193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu’nun (GVK) 61. Maddesinde ücret; “işverene tabi ve belirli bir işyerine bağlı olarak çalışanlara hizmet karşılığı verilen para ve ayınlar ile sağlanan ve para ile temsil edilebilen menfaatlerdir.” Şeklinde tanımlanmıştır. Tanımdan da görüleceği üzere işverenler tarafından ücretlilere yapılan parasal ödemeler nasıl ki ücret olarak değerlendiriliyorsa ayın şeklinde yapılan ödemeler ve sağlanan menfaatler de ücret olarak nitelendirilmektedir. Bunun doğal sonucu olarak da işverenler tarafından personele verilen ayni yemek (iaşe) hizmeti ile yemek yemesini teminen yapılan nakit ödemeler de bu kapsamda ücret kabul edilmektedir.

Köşe yazımızda; işyerinde veya işyerinin müştemilatında personele yemek verilmesi, yemek hizmetinin başka firmalardan temin edilmesi, yemeğin işyeri haricindeki farklı firmalarda yenmesi, hizmet erbabına yemek bedeli olarak nakit ödeme yapılması veya yemek kartı verilmesi hususlarını Gelir Vergisi ve SGK Primi kapsamında ele aldıktan sonra yemek ödemeleri ile ilgili son yıllarda verilmiş özelgeleri sizlere sunacağız.

Yemek Hizmetinin İşyerinde Verilmesi

GVK 40/1-2 ve 68/1-2. Maddeleri uyarınca “hizmetli ve işçilerin iş yerinde veya iş yerinin müştemilatında iaşe ve ibate giderleri, tedavi ve ilaç giderleri, sigorta primleri ve emekli aidatı…” ödemelerinin, ticari ve mesleki kazancın tespiti sırasında indirim konusu yapılabileceği belirtilmektedir.

Bu kapsamda; işverenlerce işyerinde veya işyerinin müştemilatında hizmet erbabına yemek verilmesi durumunda (daha açık ifadesiyle yemeğin fiilen işyerinde veya müştemilatta yenmesi halinde) işverenin yemek hizmetine ilişkin katlandığı tüm giderler herhangi bir tutarla sınırlı olmaksızın ve ücretle ilişkilendirilmeksizin doğrudan gider olarak dikkate alınabilecek ve bu giderlere ilişkin KDV’lerin tamamı da indirim konusu yapılabilecektir.

Bu şekilde verilecek yemek hizmetinde, yemeğin bizzat işyerinde pişirilmesi şart olmayıp, bu hizmeti sağlayan yemek firmalarından satın alınan yemeklerin işyerinde ya da işyerinin müştemilatında yenmesi yeterli olmaktadır.

Bu kısımda bahsettiğimiz yemek hizmetinde gelir vergisi stopajı ve sgk primine ilişkin bir husus bulunmamaktadır.

Yemek Hizmetinin İşyeri Haricinde Verilmesi

İşverenler tarafından çalışanlara verilen yemek hizmetinin işyerinin ve işyeri müştemilatının dışında, restoran veya lokantada gibi yerlerde verilmesi durumunda (daha açık ifadesiyle personelin işyerinden dışarıya çıkarak işverenin anlaşmalı olduğu restoran veya lokantaya giderek yemeğini burada yemesi halinde) fiilen çalışılan gün başına her bir personel için 2025 takvim yılında KDV hariç 240 TL’ye kadarki yemeğin bedeli, net ücret kabul edilmekte ve bu tutar GVK 23. Maddesi kapsamında gelir vergisinden istisna olduğu için de işveren tarafından gelir vergisi stopajı yapılmaksızın GVK 40/1-1 veya 68/1-1 kapsamında genel gider olarak kazancın tespiti sırasında indirim konusu yapılabilmektedir. Bununla birlikte; 240 TL istisna tutarına isabet eden %10 oranındaki KDV (24 TL) tutarı, işveren tarafından indirim konusu yapılabilecektir.

