1) Faiz gelirinde sınır ne kadar?
Vergi avantajından yararlanmanın bir koşulu da emekli maaşı dışında gelir elde edilmemiş olması. Ancak emeklinin belli bir tutara kadar elde ettiği faiz, repo vb. geliri varsa; bu gelir, vergi avantajından yararlanmaya engel teşkil etmiyor. Geçen yıl elde edilen faiz repo vb. geliri, gelir vergisi tarifesinin ikinci dilimini aşmıyorsa bu yıl için yine vergi avantajından yararlanılabilecek. Bu tutar her yıl güncelleniyor, 2019 için 40 bin lira olarak belirlenmişti. Neticede; 2019’da elde ettiği faiz, repo vb menkul sermaye iradı tutarı 40 bin lirayı geçmeyen emeklilerin, 2020’de tek konutları için emlak vergisi avantajının devam ettiğini söyleyebiliriz.
2) Almanya’dan emekli maaşı alıyorum, vergi ödenecek mi?
Türkiye’deki sosyal güvenlik kurumlarından emekli aylığı alınması durumunda sıfır oranlı bina vergisi uygulamasından yararlanılabilir. Almanya’dan emekli aylığı alanlar vergi avantajından yararlanamıyor.
3) Emekliyim ayrıca da çalışıyorum vergi ödeyecek miyim?
Emekli maaşına ilaveten yeni gelir elde etmeye başlayanların emlak vergisini ödemeleri gerekiyor.
4) İki ayrı konutta hisse varsa vergi var mı?
İki ayrı konutu olanların her iki konutu için de vergi ödemeleri gerekiyor. İki konutun metrekare toplamlarının, 200 metrekarenin altında olması da önemli değil.
5) Emekliyim, eşimden de ölüm aylığı bağlandı. Vergi ödenecek mi?
Sosyal Güvenlik Kurumu’ndan alınan emekli maaşının yanı sıra eşten dolayı da ölüm aylığı alanlar, yasada belirtilen diğer şartları da taşıyorsa sıfır oranlı bina vergisi avantajından yararlanabilir.
6) Evimi kiraya verdim, ben de kira ödüyorum. Emlak vergisi ödeyecek miyim?
Emekli maaşı dışında başkaca bir geliri olmayanların, sahip olduğu tek konutu kiraya verip kendisi de kirada oturması durumunda sıfır oranlı emlak vergisinden yararlanabilir. Vergi ödemez. (Ankara Vergi Dairesi Başkanlığı, 14 Mart 2012 tarih ve 358 sayılı özelge). Emekliler, kendi tek evini kiraya verip eşine, oğluna ya da kızına ait evde oturduğu durumda ise indirimli emlak vergisinden yararlanamıyor.
7) Ayrıca arsam da var ama geliri yok. Avantaj kaybolur mu?
Konutu olup ayrıca -gelir elde etmediği- arazisi de olan emekli, 200 metrekareyi geçmeyen tek konutu için emlak vergisi avantajından yararlanabilir. Mükelleflerin gelir getirmeyen işyeri, arsa ve araziye sahip olmaları, indirimli vergi oranından yararlanmalarına engel teşkil etmiyor. (Gelir İdaresi Başkanlığı, 23 Mart 2011 tarih ve 032-52 sayılı özelge)
8) Yazlığımda artık 12 ay kalıyorum. Vergisi var mı?
Emeklinin kendine ait tek mülkü de olsa normalde yazlık için emlak vergisi ödenmesi gerekiyor. Ancak emekli, yazlığında daimi ikamet ediyorsa ve bu onun tek konutu ise 200 metrekareyi de geçmiyorsa sıfır oranlı emlak vergisi avantajından yararlanabilir. (GİB Muğla Vergi Dairesi Başkanlığı, 17 Şubat 2016 tarih 15 sayılı özelge).
9) Lojmanda oturanlar, kiraya vermediği evi için vergi öder mi?
Emekli aylığı dışında geliri olmayanlar; kira geliri elde etmediği boşta olan 200 metrekareyi geçmeyen tek konutu için emlak vergisi ödemez. Eşinin görevinden dolayı lojmanda oturan ve kendi adına olan konutundan kira geliri de etmeyenler de bu konutu için emlak vergisi ödemez. (Kayseri Vergi Dairesi Başkanlığı, 21 Mart 2011 tarih ve 20-25-19 No’lu özelge).
10) Kentsel dönüşümle yıkılan bina için arsa vergisi mi ödenecek?
Tek konutu için emlak vergisi ödemeyen emeklinin, bu konutu kentsel dönüşüm kapsamında yıkıldığında vasfı artık arsaya dönüşür. Ve arsalar için de sıfır oranlı emlak vergisi avantajı söz konusu değil. Dolayısıyla (Arsaya dönüştüğü yıldan sonraki yıl için) arsanın emlak vergisinin de ödenmesi gerekir. Ancak gayrimenkul üzerine yeni bina inşa edildiğinde, yasanın aradığı şartlar da devam ediyorsa (emekli aylığı dışında gelir olmaması, brüt 200 metrekareyi geçmeyen tek konut için) yeni daire için de tekrar vergi avantajından yararlanılabilir. (İstanbul Vergi Dairesi Başkanlığı, 28 Ocak 2019 tarih ve 88489 sayılı özelge) Ahmet Karabıyık