1. Kurumlar Vergisi Kanunu
İştirak edilen şirkette yapılan bölünme nedeniyle iktisap edilen hisseler hangi bedelle değerlenir?
(06.03.2018 tarih ve 5759 sayılı özelge)
Vergi Usul Kanunu’nun 279. maddesinde, hisse senetlerinin alış bedeliyle değerleneceği hüküm altına alınmıştır.
Alış bedeli, bir iktisadi kıymetin satın alınması karşılığında ödenen veya borçlanılan bedeli ifade etmekte olup, sadece iktisadi kıymetin alış değerini kapsamakta, alışla ilgili diğer masrafları kapsamamaktadır.
Şirketin iştirakinin aktifinde iki tam yıldan uzun süredir bulunan iştirak hisselerinin bir kısmının yeni kurulan bir şirkete kısmi bölünme yoluyla devri ve karşılığında iktisap edilen hisselerin ortağa verilmesi neticesinde, şirket mevcut şirkete ilave olarak yeni şirkete de iştirak eder hale gelmektedir.
Yeni hisse edinimi için Vergi Usul Kanunu’nun 279. maddesine göre herhangi bir alış bedeli ödemesi söz konusu olmamakla birlikte, bölünen şirkete ilişkin iştirak bedeli, bu şirket bünyesinden kısmi bölünme yoluyla ortaya çıkan yeni şirkete de iştirak edilmesini sağlamaktadır.
Bu itibarla, kısmi bölünme işlemi öncesinde 245-Bağlı Ortaklıklar Hesabında yer alan bölünen şirkete ait iştirak bedelinin, bölünen şirket ve yeni iştirakin gerçek değerleri dikkate alınarak belirlenecek dağıtım oranına göre, bu iştirakler arasında dağıtılması gerekmektedir.
Banka aktifinde kayıtlı taşınmazların Hazineye ait taşınmazlarla trampa edilmesi halinde kazanç doğar mı?
(16.03.2018 tarih ve 116967 sayılı özelge)
Sahip olunan arsa ve binaların Hazineye ait arsayla trampa edilmesi iki ayrı işlem olup, kurum mülkiyetinden çıkan gayrimenkullerin devri satış hükmündedir. Bu kapsamda, trampaya konu edilen gayrimenkullerin devir/satış bedeli ile bunların envanter defterinde kayıtlı değerleri (birikmiş amortismanlar düşüldükten sonraki net defter değerleri) arasındaki farkın, devir/satış işleminin yapıldığı hesap döneminin kurum kazancına dahil edilmesi gerekir.
2. Katma Değer Vergisi Kanunu
Belediyeden satın alınan taşınmaza ilişkin ödemeler banka dekontuyla belgelendirilip, ödenen KDV bu belgeye dayanılarak indirim konusu yapılabilir mi?
(29.05.2018 tarih ve 209179 sayılı özelge)
Kurumlar vergisi mükellefiyeti bulunmayan belediyelerin katma değer vergisine tabi işlemleri ile ilgili olarak fatura düzenlemesi mümkün bulunmaktadır. Ancak, fatura düzenlenmemesi durumunda, bu işlemlerin tabi olunan ilgili mevzuata göre işlemin mahiyetini, miktarını göstermek üzere tanzim edilen belgelerle tevsik edilmesi gerekmektedir.
Buna göre, Belediyeden yapılan taşınmaz alımına ilişkin olarak, kurumlar vergisi mükellefiyetinin bulunmaması kaydıyla, Belediyenin fatura düzenleme zorunluluğu bulunmamakta olup, bu durumda adı geçen Belediye Başkanlığı tarafından, tabi olduğu mevzuata göre düzenleyeceği belgelerle işlemin tevsik edilmesi gerekmektedir.
Öte yandan, KDV mükelleflerinin kendilerine yapılan teslim ve hizmetlere ait katma değer vergisini indirim konusu yapabilmesi için, öncelikle bu işlemlere ilişkin katma değer vergisinin fatura ve benzeri belgelerle tevsik edilmesi ve bu belgelerin vergiyi doğuran olayın meydana geldiği takvim yılı içinde kanuni defterlere kaydedilmesi gerekmektedir.
Bu çerçevede, şirket tarafından alınan taşınmazın satışı karşılığında fatura düzenlenmemesi ve ödemenin banka kanalıyla yapılması durumunda, başvuru eki detay tahsilat raporu ve banka dekontunun, Vergi Usul Kanunu uyarınca fatura veya fatura yerine geçen belge kapsamında değerlendirilmesi ve vergiyi doğuran olayın vuku bulduğu takvim yılı içinde kanuni defterlere kaydedilmesi şartıyla indirim konusu yapılabilmesi mümkün bulunmaktadır.
Finansal kiralama sözleşmesinin başka bir finansal kiralama şirketine devrinde KDV doğar mı?
(04.04.2018 tarih ve 331710 sayılı özelge)
Finansal kiralamaya konu edilmiş bir malın, başka bir finansal kiralama şirketine finansal kiralama sözleşmesinin tüm hak ve yükümlülükleri ile devredilmesi halinde, finansal kiralamaya konu malın mülkiyeti sözleşmenin devredildiği finansal kiralama şirketine geçtiğinden, bu işlemin satış olarak kabul edilmesi ve satış bedeli üzerinden söz konusu malın tabi olduğu oranda KDV hesaplanması gerekmektedir.
