Yılık beyanname verme dönemi yaklaşıyor. Gelir vergisi mükellefleri mart ayında, kurumlar vergisi mükellefleri ise nisan ayında 2020 yılına ilişkin yıllık beyannamelerini verecekler. Gerek beyanname ekinde verilecek dokümanlar, gerekse de beyan döneminden sonra belirli bir süre içinde verilecek belgelerin hazırlanması zaman alabilir. Bu nedenle hazırlıkları bir an önce yapmakta yarar var. Dönem sonu işlemleri, dördüncü dönem geçici vergi beyannamesinin verilmesi, genel kurul hazırlıkları derken, çok sayıda iş ve işlemle uğraşanlar, ikinci planda kalan dokümantasyon işlerini atlayabilirler diye düşünerek, birkaç hatırlatma yapmak istedim.
Tek işverenden 600 bin lira üzerinde ücret alanların eğitim ve sağlık faturaları
Başlıkta tek işverenden 600 bin liranın üzerinde ücret alanların eğitim ve sağlık faturaları dedim ama aslında bu bölüm gelir vergisi beyannamesi veren bütün mükellefler için geçerli. Yıllık beyanname veren gerçek kişiler, beyan ettikleri gelirden, başta eğitim ve sağlık harcamaları olmak üzere bazı indirimleri yapabiliyorlar. Eskiden beri beyanname verenler zaten konuyu biliyorlar ama elde ettikleri ücret gelirini beyan etmek zorunda olan ücretlilere bu yıl yenileri eklendi ve muhtemelen bunlardan çoğu ilk defa beyanname verecekler. Bu nedenle başlıkta bu konuyu öne çıkartmak istedim.
Tek işverenden alınan ücretler daha önce tutarına bakılmaksızın beyana tabi değildi. 7 Aralık 2019 tarihli Resmî Gazete’de yayımlanan 7194 sayılı Kanun’la yapılan düzenlemeyle, 2020 yılında tek işverenden alınan ücret 600 bin lirayı geçiyorsa beyanı öngörüldü. Dolayısıyla 2020 yılında bu tutarı geçen ücret geliri elde edenler önümüzdeki Mart ayında yıllık beyanname verecekler. Söz konusu beyannamede varsa başta sağlık ve eğitim harcamaları olmak üzere bazı indirimlerin, belirli sınırlar içinde, yapılması mümkün. Bu çerçevede 2020 yılında yapılan ve beyan edilen matrahtan indirimi mümkün olan harcamalara ilişkin fatura ve benzeri belgelerin hazır edilmesi zamanı geldi.
Vergi kesintileri dokümantasyonu
Yıllık beyannameyle bildirilen kazanç üzerinden hesaplanan vergiden, yıl içinde stopaj yoluyla kesilen vergiler mahsup ediliyor, mahsup sonrası tutar vergi dairesine ödeniyor. Mahsup edilecek tutarın hesaplanan vergiden fazla olması durumunda da fark iade ediliyor.
Stopaj yoluyla kesilen vergilerin, yıllık gelir veya kurumlar vergisinden mahsubunda veya iade taleplerinde, yapılan stopajla ilgili olarak ayrıntılı bir tablonun beyannameye eklenmesi gerekiyor. Nakit iade taleplerinde ayrıca, yıl içinde kesinti yolu ile ödenen vergilerle ilgili olarak, kesintiyi yapan kurum ve kuruluşlardan alınan yazıların vergi dairesine verilmesi gerekiyor.
Yıllık beyannamede stopaj mahsubu yapacak olanların veya iade talep edeceklerin bu hazırlıkları şimdiden yapmalarında yarar var.
Yurt dışında ödenen vergilerin dokümantasyonu
Yurt dışında elde edilerek Türkiye’de kazanca dahil edilen kazançlar üzerinden yurt dışında ödenen gelir ve kurumlar vergisi, belli sınırlar çerçevesinde, Türkiye’de hesaplanan gelir ve kurumlar vergisinden mahsup edilebiliyor.
Mahsup işleminin yapılabilmesi için, diğer ülkede vergi ödendiğinin yetkili makamlardan alınarak mahallindeki Türk elçilik veya konsolosluklarına onaylantılan belgelerle tevsik edilmesi gerekiyor.
Dokümantasyonun sağlanması için kanun her ne kadar bir yıllık süre veriyor olsa da, bu süreyi beklemeksizin, beyanname verildiği tarih itibariyle istenen belgelerin sağlanmasında yarar var. Bu süre içinde yapılamıyorsa da bu işi ihmal etmemek ve verilen süre içinde istenen dokümanları sağlayarak vergi dairesine mutlaka teslim etmek gerek.
