5746 sayılı Kanun kapsamında Ar-Ge çalışması olan ve net ücret sistemine göre çalışan sigortalının, ücretinin brütleştirilmesi ve SGK matrahının nasıl tespit edileceği hususu 2020/20 sayılı SGK Genelgesinde açıklanmıştır.
SGK 18.06.2020 tarihli ve 2020/20 sayılı işveren işlemleri genelgesinde:
5746 sayılı Kanun kapsamında Ar-Ge çalışması olan ve net ücret sistemine göre çalışan sigortalının, ücretinin brütleştirilmesi ve SGK matrahının nasıl tespit edileceği hususuna açıklık getirilmiştir.
Söz konusu Genelgenin “Kanunun 4 üncü Maddesinin Birinci Fıkrasının (a) Bendi Kapsamındaki Sigortalılar Yönünden Prime Esas Kazançların Belirlenmesinde Diğer Hususlar” başlıklı Üçüncü Bölümünün;
- “9-5746 sayılı Araştırma ve Geliştirme Faaliyetlerinin Desteklenmesi Hakkında Kanun ile 4691 sayılı Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Kanunun Desteklenmesi Hakkında Kanun uyarınca net ücret alan sigortalıların prime esas kazancının hesaplanması” alt başlığında:
a) 5746 sayılı Kanunun 3.Maddesinin 2.Fıkrasında, Ar-Ge, tasarım ve destek personelinin bu çalışmaları karşılığında elde ettikleri ücretlerinin;
- En az yüksek lisans derecesine sahip olanlar için %95’inin,
- Yüksek lisanslı olanlar ile temel bilimler alanlarından birinde lisans derecesine sahip olanlar için %90’ının,
- Diğerleri için %80’inin,
31.12.2023 tarihine kadar, bu kapsamda hesaplanan gelir vergisinin vergiden müstesna tutulmak yerine, muhtasar beyanname üzerinden tahakkuk eden vergiden asgari geçim indirimi uygulandıktan sonra terkin edilerek gelir vergisi stopajı teşviki uygulandığından, net ücret sistemine göre çalışan sigortalıların 5510 sayılı Kanuna göre sigorta prime esas kazançlarının (SPEK) hesaplamasının da Genelgenin “9.1” alt başlığında açıklandığı üzere yapılması gerektiği,
Buna göre:
- “9.1-5746 sayılı Araştırma ve Geliştirme Faaliyetlerinin Desteklenmesi Hakkında Kanun uyarınca prime esas kazancın hesaplanması” alt başlığında:
- Araştırma, Geliştirme ve Tasarım Faaliyetlerinin Desteklenmesine İlişkin Uygulama ve Denetim Yönetmeliğinin “Gelir vergisi stopajı teşviki uygulaması” başlıklı 10.Maddesinin 2.Fıkrası ile,
- 5746 Sayılı Araştırma, Geliştirme ve Tasarım Faaliyetlerinin Desteklenmesi Hakkında Kanun Genel Tebliğinin “Uygulama esasları” başlıklı 3.Maddesinin 16.Fıkrasına göre;
5746 sayılı Kanun kapsamında Ar-Ge, tasarım ve destek personelinin Ar-Ge, yenilik veya tasarım faaliyeti kapsamındaki kazançları üzerinden gelir vergisi hesaplandığı, ancak hesaplanan bu tutarın muhtasar beyanname üzerinden tahakkuk eden vergiden indirilmek suretiyle terkin edildiği,
Sigortalının net ücretinin ise, brüt ücretinden kanunen yapılması gereken kesintilerin çıkarılması suretiyle bulunduğundan,
- Sigortalının net ücretinin:
Net ücret = Brüt Ücret - Sosyal Sigorta Primi (İşçi payı) – İşsizlik Sigortası Primi (İşçi Payı) - Gelir Vergisi - Damga Vergisi
- Sigortalının brüt ücretinin:
Brüt ücret = Net Ücret + Sosyal Sigorta Primi (İşçi payı) + İşsizlik Sigortası Primi (İşçi Payı) + Gelir Vergisi + Damga Vergisi
Formüllerine göre hesaplandığı,
Dolayısıyla,
5746 sayılı Kanun kapsamında Ar-Ge, tasarım ve destek personelinin için GV istisnası uygulanmadığından, net ücret sistemine göre çalıştırılan sigortalıların brüt ücretleri (SPEK) hesaplanırken GV ve DV’nin dikkate alınacağı,
Bu durumda;
A = Brüt Ücret
B = Net Ücret
Sigorta Primi İşçi Payı Toplam Tutarı = (A x 15/100 ) =15A/100
Gelir Vergisi Matrahı = A- 15A/100 = 85A/100
Gelir Vergisi Tutarı = 85A/100 x 15/100 = 1275A/10000
Damga Vergisi Tutarı = A x 759/100000 = 759A/100000
B = A- 15A/100 - 1275A/10000 - 759A/100000
B = (100000A- 15000A- 12750A- 759A) / 100000
100000 B = 71491A
A = 100000B/71491
Formülü ile net ücretten brüt ücretin hesaplanacağı,
Örneğin, 5746 sayılı Kanun kapsamında Ar-Ge çalışması olan ve 8.000,00 TL net ücret alan sigortalının brüt ücretinin:
Net Ücret |
8.000,00 |
Sigorta Primi İşçi Payı (%14) |
1.566,63 |
İşsizlik Sigortası Primi İşçi Payı (%1) |
111,90 |
Gelir Vergisi Matrahı |
9.511,69 |
Gelir Vergisi (%15) |
1.426,75 |
Damga Vergisi |
84,93 |
Brüt Ücret (Prime Esas Kazanç) |
11.190,22 |
- AGİ göz önünde bulundurulmamıştır.
- GV dilimi %15 olarak dikkate alınmıştır.
Şeklinde hesaplanacağı belirtilmiştir. pwc
Söz konusu Genelgenin metnine aşağıdaki bağlantı aracılığıyla ulaşabilirsiniz.