Öte yandan, Finansal Kiralama, Faktoring ve Finansman Şirketleri Kanunu’nun 27. maddesinde sayılan şartların sağlanması ve sözleşmenin geçerliliğinin devamı koşuluyla, devralan finansal kiralama şirketi tarafından söz konusu malın sözleşmede anılan kiracıya kiralanması işlemi %1 oranında KDV’ye tabidir.
3. Vergi Usul Kanunu
Finansal kiralama sözleşmesinin başka bir finansal kiralama şirketine devrinde belge düzeni nasıl olmalıdır?
(04.04.2018 tarih ve 331710 sayılı özelge)
Finansal kiralama sözleşmesinin başka bir finansal kiralama şirketine tüm hak ve yükümlülükleri ile devredilmesi işlemi, esas itibariyle finansal kiralamaya konu malın mülkiyetinin devri, dolayısıyla söz konusu malın satışı mahiyetinde olduğundan, bu işleme ilişkin olarak devir bedeli ve bu bedel üzerinden hesaplanan KDV’yi ihtiva edecek şekilde fatura düzenlenmesi gerekmektedir.
Ayrıca, tahakkuka ilişkin bir belge olan ve ödeme ile ilişkisi olmayan faturanın, malın teslimi veya hizmetin ifasını müteakip, ödeme yapılıp yapılmadığına bakılmaksızın yedi gün içinde düzenlenmesi gerekmektedir.
4. Damga Vergisi Kanunu
Aynı taşınmazın yapı denetimi için iki farklı tarihte düzenlenen iki ayrı hizmet sözleşmesi için ayrı ayrı damga vergisi ödenmesi gerekir mi?
(03.11.2017 tarih ve 112194 sayılı özelge)
Özelge talep formu ve eklerinin incelenmesinden, arsa/arazi üzerine yapılacak yapının, firmanızca projelerinin incelenmesi, ruhsata ve eklerine uygun olarak yapılmasının denetlenmesi hizmeti ile ilgili olarak yapı sahibi ile sözleşme düzenlendiği ve damga vergisinin ödendiği, ancak yapı denetim mevzuatı gereği sistem üzerinde, denetimi yapılacak arsanın metrekare bilgilerinin güncellenmesi gerektiği, bunun üzerine ilgili idarenin bilgisi ve isteği doğrultusunda sözleşmenin iptal edildiği ve önceki sözleşme hükümlerinde hiçbir değişikliğe gidilmeden yeni bir sözleşme düzenlendiği belirtilerek, yeni düzenlenen sözleşmenin de damga vergisine tabi tutulup sorulmaktadır.
Bir kâğıdın damga vergisine tabi tutulabilmesi için kâğıdın hukuken tekemmül etmiş ve herhangi bir hususu ispat veya belli edecek nitelik kazanmış olması gerekmekte olup, imzalanmak suretiyle tekemmül eden bir kâğıdın daha sonra hükmünden yararlanılmaması o kâğıdın bir hususu ispat veya belli edebilecek belge olma vasfını ortadan kaldırmayacaktır.
Özelge talep formu ekinde yer alan sözleşmelerin incelenmesinden, arsa/arazi üzerine yapılacak yapının projelerinin incelenmesi, ruhsata ve eklerine uygun olarak yapılmasının denetlenmesi hizmeti ile ilgili olarak yapı sahibi ile sözleşme düzenlendiği, hizmetin süresinin sözleşmenin imzalandığı tarihten yapı kullanma izninin alındığı tarihe kadar geçen süre olduğu ve damga vergisinin ödendiği; daha sonra yapılan sözleşmede ise, daha önce yapılan sözleşmeye herhangi bir atıf yapılmadığı, hizmetin süresinin sözleşmenin imzalandığı tarihten yapı kullanma izninin alındığı tarihe kadar geçen süre olduğu, kontrol elamanının değiştiği, yapılan değişiklikler kısmına yeni bilgiler ilave edildiği dikkate alındığında yeni bir sözleşme olarak düzenlendiği anlaşılmaktadır.
Bu açıklamalar çerçevesinde, 2016 ve 2017’de iki ayrı tarihte imzalanan sözleşmelerin ayrı ayrı ihtiva ettiği hizmet bedeli üzerinden Damga Vergisi Kanununa ekli (1) sayılı tablonun I/A-1 bölümüne göre nispi damga vergisi hesaplanması gerekmektedir.
5. Gider Vergileri Kanunu
Banka aktifinde kayıtlı taşınmazların Hazineye ait taşınmazlarla trampa edilmesi halinde BSMV doğar mı?
(16.03.2018 tarih ve 116967 sayılı özelge)
Bankaların her ne şekilde olursa olsun yapmış oldukları bütün muameleler sonucu lehlerine almış oldukları her türlü paralar BSMV’ye tabidir.
Buna göre, Bankanın aktifinde kayıtlı olan taşınmazların Hazineye ait arsayla Milli Emlak Genel Müdürlüğü ile trampa edilmesi işlemi satış hükmünde olduğundan, yapılan gayrimenkul satışı dolayısıyla lehe alınan paraların BSMV’ye tabi tutulması gerekmektedir. Söz konusu satış işleminde BSMV matrahı Banka aktifinde kayıtlı olan gayrimenkullerin satış bedellerinden birikmiş amortismanlar ve varsa enflasyon düzeltme farklarının dikkate alınması suretiyle hesaplanacak olan kayıtlı değerleri düşülerek bulunacak tutardır. Vergiportali.com
Yukarıda özetlenen özelgeler ile diğer çok sayıda özelgenin tam metnine www.gelirler.gov.tr internet adresinin mevzuat bölümünden ulaşabilirsiniz.