Yurt dışı zararlarla ilgili dokümantasyon
Kurumların yurt dışı şubelerine ilişkin zararlar, belli koşullar çerçevesinde yurt içinde elde ettikleri kazançlarından mahsup edilebiliyor.
Mahsup işleminin yapılabilmesi için;
- Faaliyette bulunulan ülkenin vergi mevzuatına göre ortaya çıkan mali tabloların, o ülke mevzuatına göre denetim yetkisi verilen kuruluşlarca rapora bağlanması,
- Raporun ekinde yer alacak vergi beyanları ile bilanço ve gelir tablosunun, o ülkedeki mali makamlarca onaylanması,
- Raporun aslı ve tercüme edilmiş bir örneğinin vergi dairesine ibrazı,
gerekiyor.
Belli bir süreci gerektiren bu işlemler için zaman kaybetmeden hazırlıklara başlanmasında ve dokümantasyonun zamanında tamamlanmasında yarar var.
Yeminli mali müşavir tasdik raporu
İstisnaları hariç, belirlenmiş haddi aşan tutarda indirim ve istisnadan yararlanılması, ilgili mevzuat hükümlerine uygunluğunun yeminli mali müşavirler tarafından düzenlenen tasdik raporu ile belgelenmesi koşuluna bağlı. Hakkında tam tasdik raporu düzenlenen kurumların, tasdik raporunda ayrıca yer alması halinde, indirim ve istisnalar için ayrıca rapor yazılmasına gerek yok. İndirim ve istisnalara ilişkin tasdik raporlarının, kurumlar vergisi beyannamesinin verildiği ayı izleyen ikinci ayın sonuna kadar vergi dairesine verilmesi gerekiyor.
Zaman var ancak ihmal edilmemesi gereken bir konu.
Transfer fiyatlandırması ve örtülü sermayeye ilişkin dokümantasyon
Transfer fiyatlandırması ve örtülü sermayeye ilişkin olarak hazırlanacak form ve raporların hazırlanma ve ibraz süreleri kısaca aşağıda. Aşağıda yer alan raporların kimler tarafından ve hangi içerikte hazırlanacağı ayrı ve uzun bir konu. Aşağıda sadece hesap dönemi takvim yılı olanlar için takvimi yazmakla yetindim.
- “Transfer fiyatlandırması, kontrol edilen yabancı kurum ve örtülü sermayeye ilişkin form” beyanname ekinde vergi dairesine veriliyor.
- “Yıllık transfer fiyatlandırması raporu”nun beyanname verme süresi sonuna kadar hazırlanması ve süre sona erdikten sonra istenmesi durumunda İdare’ye verilmesi gerekiyor.
- “Ülke bazlı rapor”un İdareye verme süresi izleyen yılın sonu. Dolayısıyla 2020 için süre bitimi 31 Aralık 2021. 2020 yılına ilişkin bir yükümlülük olmamakla birlikte, 2020 yılında verilmesi gereken 2019 yılına ilişkin Raporun verilme süresinin 17 Aralık 2020 tarihli Sirküler ile 26 Şubat 2021 günü sonuna kadar uzatıldığını da bu arada hatırlatayım.
- “Genel rapor”un ilgili hesap dönemini izleyen hesap döneminin sonuna kadar hazırlanması ve bu süre sona erdikten sonra istenmesi durumunda ibraz edilmesi gerekiyor.
Düzenlenmesi zaman isteyen söz konusu form ve raporun hazırlıklarının zamanında yapılması önemli.
Nakit sermaye artışına ilişkin banka yazısı
Yeni kurulan veya nakit sermaye artıran sermaye şirketlerinde, konan veya artırılan sermaye üzerinden, Merkez Bankası tarafından ilgili yıl için açıklanan faiz oranı dikkate alınarak hesaplanacak tutarın %50’sinin, kurumlar vergisi matrahından indirimi mümkün. Çeşitli özel durumlarda indirim oranı %125’e kadar çıkabiliyor.
İndirim uygulamasında taahhüt edilen sermayenin şirketin banka hesabına ne zaman yatırıldığı önemli. Bu nedenle konunun açıklandığı Genel Tebliğ’de, taahhüt edilen sermaye artırımı tutarının nakit olarak şirketin banka hesabına fiilen yatırıldığına ilişkin doküman isteniyor. Tebliğe göre, yapılan tahsilata ilişkin, ilgili banka şubesi tarafından onaylanmış banka hesap özetinin kâğıt ortamında veya elektronik ortamda ilgili dönem kurumlar vergisi beyannamesi verme süresi içerisinde kurumlar vergisi yönünden bağlı olunan vergi dairesine ibrazı gerekiyor.
Bu çerçevede, indirim uygulamasından yararlanacak kurumların, yukarıda belirtilen banka hesap özetini temin etmeleri ve bağlı oldukları vergi dairesine vermeleri unutulmamalı. Recep Bıyık
