İş ilişkisinde işveren ücret, işçi de iş görme borcunu üstlenir. İş görme borcunu yasal çalışma sınırları içerisinde işveren ile anlaşarak, iş sözleşmeleri ile veya işyeri uygulamasına göre değişebilir.
Haftalık 45 saat çalışma günlük 11, gece 7,5 saati aşmayacak şekilde haftanın çeşitli günlerine dağıtılabilir. İşçi belirlenen saat ve sürelerde çalışmak durumundadır. Yıllık izin, raporlu olunan süre, mazeret izinleri ve diğer ücretli veya ücretsiz izin haricinde işyerinin belirlediği çalışma saatlerine uymakla yükümlüdür.
? İşçinin işe sık sık geç kalması durumun devamsızlık ile karıştırılmamalıdır. Devamsızlıktan bahsedebilmek için;
✅ İşverenin onayı ve bilgisi dışında işe gelmemesi
✅Devamsızlığın saatlik değil, günlük olarak yapılması
✅İşçinin ücretli veya ücretsiz izinli sayılabilecek durumunun olmaması gerekir.
⚠ İşçinin saatlik devamsızlığı olması durumunda tam gün kesinti yapılamaz. SGK prim gün bildiriminde eksiltme yapılmamalıdır.
⚠Bu nedenle yapılacak olan iş akdi feshi devamsızlık nedeniyle fesih olamaz. Bu nedenle 48 kodu ile çıkış hatalı olacaktır.
? İşçinin bunu alışkanlık haline getirmesi gerekir.
İşçi mazereti olması veya başka bir nedenle işe geç kalmış olabilir, işveren hem feshin son çare olması hem de olayın sık sık gerçekleşmemesi durumunu gözardı etmemelidir. İşçinin işin akışını engelleyecek derecede sık sık işe geç kalması, bunu alışkanlık haline getirmesi gerekir.
Aynı şekilde işten erken çıkma durumu da geç gelme durumu gibi sürekli oluyorsa işin akışını ve düzenini bozuyorsa, işçi fazla mesai çalışmasına onay verdiği halde katılmama durumları tespit edilmelidir.
?Durum Tespitinin Yapılması
İşçinin hangi günlerde, hangi saatlerde işe geç kaldığı, hangi fazla çalışmasına katılmadığı, hangi saat, dakika kadar geç kaldığı gibi durumlar tutanakla kayıt altına alınmalıdır. İşçinin çalışma arkadaşları tarafından imzalanması önemli, aynı şekilde diğer şahitler tarafından tutanak imzalanmalı ve özlük dosyasında saklanmalıdır.
?İşçinin Uyarılması ve Savunma İstenmesi
İşçiye ödevi hatırlatılmalı, işe geç gelme, erken çıkma nedenlerinden dolayı mesai saatleri hatırlatılmalıdır. Yapılan eylemin iş akışında bozulmalara neden olduğu, üretim/hizmet te aksalamalara neden olduğu belirtilmelidir. İşveren en az bir kez bu uyarıyı yapması yararına olacaktır.
İş Kanunu;
İşçinin davranışı ve verimliliği ilgili nedenlerle fesih yapılacaksa işçiden savunma alma zorunluluğu getirmiştir. Savunma alırken dikkat edilecekler listesine bu linkten ulaşabilirsiniz.: https://www.ozdogrular.com/v1/content/view/54674/176/
İşçinin savunması fesih bildirimi ile veya fesihten sonra alınmamalı, fesih öncesi alınmalıdır. Savunma vermemesi veya savunmanın yeterli görülmemesi durumunda fesih yolu tercih edilebilir.
Yukarıdaki süreçler tamamlandıktan sonra işçinin iş akdini feshetmeye karar verildi ise bu durumda işçiye durum yazılı olarak tebliğ edilmelidir. İşçinin kıdemine göre ihbar tazminatı ödenmeli veya bildirim süresi verilmelidir. İşçinin kıdemi bir yıl veya üzeri ise kıdem tazminatı varsa diğer hakları ödenmelidir.
İşçinin ne kadar sıklıkla geç kalması durumunda fesih yapılabileceğine karar verebilmek için her olayın kendi içinde değerlendirilmesi ve öyle karar verilmesi gerekir
Murat Delip
İş Hukuku | Bordrolama | İK Teknolojileri | Kişisel Gelişim | İçerik Üreticisi