ÖZET :

7159 sayılı “Karayolları Trafik Kanunu İle Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun” ile  7143 sayılı Kanun kapsamında borçlarını yapılandırma başvurusunda bulunduğu halde 28/12/2018 tarihi itibarıyla ödenmesi gereken tutarları süresinde ödemeyerek Kanun hükümlerini ihlal eden borçlulara, ihlale neden olan tutarları 28/2/2019 tarihine kadar (bu tarih dâhil), ödemeleri gerektiği tarihten ödeme tarihine kadar (bu tarih dâhil)  aylık % 2 geç ödeme zammı ile birlikte ödemeleri halinde Kanun hükümlerinden yeniden  yararlanma imkânı sağlanmıştır.

Ayrıca matrah ve/veya vergi artırımında bulunduğu hâlde tahakkuk eden vergileri süresinde ödemeyerek 7143 sayılı Kanun’un 5. maddesinden yararlanma hakkını kaybetmiş olanlar, ihlale neden olan tutarları 28/2/2019 tarihine kadar (bu tarih dâhil), ödemeleri gerektiği tarihten ödeme tarihine kadar (bu tarih dâhil) geçen süre için Kanunun 9 uncu maddesinin altıncı fıkrasında belirlenen geç ödeme zammı ile birlikte ödemeleri, ödeme süresi gelmemiş taksitleri ise Kanunda öngörülen şekilde tamamen ödemeleri hâlinde matrah artırımı hükümlerinden yararlanabileceklerdir.

Düzenleme hükümlerinden 31/07/2018 tarihine kadar yapılandırma ve matrah artırımı başvurusunda bulunmuş ancak ödenmesi gereken tutarları süresinde ödemeyerek Kanun hükümlerini ihlal eden borçlular yararlanabilecektir.

Başvuru tarihinden sonra ortaya çıkan veya daha önce unutulan borçlar için yeniden bir yapılandırma imkanı getirilmediği gibi herhangi bir başvuruda bulunmamış olan borçlulara yeni bir başvuru hakkı da tanınmamaktadır.

7143 sayılı Kanunun 10’uncu maddesinin on üçüncü fıkrası hükümleri hariç olmak üzere bu Kanun kapsamında 2018 yılı Aralık ve 2019 yılı Ocak ayında ödenmesi gereken taksitlerin ödeme süreleri de 2019 yılı Şubat ayı sonuna kadar uzatılmıştır.

11/5/ 2018 tarihli ve 7143 sayılı “Vergi ve Diğer Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılması ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına İlişkin Kanun”, 18.05.2018 tarihli ve 30425 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe girmiş, konuyla ilgili açıklamalarımıza hazırlanan “MÜKELLEFLERİN BORÇLARININ YENİDEN YAPILANDIRMASI, MATRAH ARTIRIMI, VARLIK BARIŞI VE TAŞINMAZ DEĞERLEME REHBERİ”nde yer verilmişti.

28.12.2018 tarihli ve 30639 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 7159 sayılı “KARAYOLLARI TRAFİK KANUNU İLE BAZI KANUNLARDA DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR KANUN “un 11’inci maddesi ile 11/5/2018 tarihli ve 7143 sayılı Vergi ve Diğer Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılması ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına İlişkin Kanuna geçici 2’nci madde eklenmiştir.

Madde ile yapılan düzenlemeler aşağıdaki gibidir.

1-) Yeniden yapılandırma için başvurduğu halde hakkını kaybedenlerin durumu

Kanun hükümlerine göre yapılandırma başvurusunda bulunduğu hâlde 28.12.2018 tarihi itibarıyla ödenmesi gereken tutarları süresinde ödemeyerek Kanun hükümlerini ihlal edenler, ihlale neden olan tutarları, 2019 yılı Şubat ayı sonuna kadar, ödemeleri gerektiği tarihten ödeme tarihine kadar (bu tarih dâhil) geçen süre için Kanunun 9 uncu maddesinin altıncı fıkrasında belirlenen (aylık %2)   geç ödeme zammı ile birlikte, ödemeleri şartıyla Kanun hükümlerinden yararlanabileceklerdir.

Bu düzenleme kapsamında yeniden yapılandırılan alacaklar için ödeme takvimi aşağıdaki gibi olmaktadır.

Bu durumda taksitlendirilen borçlar için Dördüncü Taksitin son ödeme günü 31 Mart 2019 olacak, diğer taksitlerde buna göre ödenecektir.