Burada dikkat edilmesi gereken nokta, yemek hizmetine ilişkin faturanın işveren adına kesilmesi ve işveren tarafından ilgili firmaya ödeme yapılmasıdır. 

  • Örneğin; yemek bedelinin KDV hariç tutarının 300 TL olduğu bir durumda; gelir vergisi istisnasına isabet eden 240 TL tutarı net ücret kabul edilmekte ve gelir vergisi stopajına tabi tutulmaksızın işveren tarafından doğrudan gider yazılabilmektedir. Bu tutara ait %10 oranındaki 24 TL’lik KDV de işveren tarafından indirim konusu yapılabilmektedir.

İstisnayı aşan 60 TL ve buna ilişkin 6 TL KDV toplamı olan 66 TL net ücret kabul edilecek ve personelin o ayki ücret matrahı hangi gelir vergisi dilimine isabet ediyorsa o oran baz alınarak net ücret brüte iblağ edilecek ve bu brüt ücret işveren tarafından giderleştirilebilecektir. Ücretlinin o ayki gelir vergisi matrahına isabet eden gelir vergisi oranının %20 olduğu bir durumda KDV dahil 66 TL tutarındaki net ücretin brütü 82,50 TL (66 TL / 0,80) olacak ve bu tutarın tamamı işveren tarafından gider yazılabilecektir.

Bu kısımda bahsettiğimiz yemek hizmetinde 240 TL tutarına kadar gelir vergisi stopajı gündeme gelmeyecek, aşan kısım ile aşan kısma ilişkin KDV toplamı net ücret kabul edilerek üzerinden gelir vergisi stopajı yapılacaktır. Buna karşın; yemek hizmetinin personele ayni olarak verilmesi sebebiyle sgk primine ilişkin bir husus bulunmamaktadır. 

Yemek Bedeli Olarak Nakit Ödeme Yapılması

İşverenler tarafından çalışanlara yemek bedeline mukabil nakit ödeme yapılması durumunda; gelir vergisi açısından 2025 takvim yılı itibariyle 240 TL’lik istisna mümkün olup aşan kısım net ücret kabul edilip brüte iblağ edildikten sonra işverenler tarafından giderleştirilebilmektedir.

SGK Primi açısından ise prime esas kazançtan istisna olabilecek tutar, gelir vergisi istisna tutarından farklı olarak 158 TL şeklinde belirlenmiştir. (31.12.2024 tarihli 2024/17 no.lu SGK Genelgesi)

  • Örneğin; hizmet erbabının ayda 22 gün fiilen çalışması ve kendisine işvereni tarafından mevcut ücretine ilave olarak 7.000 TL de nakit yemek ödemesi yapılması halinde; 5.280 TL (240 TL x 22 gün) gelir vergisinden istisna olacak, bu tutarı aşan 1.720 TL ise net ücret kabul edilecek ve o ayki gelir vergisi matrahına isabet eden gelir vergisi oranı dikkate alınarak net ücret brüte iblağ edilecek ve brüt ücret işveren tarafından gider olarak dikkate alınacaktır. Buna karşın; sgk primine esas kazançtan istisna tutulacak tutar 3.476 TL (158 TL x 22 gün) olacak, bu tutarı aşan 3.524 TL ise sigortalının primine esas kazancına dahil edilecektir.

Yemek Kuponu/Kartı/Çeki Verilmesi

İşverenler tarafından, çalışanların yemek hizmetini teminen yemek kartı vb. verilmesi halinde; gelir vergisi açısından 2025 takvim yılı itibariyle KDV dahil günlük 264 TL’yi aşmayan (240 TL x 1,10) kart yüklemeleri, gelir vergisinden istisna olacak, aşan kısım ve aşan kısma isabet eden KDV toplamı ise net ücret kabul edilerek brüte iblağ edildikten sonra işveren tarafından giderleştirilebilecektir.

