76 kodunun sırrı 5510/Geçici Maddesi 76 saklıdır.
Köy ve mahalle muhtarları, kendi adına ve hesabına bağımsız çalışanlarla tarımda kendi adına ve hesabına bağımsız çalışanlardan, Kuruma kayıt ve tescilleri yapıldığı hâlde, 31/5/2018 tarihi itibarıyla prim borcu bulunanların, bu tarihten önceki sürelere ilişkin prim borçlarını, bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihi takip eden ikinci ayın sonuna kadar ödememeleri veya ilgili Kanunları uyarınca yapılandırmamaları halinde, prim ödemesi bulunan sigortalıların daha önce ödedikleri primlerin tam olarak karşıladığı ayın sonu itibarıyla, prim ödemesi bulunmayan sigortalıların ise tescil tarihi itibarıyla sigortalılığı durdurulur.
31.5.2018 tarihi itibarıyla prim borcu bulunanların, bu sürelere ilişkin prim borçlarını, 31.7.2018 tarihine kadar ödememeleri veya ilgili kanunları uyarınca yapılandırmamaları yahut 6183 sayılı Kanunun 48. maddesi kapsamında tecil ve taksitlendirmemeleri halinde, 31.7.2018 tarihine kadar ödenen primler de dikkate alınmak suretiyle, prim ödemesi bulunan sigortalıların daha önce ödedikleri primlerin tam olarak karşıladığı ayın sonu itibarıyla, hiç prim ödemesi bulunmayan sigortalıların ise tescil tarihi itibarıyla sigortalılıkları,
İki aylık ödeme süresinin sonunda, 31.5.2018 tarihi itibarıyla prim borcu bulunanlardan hiç prim ödemesi olmayanların sigortalılığı oluşturulacak program aracılığıyla tescil tarihi itibarıyla (76) terk koduyla,
Prim ödemesi olanlardan ise tecil taksitlendirmesi ve yapılandırması bitmiş olan sigortalıların sigortalılığı, oluşturulacak program aracılığıyla prim ödemelerinin karşıladığı ayın sonu itibarıyla (76) terk koduyla,
durdurulacaktır.
Örnek 1: Vergi mükellefiyet kaydına istinaden 1.6.2015 tarihinde sigortalılığı başlayan ve sigortalılığı kesintisiz devam eden, 31.7.2018 tarihine kadar hiç prim ödemesi bulunmayan sigortalı (A)'nın, 1.8.2018 tarihinde, 31.5.2018 tarihi itibarıyla yapılan borç ayı sorgulamasında 36 ay prim borcunun bulunduğu tespit edilmiştir. îki aylık ödeme süresinin sonunda (A)'nm sigortalılığı, oluşturulacak program aracılığıyla tescil tarihi olan 1.6.2015 tarihi itibarıyla (76) terk koduyla durdurulacaktır. Aynı sigortalının, ticari faaliyetinin ve sigortalılığının devam etmesi nedeniyle, program tarafından 1.6.2018 tarihi itibarıyla (06) koduyla yeniden sigortalılığı başlatılacaktır.
Örnek 2: Vergi mükellefiyet kaydına istinaden 12.5.2015 tarihinde tescili yapılan ve sigortalılık kaydı kesintisiz devam eden sigortalı (B)'nin, değişik tarihlerde prim ödemesi olmakla birlikte, tecil ve taksitlendirmesinin olmadığı, 6736 sayılı Kanundan ise yararlandığı, 31.5.2018 tarihi itibarıyla 15 ay prim borcunun olduğu belirlenmiştir. İki aylık ödeme süresinin sonunda (B)'nin sigortalılığı, program aracılığıyla 28.2.2017 tarihi itibarıyla (76) terk koduyla durdurulacaktır. Aynı sigortalının, program aracılığıyla durdurma işleminin yapıldığı tarihte ticari faaliyetinin devam etmesi nedeniyle, 1.6.2018 tarihi itibarıyla (06) koduyla yeniden sigortalılığı başlatılacaktır.
İki aylık ödeme süresinin sonunda, prim borcu bulunanlardan prim ödemesi olanların, tecil ve taksitlendirmesi ile yapılandırması ihlale girip iptal işlemleri yapılmamış veya yapılandırmadan ödedikleri kadar yararlanmış olan sigortalıların ise program aracılığıyla 31.5.2018 tarihi itibarıyla (77) sanal terk koduyla sigortalılıkları durdurulacak ve prim borçları silinecektir.
Hiç prim ödemesi bulunmaması nedeniyle sigortalılıkları tescil tarihi itibarıyla (76) terk koduyla durdurulan sigortalılar ile prim ödemesi olması nedeniyle 31.5.2018 tarihi itibarıyla (77) sanal terk koduyla sigortalıkları durdurulanlardan, durdurma işleminin yapıldığı tarihte Kanunun 4. maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamında sigortalılıkları aktif olanların, program aracılığıyla 1.6.2018 itibarıyla (06) koduyla yeniden sigortalılıkları başlatılacaktır. Sigortalılığı (77) sanal terk ile durdurulan sigortalıların (06) kodu da sanal olacak olup, sosyal güvenlik il müdürlüğünce/sosyal güvenlik merkezince sanal terklerin gerçek terklere dönüştürülmesi gerekmektedir.
