 2. maddesinin (4) numaralı fıkrasında yer alan “ …ve yabancı firmalarca da teklif verilen... ” ibaresinin,
B. 2/7/1964 tarihli ve 492 sayılı Harçlar Kanunu’nun 6728 sayılı Kanun’un 35. maddesiyle değiştirilen ek 1. maddesinin (4) numaralı fıkrasında yer alan “...ve yabancı firmalarca da teklif verilen… ” ibaresinin,
Anayasa’nın 2. ve 73. maddelerine aykırılığı ileri sürülerek iptallerine ve yürürlüklerinin durdurulmasına karar verilmesi talebidir.
OLAY: Vergi, resim ve harç istisnası belgesi verilmesine ilişkin başvurunun reddinin ve bu işlemin dayanağını teşkil eden düzenleyici işlemlerin iptalleri talebiyle açılan davada itiraz konusu kuralların Anayasa’ya aykırı olduğu kanısına varan Mahkeme, iptalleri için başvurmuştur.
I. İPTALİ İSTENEN KANUN HÜKÜMLERİ
İtiraz konusu kuralların da yer aldığı;
1.488 sayılı Kanun’un ek 2. maddesi şöyledir:
“Ek Madde 2- (Ek: 25/12/2003 – 5035/28 md.; Değişik: 15/7/2016-6728/27 md.)
1. İhracat ve ihracata ilişkin olduğunun tevsiki kaydıyla aşağıda sayılan işlemler nedeniyle düzenlenen kâğıtlar (gümrük idarelerine verilen beyannameler dâhil) damga vergisinden müstesnadır.
a) İhracat karşılığı yapılacak ödemeler (ihracatın finansmanında kullanıldığının tevsiki kaydıyla prefinansman, Destekleme ve Fiyat İstikrar Fonu çerçevesinde yapılan ödemelere ilişkin taahhütnameler ile temliknameler ve Sosyal Güvenlik Kurumu prim borçları ile genel bütçeli idarelere olan borçların mahsubu dâhil).
b) İhracattan doğan alacağın ihracatçı tarafından temliki.
c) İhracat bağlantıları için düzenlenecek anlaşmalar.
ç) Transit ticarete konu malın satın alınması ve satılması.
d) Tedarik edildikleri şekliyle ihraç edilmek üzere mal alımı.