SGK primi açısından ise durum ikili bir ayrıma tabi tutulmaktadır. Personele verilen yemek kartının sadece yemek hizmetinde kullanılabilir olması halinde yüklenen tüm tutar sgk primine esas kazançtan istisna olmakta, yemek kartının yemek yeme dışında nakit ya da nakit yerine geçecek şekilde başka amaçlarla kullanılma imkanı olması halinde ise sadece 158 TL’lik kısım prime esas kazançtan istisna olmaktadır.

Yemek Hizmetine İlişkin Güncel Özelgeler

  1. Çalışanların Bir Kısmına İşyerinde Yemek Verilip Bir Kısmına Yemek Kartına Yükleme Yapılması: Şirketin “genel müdürlük ve bazı mağazaları dışındaki” tüm mağazalarında çalışan personeline iş yerinde veya müştemilatında yemek imkanı sağladığı ancak, genel müdürlük ve bazı mağazalarında yemek imkanı sunulmaması nedeniyle çalışanlara anlaşmalı olunan yemek kartı şirketi aracılığıyla yemek kartı verildiği ve personelin aylık çalışma günleri dikkate alınarak yemek kartlarına yemek bedeli ödemesi yapıldığı belirtilerek yemek kartı aracılığıyla yapılan bu ödemenin gelir vergisinden istisna olup olmadığı hususunda verilen özelgede; şirketin genel müdürlük ve bazı mağazalarında çalışan ve işyerinde ya da müştemilatında yemek hizmeti verilmeyen personelin, şirket tarafından verilen yemek hizmetinden yararlanma imkanlarının olmaması halinde bu personele verilen yemek kartına yapılan yemek bedeli ödemesinin; fiilen çalışılan günlere yönelik yapılması kaydıyla bir günlük tutarının ilgili yıl için belirlenen tutarı (01/01/2025 tarihinden itibaren 240 TL) aşmayan kısmının, Gelir Vergisi Kanununun 23 üncü maddesinin birinci fıkrasının (8) numaralı bendi uyarınca istisna kapsamında değerlendirilmesinin mümkün olduğu görüşü verilmiştir. (Büyük Mükellefler Vergi Dairesi Başkanlığı’nın 23.07.2024 tarihli özelgesi)

  2. Vardiyalı Personele Nakdi Olarak Ödenen Yemek Bedeli: Şirketiniz üç vardiya olarak personel çalıştırılması, işyerinde günde bir öğün yemek çıkarılması sebebiyle yemek hizmetinden sadece bir vardiyanın faydalanabilmesi, diğer iki vardiyanın ise faydalanamaması sebebiyle yemek hizmetinden faydalanamayan vardiyalarda çalışan personele yapılan nakit yemek bedeli ödemelerinin gelir vergisinden istisna olup olmadığı hususunda verilen özelgede; şirket bünyesinde yemek hizmeti verilmeyen vardiyalarda çalışan personele nakit olarak yapılan yemek bedeli ödemelerinin; fiilen çalışılan günlere ait olması, bir günlük tutarının ilgili yıl için belirlenen tutarı (01/01/2025 tarihinden itibaren 240 TL) aşmaması ve bu personele işyerinde veya işyerinin müştemilatında ayrıca yemek verilmemesi kaydıyla, Gelir Vergisi Kanununun 23 üncü maddesinin birinci fıkrasının (8) numaralı bendi uyarınca istisna kapsamında değerlendirilmesinin mümkün olduğu görüşü verilmiştir. (Amasya Valiliği Defterdarlık Gelir Müdürlüğü’ nün 01.03.2024 tarihli özelgesi)