Örnek 3: Vergi mükellefiyet kaydına istinaden 12.5.2015 tarihinde tescili yapılan ve sigortalılık kaydı kesintisiz devam eden sigortalı (B)'nin, değişik tarihlerde prim ödemesi olmakla birlikte, 6736 sayılı Kanundan ödediği kadar yararlandığı ve 31.5.2018 tarihi itibarıyla 18 ay prim borcunun olduğu belirlenmiştir. İki aylık ödeme süresinin sonunda (B)'nin sigortalılığı, program aracılığıyla 31.5.2018 tarihi itibarıyla (77) sanal terk koduyla durdurulacaktır. Aynı sigortalının, durdurma işleminin yapıldığı tarihte ticari faaliyetinin devam etmesi nedeniyle, 1.6.2018 tarihi itibarıyla (06) koduyla yeniden sigortalılığı başlatılacaktır.
Sigortalılıkları (77) sanal terk koduyla durdurulanların, daha sonra sosyal güvenlik il müdürlüğüne/sosyal güvenlik merkezine değişik gerekçelerle müracaat etmeleri halinde, aşağıda yer alan açıklama ve örnekler doğrultusunda (77) sanal terk kodu (76) gerçek terk koduna dönüştürülecektir.
İki Aylık Ödeme Süresi Beklenilmeksizin Talebe İstinaden Sigortalılığın Durdurulması
Geçici 76. maddede öngörülen iki aylık süreyi beklemeden 1.6.2018 - 31.7.2018 tarihleri arasında sigortalılığını durdurmak isteyen sigortalı ve hak sahiplerinin, Ek-1'de yer alan başvuru formu ile dosyalarının bulunduğu sosyal güvenlik il müdürlüğüne/sosyal güvenlik merkezine müracaat etmeleri halinde, prim ödemesi bulunan sigortalıların daha önce ödedikleri primlerin tam olarak karşıladığı ayın sonu itibarıyla, hiç prim ödemesi bulunmayan sigortalıların ise tescil tarihi itibarıyla (76) terk koduyla sigortalılıkları durdurulacaktır.
Durdurulan Sigortalılık Sürelerinin İhya Edilmesi
31.5.2018 tarihi itibarıyla prim borcu bulunması nedeniyle sigortalılıkları durdurulanların, daha sonra kendileri ya da hak sahipleri tarafından, Ek-2'de yer alan başvuru formuyla dosyalarının bulunduğu sosyal güvenlik il müdürlüğüne/sosyal güvenlik merkezine müracaat ederek ihya talebinde bulunmaları halinde, durdurulan sigortalılık sürelerinin tamamı için talep tarihinde 5510 sayılı Kanunun 80. maddenin ikinci fıkrasına göre belirlenecek prime esas kazanç tutarı üzerinden ihya borcu hesaplanacaktır. İhya edilecek süreler belirlenirken, Geçici 76. madde kapsamında durdurulan sürelerle birlikte önceki kanunlara göre durdurulan sürelerin tamamı dikkate alınacaktır. Ancak, 5510 sayılı Kanunun 4. maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinin (1), (2) ve (3) numaralı alt bentleri ile (4) numaralı alt bendi kapsamında durdurulan sigortalılık sürelerin bulunması halinde, sigortalı ya da hak sahiplerinin talep ettiği kapsamdaki sigortalılık sürelerinin tamamı ihya edilecektir.
Hesaplanan ihya borç tutarının tamamı borcun tebliğ tarihinden itibaren üç ay içinde ödendiği takdirde, bu süreler sigortalılık süresi olarak değerlendirilecektir.
5510 sayılı Kanunun 4. maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinin (4) numaralı alt bendi kapsamında olanlar hariç olmak üzere diğer alt bentlerine göre sigortalı sayılanlar için;
İhya tutarı = Durdurulan Gün x Beyan Edilen Günlük Prime Esas Kazanç Tutarı x %34,5 formülüyle,
5510 sayılı Kanunun 4. maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinin (4) numaralı alt bendi kapsamındaki sigortalılar ile köy muhtarları için ise;
İhya tutarı = Durdurulan Gün x Beyan Edilen Günlük Prime Esas Kazanç Tutarı x %34,5 x 25/30 formülüyle,
hesaplanacaktır.
Detay bilgiler ilgilenenler ve yorumlamak isteyenler için 2018/23 genelge de mevcuttur.
4/b Bağ-Kur sigortalıları için peşin ödeme indirimi de olsa primlerini ödeyemeyenler çoğunlukta olup,kurumda ekstra iş ve işlemlerle uğraşmama adına 4/b primlerinin durdurulmasına devam ediyor. Vedat İlki