Aynı yıl içinde birden fazla oto satışı yapan vatandaşlar, esnaf ya da işletme olmasa da vergi incelemesine girebiliyor... Maliye, birden fazla satış adeti için ‘ticari satıştır, vergisi ödenmelidir’ diyebiliyor... Şimdi, Ticaret Bakanlığı yönetmelikle 3’den fazla oto satışı varsa ancak bu satışlar ‘ticaridir’ diyor.
Maliye’nin amacı; ikinci el otomobil satışından elde edilen kazanç üzerinden vergi almak... Ticaret Bakanlığı’nın amacı; ikinci el oto satışının yetki belgesi almış işletmelerce yapılmasını sağlamak... Her ikisi de; sade vatandaşın mevcut otomobilini yenilemek veya ihtiyaç amaçlı olarak yaptığı otomobil satışına müdahale etmeksizin, ticari kazanç amacıyla yapılan satışları kayıt altına almayı amaçlıyor...
Ancak gelir vergisi yasasında da, tebliğ vb. düzenlemelerde de bu konuda net bir açıklama yok. Maliye’nin uygulamalarında ise aynı yıl içinde veya birbirini izleyen yıllarda ‘birden fazla otomobil satışının’ ticari sayıldığını ve kazanç üzerinden vergi istenebildiğini görüyoruz...
Ticaret Bakanlığı yeni yönetmelik değişikliği yaptı... (15 Ağustos 2020 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan, İkinci El Motorlu Kara Taşıtlarının Ticareti Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına
Dair Yönetmelik) Yönetmeliğe göre aynı yıl içinde 3’den fazla otomobil satışlarının ancak ‘ticari’ olabileceğini ve bu işletmelerin de ‘yetki belgesi’ almaları gerektiğini belirtiyor.
Maliye de tabi ki; Ticaret Bakanlığı’nın bu yeni yönetmelik hükümlerine uyumlu yeni bir açıklama yapabilir. “Ticaret Bakanlığı’na göre ‘ticari sayılan’ üçten fazla ikinci el otomobil satışı, vergilendirme için de geçerli bir kriterdir” diyebilir.
Mevcut otomobilini yenilemek için veya ihtiyaçtan satış yapan ve hiç bir ticari düşüncesi olmayan sade vatandaşın tereddüt yaşamaması gerekiyor. Dolayısıyla; Maliye’nin de artık Ticaret Bakanlığı’nın yayımladığı kriterlere de uyumlu olacak şekilde ‘ticari satış sayılan işlemleri’ somutlaştırması gerekiyor.
SIFIR OTOMOBİLLERDE ÖTV ARTIŞI
Geçtiğimiz pazar günü Resmi Gazete’ de yayımlanan Cumhurbaşkanı Kararı ile Özel Tüketim Vergisi (ÖTV) hesaplama kriterlerinde 30 Ağustos’tan geçerli olacak şekilde değişiklikler yapıldı...
Yapılan değişiklik sonrası belli ki üst ve lüks segmentlerde fiyat artışları olacak, orta ve alt segmentlerdeki araçların fiyatlarında ise ciddi değişiklikler olmayacak. Değişiklik sonrası yerli araçların cazibesinin artması, ithal ve lüks araçların satışlarının azalması da kaçınılmaz. Nitekim dün Borsa İstanbul’da; yerli otomobil şirketlerinin hisselerinde yükseliş, ithal otomotiv satışı yapan şirketlerin hisselerinde ise düşüş görüldü.
Otomobillerin ÖTV’si hesaplanırken aracın hem motor hacmi hem değeri dikkate alınıyor.
Motor silindir hacmi 1600 cm3 altında olan araçların ilk iki diliminde vergi oranı değişmedi, yine yüzde 45 ve yüzde 50’den başlıyor. Matrah aralığı ise; otomobilin vergisiz fiyatı 70 bin liraya kadar olanlar için yüzde 45 oranı geçerli iken artık 85 bin liraya kadar yüzde 45 oranı dikkate alınacak. Daha önce vergisiz oto fiyatı 120 bin lirayı aşmayan araçlar için yüzde 50 oranında ÖTV hesaplanırken, şimdi 130 bin lirayı aşmayan araçlar için yüzde 50 oranında vergi hesaplanacak. Vergisiz Oto Fiyatı (ÖTV Matrahı) 130 bin lira üzeri olan araçlarda uygulanacak ÖTV ise artık (yüzde 60 yerine) 80 oranında uygulanacak.
Motor hacmi ve araç değeri arttıkça en fazla yüzde 160 oranında vergi alınıyorken değişiklik sonrası artık en yüksek oran olarak yüzde 220 ÖTV hesaplanacak. Ahmet Karabıyık