  3. Çalışanların Bir Kısmına İşyerinde Yemek Verilip, Bir Kısmına Nakit Yemek Bedeli Ödenmesi: Personele işyerinde yemek verildiği ancak vejetaryen olma, yemek menüsünü tercihlerine uygun bulmama gibi çeşitli nedenlerle yemek hizmetinden faydalanmak istemeyen personele yemek bedelinin nakdi yemek yardımı şeklinde yapılması halinde bu ödemelerin gelir vergisinden istisna olup olmadığı hususunda verilen özelgede; hizmet erbabına nakit olarak yapılan yemek bedeli ödemesinin Gelir Vergisi Kanununun 23 üncü maddesinin birinci fıkrasının (8) numaralı bendi uyarınca istisna kapsamında değerlendirilebilmesi için işverenler tarafından gerek işyerinde veya müştemilatında gerekse de işyeri veya müştemilatı dışında herhangi bir yerde yemek verilmemesi ya da yemek hizmetinin yemek çeki/kuponu verilmek suretiyle karşılanmamış olması gerekmektedir. Şirket tarafından çalışanlarına işyerinde yemek hizmeti verilmesine rağmen vejetaryen olma, yemek menüsünü tercihlerine uygun bulmama gibi çeşitli nedenlerle bu yemek hizmetinden yararlanmak istemeyen personele nakit olarak yapılan yemek bedeli ödemelerinin, Gelir Vergisi Kanununun 23 üncü maddesinin birinci fıkrasının (8) numaralı bendi uyarınca istisnaya konu edilmesi mümkün olmayıp söz konusu personellere yapılan nakit yemek ödemelerinin net ücret olarak değerlendirilerek Gelir Vergisi Kanununun 61, 94, 103 ve 104 üncü maddelerine göre vergilendirilmesi gerektiği görüşü verilmiştir. (İstanbul Vergi Dairesi Başkanlığı’ nın 21.11.2023 tarihli özelgesi)

  4. İşverenin Kendi Yemek Masrafının Gider Olarak Kabul Edilip Edilmemesi: Mesai saatleri içerisinde işverenin kendisinin faydalandığı ve faturalandırılan yemek masraflarının gider olarak gösterilip gösterilemeyeceği ve günlük bir limitinin olup olmadığı hususunda verilen özelgede; işverenin kendisine ait yemek masraflarının; iş ile ilgili olması, işin önemi ölçüsünde yapılması ve kişisel ihtiyaçlar kapsamında keyfi olarak yapılan harcamalar olmaması şartıyla Gelir Vergisi Kanununun 40 ıncı maddesinin birinci fıkrasının (1) numaralı bendi kapsamında ticari kazancın tespitinde gider olarak indirim konusu yapılmasının mümkün olduğu görüşü verilmiştir. (Sakarya Vergi Dairesi Başkanlığı’ nın 31.01.2022 tarihli özelgesi)

Yusuf Cihad DEMET

Vergi Müfettişi

https://www.ekonomim.com/kose-yazisi/personele-yapilan-yemek-odemelerinde-gelir-vergisi-ve-sgk-primi/790863

Leave a comment

Make sure you enter all the required information, indicated by an asterisk (*). HTML code is not allowed.

Hakkımızda

 ö z d o ğ r u l a r, 18.08.1988 tarihinde kurularak, Mali Müşavirlik faaliyetine başlamıştır. 

Sektöründe en iyi olma duygusu ile personeline "Kalite" bilincini yerleştirmeyi, Kalite Yönetim Sistemini sürekli iyileştirmeyi, müşterilerine en iyi hizmeti sunmayı, amaç edinerek, 2003 Yılında, alanında Türkiye' de ilk olarak ISO 9001: 2000 Belgesi almıştır.

 

Mali Takvim

Öne Çıkanlar

  • Enflasyon Muhasebesine Tabi Tutulmuş Kıymetlerin Satışı… Enflasyon muhasebesi uygulaması sırasında bazı konular var ki gerçekten dikkatle…
  • 2025 Yılı Kıdem Tazminatı Tavanı Belli Oldu 1/1/2025 – 30/06/2025 Tarihleri Arası işçilere ödenecek kıdem tazminatının yıllık tavan…
  • GİB, E-FATURA VE ARŞİV UYGULAMALARINA İLİŞKİN İPTAL VE İHTAR/İTİRAZ BİLDİRİM KILAVUZLARINI GÜNCELLEDİ Gelir İdaresi Başkanlığı e-belge sistemi üzerinden yapılan 03.01.2025 tarihli duyuruda;…
Top