Ancak bu kapsamda yapılacak ödemeler için Kanunun 9’uncu maddesinin üçüncü fıkrasının (a) ve (b) bentlerinde yer alan hesaplanan tutarların tamamının ilk taksit/ ilk iki taksit ödeme süresi içerisinde peşin olarak ödenmesi hâlinde katsayı uygulanmayacağına yönelik hükümleri uygulanmayacaktır⁽¹⁾.

Halen gecikme zammı, 62 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı ile 5 Eylül 2018 tarihinden itibaren aylık %2 oranında uygulanmaktadır.                                              

¹  7143 sayılı Kanunun 9 uncu maddesinin üçüncü fıkrasının (a) ve (b) bentleri aşağıdaki gibidir. 

3) Bu Kanun hükümlerine göre hesaplanan tutarlar peşin veya taksitler hâlinde ödenebilir.

a) Hesaplanan tutarların tamamının ilk taksit ödeme süresi içerisinde peşin olarak ödenmesi hâlinde katsayı uygulanmaz ve,

b) Fer’i alacaklar yerine Yİ-ÜFE aylık değişim oranları esas alınarak hesaplanacak tutarların (bu Kanunun 4 üncü maddesine göre fer’i alacaklar yerine Yİ-ÜFE aylık değişim oranları esas alınarak hesaplanacak tutar ile birlikte hesaplanan gecikme faizi dâhil) %90’ının tahsilinden vazgeçilir.

2) Bu Kanunun 1 inci maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamında olan ve bu Kanun kapsamında yapılandırılan idari para cezalarından %25 indirim yapılır.

3) Yapılandırılan alacağın sadece Fer’in alacaktan ibaret olması hâlinde fer’i alacak yerine Yİ-ÜFE aylık değişim oranları esas alınarak hesaplanacak tutardan (bu Kanunun 7’nci maddesinin dördüncü fıkrası kapsamındaki alacaklar hariç) %50 indirim yapılır.

b) Hesaplanan tutarların tamamının ilk iki taksit ödeme süresi içinde ödenmesi hâlinde katsayı uygulanmaz ve,

1) Fer’i alacaklar yerine Yİ-ÜFE aylık değişim oranları esas alınarak hesaplanacak tutarlar (bu Kanunun 4 üncü maddesine göre Fer’im alacaklar yerine Yİ-ÜFE aylık değişim oranları esas alınarak hesaplanacak tutar ile birlikte hesaplanan gecikme faizi dâhil) üzerinden %50 indirim yapılır.

2) Bu Kanunun 1 inci maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamında olan ve bu Kanun kapsamında yapılandırılan idari para cezalarından %12,5 indirim yapılır.

2-) 2018 yılı Aralık ve 2019 yılı Ocak Ayında Ödenmesi Gereken Taksitlerin Ödeme Sürelerinin Uzaması

7143 sayılı Kanunun 10 uncu maddesinin on üçüncü fıkrası hükümleri hariç olmak üzere bu Kanun kapsamında 2018 yılı Aralık ve 2019 yılı Ocak ayında ödenmesi gereken taksitlerin ödeme süreleri, 2019 yılı Şubat ayı sonuna kadar uzatılmıştır.

Kanun kapsamında 2018 yılı Aralık ve 2019 yılı Ocak ayında ödenmesi gereken taksitlerin ödeme süreleri, 2019 yılı Şubat ayı sonuna kadar uzatılmıştır.

7143 sayılı Kanunun  10’uncu maddesine göre  yurt dışında bulunan para, altın, döviz, menkul kıymet ve diğer sermaye piyasası araçları ile gelir veya kurumlar vergisi mükelleflerince sahip olunan ve Türkiye’de bulunan ancak kanuni defter kayıtlarında yer almayan para, altın, döviz, menkul kıymet ve diğer sermaye piyasası araçları ile taşınmazlar ve tam mükellefiyete tabi gerçek kişiler ile kurumların yurt dışında elde ettikleri bazı kazançları hakkında düzenlemelerin yer aldığı 10’uncu maddesinin on üçüncü fıkrasında yer alan süreler daha önce  uzatılmıştı.

3-) Kesinleşmiş Alacaklar İle Kesinleşmemiş veya Dava Safhasında Bulunan Alacaklarla İlgili İhlal Durumu (Madde 3)

Kanunun 3‘üncü maddesinin dokuzuncu fıkrasında;

“Maliye Bakanlığına bağlı tahsil daireleri tarafından takip edilmekte olan amme alacaklarından yıllık gelir veya kurumlar vergileri, gelir (stopaj) vergisi, kurumlar (stopaj) vergisi, katma değer vergisi ve özel tüketim vergisi için Kanunun Kesinleşmiş alacaklar başlıklı 2’nci maddesi ve Kesinleşmemiş veya dava safhasında bulunan alacaklar başlıklı üçüncü maddesi  hükmünden yararlanmak üzere  başvuruda bulunan mükelleflerin, taksit ödeme süresince bu vergi türleri ile ilgili verilen beyannameler üzerine tahakkuk eden bu vergileri çok zor durum olmaksızın her bir vergi türü itibarıyla bir takvim yılında ikiden fazla vadesinde ödememeleri ya da eksik ödemeleri hâlinde belirtilen madde hükümlerine göre yapılandırılan borçlarına ilişkin kalan taksitlerini ödeme haklarını kaybedecekleri”

hüküm altına alınmıştır.

