2014 yılından başlamak kaydı ile SGK ile TMMOB arasında düzenlenen protokol gereğince, Makine mühendisleri için aylık net 2.800,00 TL’ nin altında işçilik beyan edilemeyeceği ve buna göre de işverenlerden zorunlu olarak bu rakama uygun bildirge talep edilmektedir.
Uygulamada başka meslek grupları için de SGK ile ilgili meslek grupları arasında yapılan protokol gereğince zorunlu asgari işçilik bildirimi talep edilmektedir. Yine başka bir uygulama da yabancı uyruklu personel çalıştıran işyerlerinde bunların noksan iş günleri kabul edilmeyip, 30 gün çalışma zorunluluğuna göre işçilik ve bildirge talep edilmektedir. Örneğin; turistik bir gece kulübünde yabancı getirilen sanatçılar için 30 günden aşağı işçilik bildirimi kabul edilmemektedir. Yabancı uyruklu işçiler, sanatçılar, gece kulüplerinde gösteri yapan yabancı personeller mutlaka 30 gün çalışma esasına göre işverenlerden bildirge talep edilmektedir.
Oysa ki, bu gibi işyerlerinde yabancı uyruklu sanatçılar günde bir, iki saat çalışmaktadırlar. Buna göre de işveren ile aralarında sözleşme yaparak, günde sadece (2) saat çalışma ilkesi sözleşmeye bağlanmaktadır. Ne var ki bu sözleşmeler SGK kurumu tarafından kabul edilmeyip, günde (8) saat çalışmış gibi aylık prim hizmet belgesi istenilmektedir. Eksik kalan günler için idari para cezaları kesilmekte ve ayrıca eksik günlerin primleri 30 gün üzerinden yeniden hesaplanarak işverenlerden cezalı tahsil edilmesi yoluna gidilmektedir.
Konuyu yargıya taşıyan bir işveren tarafından açılan dava sonucunda; SGK ile TMMOB Çevre Mühendisleri Odası arasında düzenlenen protokol de yer alan ücret yargı tarafından iptal edilmiştir. Başka bir ifade ile SGK’ nın ilgili kurumlarla düzenlediği protokoller özel hukuk alanına müdahale anlamını taşıyacağı gerekçesi ile kurum işlemi iptal edilmiştir. (Bkz: İzmir 1. İş Mahkemesi, 12.10.2015 gün ve E:2015/132-K:2015/446 Bu karar Yargıtay 21. Hukuk dairesi tarafından 21.01.2016 gün ve E:2015/21283-K:2016/655 sayılı kararları ile kesinleştirilmiştir.)
Sonuç olarak, SGK kurumu zaman zaman günlük hayatın akışına aykırı uygulamalar yaparak zorunlu asgari işçilikler talep edebilmektedir. Bunun sonucunda da işverenlerin eksik gün bildirimlerini kabul etmeyip, işverenlere ağır cezalar ve önemli prim farkları tahakkuk ettirebilmektedir. Nazlı Gaye Alpaslan
