Daha önceki yazımda da belirttiğim üzere, ülkemizde bugüne kadar çok sayıda vergi yürürlüğe konuldu, kaldırıldı, ancak hiç birisi kamuoyunda 'Değerli Konut Vergisi' kadar tartışılmadı.
Belki de, hiçbir vergiye bu kadar tepki gösterilmedi. İşin ilginç yanı, tartışmalar ve tepkiler bu verginin daha yasalaşma aşamasında başladı, TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu ve Genel Kurul’da devam etti, ama fiskal amaç önde tutulduğundan, gelen eleştiri ve tepkiler dikkate alınmadı.
Değerli Konut Vergisi, modern çağın servet vergilerinden birisi. Yani, tepki gösterilmesi, eleştiri yapılması normal. Hemen her vergi için geçerli olmakla beraber servet vergilerinde yapılacak düzenlemenin Anayasa’ya uygun olması, verginin kapsamı, oranı, istisna ve muafiyetlerine çok dikkat edilmesi gerekiyor.
Değerli Konut Vergisi Yürürlüğe Girdi Mi?
Evet, Değerli Konut Vergisi 2020 yılından itibaren uygulanmak üzere 7 Aralık 2019 tarihinde yürürlüğe girdi. Ancak, bu vergi ile ilgili ikincil mevzuat anlamında herhangi bir düzenleme henüz yapılmadı.
Değeri 5 Milyon Türk Lirası ve Üzerinde Olan Konutlar Vergiye Tabi Olacak!
Türkiye sınırları içinde bulunan konut (mesken) nitelikli taşınmazlardan emlak vergisine esas bina vergi değeri veya Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü’nce belirlenen değeri 5 Milyon Türk Lirası ve üzerinde olanlar Değerli Konut Vergisi’ne tabi bulunuyor. Kapsama yaklaşık 150 – 200 bin konutun gireceği öngörülüyor. Emlak vergisine esas bina vergi değeri veya Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü’nce belirlenen değeri 5 Milyon Türk Lirası’nın altında olan konutlar ise vergiye tabi değil. Ayrıca, tapuda işyeri, arsa vb. olarak kayıtlı taşınmazlar da, verginin konusuna girmiyor.
Konutların Vergi Matrahına Esas Değeri Nasıl Tespit Edildi?
Kapsama giren konutların vergiye esas değerleri, Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü’nce oluşturulan komisyonlar tarafından tespit edildi, ama nasıl ve ne zaman tespit edildiği belli değil. Bu konuda ekspertiz şirketlerinden de yararlanılmadı, yani ortada ekspertiz raporu falan da yok.
Konutun Tespit Edilen Değeri 5 Milyon TL.yi Aşanlara Tebligatlar Yapılmaya Başlandı!
Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü, Değerli Konut Vergisine ilişkin düzenlemenin 7 Aralık 2019 tarihinde yürürlüğe girmesinin ardından konutunun tespit edilen değeri 5 Milyon TL.yi aşanlara, durumu tebliğ etmeye başladı. Hemen herkes bu kadar kısa süre içerisinde değer tespitinin nasıl yapıldığını sorguladı ve buna büyük tepki gösterdi.
Kendilerine tebligat yapılanların tamamına yakın kısmı, tebliğ tarihinden itibaren 15 gün içinde belirlenen bu değere Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü’ne başvurarak itiraz etti. Bir yandan da yazılı ve görsel basın aracılığıyla ve/veya CİMER’e doğrudan başvurarak durumu Cumhurbaşkanlığı’na ilettiler.
Cumhurbaşkanımız Konuya Müdahil Oldu, Verginin 1 Yıl Ertelenmesi ve Vergiyle İlgili Yeni Bir Çalışma Yapılması Talimatı Verdi!
Cumhurbaşkanımız, Değerli Konut Vergisine itiraz süreci devam ederken, bu vergi ile ilgili olarak kamuoyunda meydana gelen rahatsızlıkları ve kendisine intikal eden şikayetleri dikkate alarak, verginin 1 yıl ertelenmesi ve değerli konut vergisiyle ilgili yeni bir çalışma yapılması talimatını verdi. Buna ilişkin açıklama 24 Aralık 2019 tarihinde kamuoyuna Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü Sayın İbrahim KALIN tarafından yapıldı.
Erteleme Konusunda Yeni Gelişme Var Mı?
Hayır, verginin ertelenmesi konusunda henüz kamuoyuna yansıyan herhangi bir bilgilendirme, gelişme veya Kanun Teklifi yok. Ertelemenin mutlak suretle bir Kanun ile yapılması gerekiyor.
Maliye çevrelerinden edindiğimiz bilgiye göre, öncelikle en kısa süre içerisinde çıkarılacak bir Torba Yasa ile 1 yıl erteleme yapılacak ve verginin uygulaması 2021 yılına bırakılacak. Daha sonra ise, söz konusu vergi düzenlemesi gözden geçirilecek, eksiklikleri gelen eleştiriler ve öneriler dikkate alınarak düzeltilecek.
Beyan Dönemi Yaklaşıyor, Ertelemenin Bir An Evvel Yapılması Gerekiyor!
Kanun 7 Aralık 2019 tarihinde yürürlüğe girdi, ilk beyannameler 20 Şubat 2020 günü sonuna kadar verilecek, tahakkuk eden vergi aynı yılın Şubat ve Ağustos aylarının sonuna kadar iki eşit taksitte ödenecek.
Yani, beyan dönemi yaklaşıyor, erteleme yapılacaksa (ki yapılacak) bunun bir an evvel yapılması gerekiyor. Kaldı ki, konutların değer tespitine ilişkin olarak kendilerine tebligat yapılan vatandaşlar tarafından yapılan itirazlara Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü de henüz cevap vermedi, verip vermeyeceği de belli değil. Çünkü, hemen herkes erteleme düzenlemesini bekliyor.
Evet, değerli konut vergisini bir anda kucağımızda bulduk ama Devletimizin de vergi gelirlerine ciddi ihtiyacı var. İçinde bulunduğumuz bu süreçte hemen herkes vergisini de ödemek istiyor. Bunda da sorun yok. Sorun, düzenlemenin kendisinde: Vatandaşlar verginin hakkaniyete uygun olmadığı, değer tespitlerinin doğru yapılmadığı ve yüksek belirlendiği, düzenlemenin Anayasaya aykırı olduğu, vergi oranlarının kademeli olmadığı görüşünde. Bu eleştiri ve önerilerin yapılacak yeni çalışmada dikkate alınması gerekiyor.
Ne dersiniz? ABDULLAH TOLU YMM
