Gelin enflasyon düzeltmesinden biraz uzaklaşalım başka sorunlu bir konuya parmak basalım. Bu sorunlu konu ne diyecek olursanız. Tabi ki kur farkı işlemlerinde ortaya çıkan sorunlar. Bu sorunların temelinde kişisel düşüncem bilgi eksikliği yatmaktadır. Konuya ilişkin sorunlara geçmeden önce kur farkı işlemlerinde ne zaman nasıl işlem tesis edilir gelin birlikte üzerinden geçelim.
Öncelikle mal tesliminden ve hizmet ifasından önce döviz cinsinden avans alınmışsa bu avans tutarları geçici vergi dönemleri ile yıl sonunda değerlemeye tabi tutulacak ortaya çıkan kur farkları avansı veren ve alanın kayıtlarında 646 Kur farkı geliri ve 656 Kur farkı gideri hesapları ile ilişkilendirilecektir. Bu işlemler için herhangi bir şekilde fatura düzenlenmeyecektir.
Gelelim kur farkı işlemlerinde faturanın düzenleneceği zamana. Döviz cinsinden faturan düzenlendikten sonra fatura bedelinin kısmen veya tamamen vergiyi doğuran olayın vuku bulduğu tarihten sonra ödenmesi halinde fatura tarihi ile ödeme tarihi arasında kur kimin lehine ise onun karşı tarafa kur farkı faturası düzenlemesi gerekiyor. Mal veya hizmeti satan lehine ortaya çıkan kur farkı için satıcı tarafından katma değer vergili fatura düzenlenecektir. Mal ve hizmeti alan alıcı lehine kur farkı oluşması halinde, kur farkı tutarı bu kez alıcı tarafından satıcıya düzenlenmesi gerekiyor.
Tabi ki uygulamada firmalar aynı firmadan bir çok işlem ile döviz cinsinden mal ve hizmet alımında bulunulabilmekte bunun karşılığında da ödemeler yapılabilmektedir. Cari hesap şeklinde ilerleyen bu düzende kur farkı faturasının düzenlenmesi konusunda büyük sorunlarla karşı karşıya kalınmaktadır. Her işlem bazında veya aylık bazda bu hesapları takip etmek özellikle yüzlerce bu tür cari hesabı bulunan firmalar açısından büyük zorluk taşımaktadır. En azından yıllık bazda kalan bakiye dikkate alınarak net bakiye üzerinden kur farkı kimin lehine kalmışsa onun karşı tarafa fatura düzenlemesi sürecin tamamlanmasının yerinde olacağı kanaatindeyim.
Uygulamada yaşanan sorunlardan biri diğeri de kur farkı faturasına konu işlemin tevkifatlı olması durumunda satıcı tarafından alıcıya düzenlenecek faturaların tevkifatlı düzenlenmesi gerektiği konusunun gözden kaçırılmasıdır. Kur farkı faturalarının tevkifatlı olması durumunda düzenlenecek kur farkı gelir için tevkifat sınırının bulunmadığı unutulmamalıdır.
Bazen ülkemizde rastlanıyor. Alıcı lehine kur farkı oluşması halinde kur farkı tutarı üzerinden alıcı tarafından satıcıya bir fatura düzenlenmesi gerekiyor.
Öte yandan, döviz cinsinden KDV tevkifatına tabi hizmet alımlarında kur farkı faturasını düzenlemekten imtina eden satıcılarla karşılaşılması durumlarında olmayan bir faturanın tevkifatını yapma ve beyan etme yükümlülüğü ile de karşı karşıya kalabilirsiniz.
Linked paylaşımından alıntı yapılmıştır.
