Eğer 2020 yılında ücret geliri elde etmişseniz bu yazımı okumanızı öneririm.
Çünkü Gelir Vergisi Kanunu’nda yapılan bazı değişiklikler sonrası, daha önce ücret geliri nedeniyle beyanname vermek zorunda olmayan bazı mükellefler için de yıllık beyanname verme zorunluluğu getirildi. Cezalı duruma düşmeyesiniz. Okumanızı kolaylaştırmak için yazımı soru cevap şeklinde sizlere sunmak istedim.
►Soru 1: 2020 yılında tek bir işveren yanında çalıştım, daha önceki yıllarda yıllık ücret gelirim ne olursa olsun, işveren tarafından stopaj suretiyle vergilendirildiğim için, yıllık beyanname vermem gerekmiyordu. 2020 için aynı kural geçerli mi?
Bu sorunun cevabı 2020 için en önemli değişikliği içeriyor. 7194 Sayılı Yasa ile Gelir Vergisi Kanunu’nun 86’ncı maddesinde yapılan değişiklik ile 2020 yılından itibaren, yıl boyunca tek işverenden de ücret almış olsanız, eğer aldığınız ücret 2020 yılı için belirlen 600 bin TL’yi aşıyorsa bu takdirde ücret geliriniz için mart ayında yıllık gelir vergisi beyannamesi vermeniz gerekecektir.
►Soru 2: Yıl içinde birden fazla işverenden ücret geliri elde ettim. Bu ücretlerim için de yıllık gelir vergisi beyannamesi vermem gerekecek mi?
Bu konudaki geçen dönemdeki yasal düzenleme esas itibariyle korunsa da 600.000 TL’lik sınır ile ilgili bir ilave yapıldı. Şöyle ki, eğer 2020 yılında birden fazla işverenden ücret geliri elde etmişseniz, eskiden olduğu gibi, öncelikle birinci işveren dışındaki işverenlerde elde etmiş olduğunuz ücret toplamına bakmamız gerekiyor. Bu ücret toplamı 2020 yılı için yasada belirlen 49 bin TL’yi aşmıyorsa, beyanname vermenize gerek yok. Örneğin 1 işverenden 150 bin TL, 2 inci işverenden 20 bin TL ve 3’üncü işverenden 25 bin TL ücret aldığınızı varsayarsak, birinci işvereni dışarda tutup diğerlerini topladığımız zaman 45 bin TL yapıyor. Bu da 49 bin TL’lik limiti geçmediği için bu durumda sizin ücret geliriniz için ayrıca yıllık gelir vergisi beyannamesi vermeniz gerekmiyor.
Bu kural geçen yıllarda da geçerli olan bir kural. Ancak buna 7194 Sayılı Yasa ile bir ekleme yapıldı. Bu düzenlemeye göre birden fazla işverenden alınan tüm ücret toplamı 2020 için belirlenen 600 bin TL’yi aşıyorsa, bu durumda yıllık gelir vergisi beyannamesi vermeniz gerekecektir.
Örneğin, 2020 yılında iki işverenden ücret aldığınızı, birinci işverenden alınan ücretin 590 bin TL, ikinci işverenden alınan ücretin ise 30 bin TL olduğunu varsayalım. 2019 yılında geçerli olan yasal düzenlemeye göre bu durumda ikinci işverenden alınan tutar 49 bin TL’lik limiti geçmediği için beyan edilmesi gerekmiyordu. Ancak yapılan değişiklik ile iki işverenden alınan ücret toplamı (590.000 + 30.000) belirlenen 600 bin TL’lik limiti geçtiği için artık bunun yıllık gelir vergisi beyannamesi ile beyan edilmesi gerekiyor.
►Soru 3: 2020 yılında elde ettiğim ve tamamı zaten stopaj suretiyle vergilenmiş ücret gelirim nedeniyle ayrıca bir de yıllık gelir vergisi beyannamesi vermem ilave vergi vermem anlamına mı geliyor?
Tek işverenden almış olduğunuz ancak 600 bin TL’lik limiti geçtiği için beyanname vermeniz durumunda ek bir vergi çıkmayacaktır. Ancak birden fazla işverenden ücret almanız durumunda, beyannamede toplanan gelir üzerinden vergileme yapılacağından artan vergi oranları nedeniyle ek bir vergi çıkacaktır. Ancak beyanname vermeyen ücretlilere tanınmayan bazı indirimler, beyanname veren ücretlilere tanınmaktadır. Eğitim, sağlık, hayat sigorta prim indirimi, çeşitli bağış ve yardımlar gibi. Bu nedenle beyanname vermeniz durumunda alacaklı duruma geçmeniz ve vergi iadesi talep etmeniz de mümkün olacaktır.
►Soru 4: 2020 yılında mevcut işverenim yanında Serbest Bölgede bulunan başka bir işverenden de ücret geliri elde ettim. Bu durumda beyan yükümlülüğümü belirlerken serbest bölgedeki işverenimden aldığım ücreti dikkate almalı mıyım?
3218 sayılı Serbest Bölgeler Kanunu’na göre, gerekli şartların sağlanması durumunda serbest bölgede çalışanların ücretleri üzerinden gelir vergisi hesaplanmakta ancak işverenler tarafından verilen muhtasar beyanname üzerinden indirilmektedir. Bir başka ifade ile işverenlere sağlanmış bir teşvik olmaktadır. Bu nedenle 2020 yılında elde edilen ücretler nedeniyle yıllık beyanname vermek gerekip gerekmediğini belirlerken serbest bölgedeki işverenden alınan ücretin de dikkate alınması gerekmektedir.
Yukarıda anlatılan kurallar çerçevesinde, örneğin serbest bölgedeki işvenden alınan ücretin yıllık tutarının 150 bin TL, diğer işverenden alınan yıllık ücret tutarının 500 bin TL olduğunu varsayarsak, hem ikinci işverenden alınan tutar 49 bin TL’lik limiti, hem de toplam ücret tutarının 600 binTL’lik limiti aşması nedeniyle yıllık beyanname verilmesi gerekecektir. Böyle bir durumda serbest bölgeden alınan ücret üzerinden yıl içinde hesaplanan stopaj tutarı dahil ödenen stopajların tamamı hesaplanacak vergiden mahsup edilecektir.
►Soru 5: Teknokentte faaliyet gösteren bir işverenden ücret almam durumda da serbest bölgede olduğu gibi, yıllık beyanname vermem gerekip gerekmediğini belirlemek için, bu ücreti de dikkate almam gerekir mi?
Bu sorunun 2020 yılında elde edilen ücretler için cevabı hayır. Teknokentlerde 4691 sayılı Yasa kapsamında çalışanların elde ettikleri ücretler istisna edilmiş olduğu için bu ücretlerin yıllık gelir vergisi beyannamesi verilmesinde dikkate alınması ve verilecek beyannameye dahil edilmesi gerekmiyor.
Ancak 4691 sayılı Yasa’da 2021 yılında yapılan son değişiklik ile bu kural değiştirilerek Serbest Bölgeler Kanunu’ndaki kurala benzer bir kural getirildi. Bu nedenle 2021 yılında elde edilecek ücretlerde teknokentlerdeki işverenlerden alınan ücretlerde beyan hesabında dikkate alınacaktır. Ama 2021 için. Bilgütay YAŞAR
