5 Aralık 2017 tarihli Resmi Gazetede yayımlanan Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliği’ndeki değişiklikler bildirim zorunluluğu, emeklilik ve benzeri haklarda önemli yenilikler meydana getiriyor. Bugünkü yazımızda bunlardan tahsise ilişkin bir kısmına yer vereceğiz.
Malûllükte Değişenler
SSK (4/a) , Bağ-Kur (4/b) veya 4/c sigortalılıklarından birden fazlasına tabi olarak çalışmış veya prim ödemiş olan sigortalıların malûllük aylığı bağlanmasına ilişkin talepleri, son sigortalılık hâline göre sonuçlandırılıyordu.
Yine öyle olacak, ancak Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (c) bendi kapsamındaki sigortalılardan, 5510 sayılı Kanunun 25 inci maddesi uyarınca vazifelerini yapamayacak şekilde meslekte kazanma gücünün kaybedilmesi veya hastalıkları kanunlarında tayin edilen sürelerden fazla devam etmesi nedeniyle SGK Sağlık Kurulunca malul sayılmalarına rağmen, aylık bağlanmasına ilişkin sigortalılık süresi ve/veya prim ödeme gün sayısı şartını sağlamamaları nedeniyle bu statüdeki görevlerinden ayrılışlarında aylık bağlanamayan sigortalılara, belirtilen koşulları sonradan taşımaları ve talepleri halinde yeniden malûliyet değerlendirilmesi yapılmaksızın son sigortalılık statüleri esas alınarak malullük aylığı bağlanabilecek.
4/c sigortalılığı kapsamındaki sigortalılar hariç, malûllük, yaşlılık ve ölüm sigortaları prim ödeme gün sayısı 1800 günden az olan sigortalıların sevkleri yapılmayıp, 4/b sigortalılığına göre sigortalı sayılanlardan prim ödeme gün sayısı 1800 gün olduğu hâlde kendi sigortalılığı nedeniyle GSS primi dâhil, prim ve prime ilişkin her türlü borçları bulunanların sevkleri, masrafları kendilerince ödenmek üzere yapılıyordu.
Şimdi ise 4/a (SSK) veya 4/b (Bağ-Kur) sigortalılığı kapsamındaki sigortalılardan, prim ve prime ilişkin her türlü borcu bulunanlardan, primi ödenmiş gün sayısı en az 1800 olanların sevk işlemleri yapılacak ve buna ilişkin masraflar SGK’ca karşılanacak.
Kontrol Muayenesi Koşulları
Daha önce SGK’nın yazılı çağrısı üzerine, kontrol muayenesi tarihinden önceki en az 45 gün içinde sevk için başvuruda bulunmak kaydıyla gelir ve aylıkların kontrol muayene tarihine göre durdurulması dört aya kadar SGK’ca erteleniyordu.
Şimdi ise kontrol muayenesine tabi tutulması gereken sigortalılara; kontrol muayene tarihlerinden en az 3 ay önce yazı ile sevk talebinde bulunarak kontrol muayene işlemlerini yaptırmaları gerektiği bildirilecek.
Ölüm Sigortası Bakımından Değişiklikler
Bağ-Kur sigortalılığına sigortalı sayılanların hak sahiplerine ölüm aylığı bağlanabilmesi için ölen sigortalının genel sağlık sigortası primi dâhil, prim ve prime ilişkin her türlü borçlarının ödenmiş olması zorunlu bulunuyor. Böylesi durumlarda ölüm aylığı prim borçlarının ödendiği tarihi takip eden aybaşından itibaren başlardı. Şimdi ise borcun ödenmesi şartıyla;
Ölüm sigortasından hak sahiplerine bağlanacak aylıklar
a) Sigortalının ölüm tarihini,
b) Hak sahibi olma niteliğinin ölüm tarihinden sonra kazanılması hâlinde, bu niteliğin kazanıldığı tarihi,
c) Ölüm aylığının kesilmesine yol açan sebebin ortadan kalkması hâlinde, talep tarihini,
takip eden ay başından itibaren başlatılacak.
Esaslarına göre hak sahibi olma niteliğinin kazanıldığı tarihten başlayacak.
Zorunlu 4/b sigortalılığına tabi geçen hizmetlerle birlikte 4/a veya 4/b sigortalılığı kapsamında yaşlılık, malûllük veya ölüm aylığı bağlanacağı durumlarda tahsis talebinin geçerli sayılması için 4/b sigortalılığı kapsamında geçen hizmetlerle ilgili prim ve prime ilişkin her türlü borçların ödenmesi şart bulunuyordu. Şimdi ölüm aylığı bağlanacağı durumlarda ölenin Bağ-Kur süresine ilişkin olan borçları hak sahiplerine aylık bağlanmasını engellemeyecek.
Yaşlılık Aylığında Durum Aynı
Mamafih Bağ-Kur (4/b) sigortalılığı kapsamında hizmet olarak değerlendirilen süreler dâhil olmak üzere prim ödeme yükümlüsü kendisi olup aylık bağlanması için yazılı istekte bulunduğu tarih itibarıyla prim borcu olanların tahsis talebi, borcun ödendiği tarih itibariyle geçerli sayılacak ve bağlanacak aylıklar borcun ödendiği tarihi takip eden aybaşından itibaren başlatılacak.
Ölüm Gelirinde Yüzde 50 Düzeltmesi Yapıldı
İş kazası veya meslek hastalığı sonucu meslekte kazanma gücünü yüzde 50 oranının altında kaybetmesi nedeniyle sürekli iş göremezlik geliri bağlanmış iken, 01.10.2008 tarihinden önce ölen ve ölümün iş kazası veya meslek hastalığına bağlı olmaması gerekçesiyle daha önce ölüm geliri bağlanmayan hak sahiplerine ölüm geliri bağlanmaya başlanacak. Bahse konu ölüm geliri sigortalıların almakta olduğu sürekli iş göremezlik gelirinin, Kanunun yürürlük tarihine kadar aylık artışlarıyla güncellenerek 5510 sayılı Yasanın gelir paylaşımı ve zamanaşımı hükümleri de dikkate alınarak bağlanacak.
İşyeri Bildiriminde Değişiklik
İşyeri bildirgesi verilirken;
İşverenin, işyeri bildirgesi ekinde SGK’ya vermesi gereken;
a) Daimi mahiyetteki işyerlerinde, işyerinin adresini gösterir yerleşim belgesini,
b) Gerçek kişi işverenler yönünden kendilerinin, tüzel kişi işverenler yönünden ise tüzel kişiliği temsile yetkili kişilerin imza sirkülerini,
bir ay içinde değil artık “yedi iş günü içinde” SGK’ya elden vermek veya posta yoluyla göndermekle yükümlü olacak. Şevket Tezel