Vadesinde ödenmesi öngörülen söz konusu alacakların anılan fıkra hükümlerine göre ödenmemesi nedeniyle 28.12.2018 tarihi itibarıyla bu Kanun hükümlerini ihlal etmiş olan borçluların ihlale neden olan tutarları, 2019 yılı Şubat ayı sonuna kadar ödemeleri ya da bu süre içinde veya 28.12.2018 tarihinden önce yaptıkları başvurulara dayanılarak 6183 sayılı Kanunun 48 inci maddesine göre çok zor durumda olduklarının tespit edilmesi hâlinde bu borçlular da bu Kanun hükümlerinden yararlandırılacaktır.

Diğer taraftan 7143 sayılı Kanunun Sosyal Güvenlik Kurumu alacakları ile 8 inci maddesinin altıncı fıkrası kapsamına ilişkin 7149 sayılı Kanunla yapılan düzenleme 28.12.2018/200 sayılı Sirkülerimizin konusunu oluşturmuştur.

4-) İnceleme Ve Tarhiyat Safhasında Bulunan İşlemlerle İlgili İhlal Durumu (Madde 4)

Kanunun “İnceleme ve tarhiyat safhasında bulunan işlemler” başlıklı 4 üncü maddesinin onuncu fıkrası hükümlerinden yararlanmak üzere başvuruda bulunduğu hâlde 28.12.2018 tarihi itibarıyla bu Kanun hükümlerini ihlal eden borçluların ihlale neden olan tutarları, 2019 yılı Şubat ayı sonuna kadar, ödemeleri gerektiği tarihten ödeme tarihine kadar (bu tarih dâhil) geçen süre için Kanunun 9 uncu maddesinin altıncı fıkrasında belirlenen geç ödeme zammı ile birlikte ödemeleri, ödeme süresi gelmemiş taksitleri ise bu Kanunda öngörülen şekilde tamamen ödemeleri hâlinde ilgili mevzuat uyarınca kesilmesi gereken vergi cezaları ve idari para cezalarının kesilmesinden ve tahakkuk edip etmediğine bakılmaksızın bu alacaklardan ve bunlara ilişkin fer’i alacakların tahsilinden vazgeçilecektir.

5-) Matrah ve/veya Vergi Artırımında Bulunduğu Hâlde Tahakkuk Eden Vergileri Süresinde Ödemeyerek Maddeden Yararlanma Hakkını Kaybetmiş Olanların Durumu (Madde 5)

7143 sayılı Kanunun 5’inci maddesi hükümlerine göre matrah ve/veya vergi artırımında bulunduğu hâlde tahakkuk eden vergileri süresinde ödemeyerek maddeden yararlanma hakkını kaybetmiş olanlar, ihlale neden olan tutarları 2019 yılı Şubat ayı sonuna kadar, ödemeleri gerektiği tarihten ödeme tarihine kadar (bu tarih dâhil) geçen süre için Kanunun 9 uncu maddesinin altıncı fıkrasında belirlenen geç ödeme zammı ile birlikte ödemeleri, ödeme süresi gelmemiş taksitleri ise bu Kanunda öngörülen şekilde tamamen ödemeleri hâlinde 5 inci madde hükümlerinden yararlandırılır.

Bu takdirde 28.12.2018 tarihinden önce matrah ve/veya vergi artırımına konu yıllar ve vergi türleri ile ilgili olarak;

a) Başlanılmış olan vergi incelemeleri ile tarhiyat öncesi uzlaşma, takdir ve tarh işlemleri,

b) Vergi/ceza ihbarnamesi tebliğ edilmiş olan vergi ve cezalara ilişkin olarak;

1) Dava açma süresi geçmemişse, dava açma, uzlaşma ve cezada indirim talebi süreleri,

2) Uzlaşmaya başvurulmuş ise uzlaşma işlemleri, dava açılmışsa davaya ilişkin yargılama işlemleri ile mahkemelerce verilmiş kararların infazı,

c) Açılmış davalarla ilgili kanun yollarına başvuru süreleri ile yargılama işlemleri ve mahkemelerce verilmiş kararların infazı,

d) Matrah ve/veya vergi artırımı hükümlerinin ihlal edilmiş olması sebebiyle ikmalken, re’sen veya idarece yapılmış tarhiyatlar üzerine tahakkuk etmiş alacakların takip ve tahsil işlemleri,

bu Kanun hükümleri ihlal edilmediği sürece duracaktır.

Bu Kanun hükümlerine uygun ödeme yapılmadığı takdirde duran süreler ve işlemler, ihlale neden olan taksitin ödeme süresinin son gününü takip eden günden itibaren devam eder. Bu Kanunun 5’inci maddesi hükümlerine göre tahakkuk eden vergilerin Kanun hükümlerine göre ödenmesi şartıyla; başlanılmış olan vergi incelemeleri, tarhiyat öncesi ve sonrası uzlaşma, takdir, tarh işlemlerinden vazgeçilir, davalar sonlandırılır, mahkemelerce verilmiş kararlar infaz edilmez, yargılama giderleri taraflarca talep edilmez, tahakkuk etmemiş alacaklar ile tahakkuk etmiş vergiler ve bunlara bağlı gecikme faizi, gecikme zammı ile vergi cezalarının tahsilinden vazgeçilir.

6-) Yapılandırma Başvurusunda Bulunduğu Halde 28.12.2018 Tarihi İtibarıyla Ödenmesi Gereken Tutarları Süresinde Ödemeyerek Maddeden Yararlanma Hakkını Kaybetmiş Olanlardan Cebren ya da Rızaen Tahsil Edilen Tutarların Mahsubu

Kanun hükümlerine göre yapılandırma başvurusunda bulunduğu 28.12.2018 tarihi itibarıyla ödenmesi gereken tutarları süresinde ödemeyerek bu Kanun hükümlerini ihlal eden borçlulardan, 28.12.2018 tarihinden önce bu Kanun kapsamında yapılandırılan alacaklara karşılık cebren ya da rızana tahsil edilen tutarlar, bu Kanuna göre ödenmesi gereken taksitlerin en eski vadeli olanından başlamak üzere ve tahsil edildikleri tarihler dikkate alınarak bu madde hükmüne göre mahsup edilir. Bu şekilde yapılan mahsup sonrasında bu Kanun hükümlerine göre ödenmesi gereken tutarlardan fazla ödendiği tespit edilen tutarlar ilgili mevzuat hükümlerine göre red ve iade edilir.

7-) Matrah ve Vergi Artırımına İlişkin Hükümlerin Sonuçlarından Yararlanılmaya Devam Edilmesi

Kanunun “Matrah ve vergi artırımı” başlıklı 5 inci maddesi hükümlerine göre matrah ve/veya vergi artırımında bulunduğu hâlde tahakkuk eden vergileri süresinde ödemeyerek maddeden yararlanma hakkını kaybetmiş olan mükelleflerden 28.12.2018 tarihinden önce ödenmesi gereken tutarların tamamının tahsil edilmiş olması hâlinde, bu mükellefler de anılan madde hükümlerinden yararlanacaklardır.

Yapılan düzenleme ile mükellefler, matrah ve vergi artırımına ilişkin hükümlerin sonuçlarından yararlanmaya devam edeceklerdir.

7143 sayılı Kanunun 5’inci maddesi hükümlerine göre matrah ve/veya vergi artırımında bulunduğu hâlde tahakkuk eden vergileri süresinde ödemeyerek maddeden yararlanma hakkını kaybetmiş olanların ihlale neden olan tutarları 2019 yılı Şubat ayı sonuna kadar ödemeleri gerekmektedir.

8.) Uzayan Ödeme Sürelerinin Son Günü

Yapılandırılan alacaklar ve bu alacaklara ilişkin ilk üç taksit ödeme süreleri ile geçici 2’nci madde uyarınca uzayan taksit ödemelerini gösterir özet tablo aşağıdaki gibidir:

² 2/10/2018 tarihli ve 30553 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 1/10/2018 tarihli ve 140 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı ile 11/5/2018 tarihli ve 7143 sayılı Vergi ve Diğer Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılması ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına İlişkin Kanun kapsamında 1/10/2018 tarihine kadar ödenmesi gereken ilk taksitin ödeme süresi 15/10/2018 tarihine (bu tarih dahil) kadar uzatılmıştır.

9-) Düzenlemelerin Yürürlük Tarihi

7143 sayılı Kanuna eklenen söz konusu geçici 2’nci madde yayımı tarihi (28.12.2018) itibariyle yürürlüğe girmiştir.

Kaynak: TÜRMOB