Uzunca sayılacak bir süredir futbol maçlarını baştan sona izlemiyorum. Tesadüfen denk gelirse maç özetlerine şöyle bir bakıyorum. Bazen üç dakikalık maç özetleri bile beni sıkmaya yetiyor. Diğer ülkelerde oynanan özellikle iyi takımların maçlarını zaman zaman izliyorum. Son günlerde dünya kupası maçlarını da seçerek izlemeye çalışıyorum. Bu maçları izlerken bizim ligimizde oynanan maçların dünya futboluna hiç de benzemediği hissine kapılıyorum.
Futbolumuz dünya futbolundan çok farklı mı bunu uzmanlarına sormak gerek. Ancak spor ve sporcunun vergilemesi mevzuatımızın modern dünya uygulamalarından çok farklı olduğunu söyleyebilirim.
Uzun yıllardır, bazı ara dönemler dışında, futbolcu ücretleri diğer ücretler gibi %35’e varan oranlarda vergilendirilmiyor. Ayrıcalıklı bir vergileme var bizde. Futbolcu ücretleri halen gelir tutarına bakılmaksızın %15 oranında vergiye tabi. Asgari ücrette olduğu gibi.
Bunun yanında, sporla ilgili sponsorluk harcamalarının, amatör sporlarda tamamı, profesyonel sporlarda yarısı vergi matrahından indirilebiliyor. Bu da spora sağlanmış önemli bir ayrıcalık.
Spora bir vergi desteği düzenlemesi de geçtiğimiz hafta yürürlüğe girdi. Bu defa destek sadece amatör sporlarla ilgili. Dolayısıyla daha kabul edilebilir olduğu söylenebilir.
Düzenleme 27 Mart 2018 tarihli Resmi Gazete'de yayımlanan 7103 sayılı Kanun’la Spor Genel Müdürlüğü'nün Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun’a eklenen bir maddeyle yapıldı. Sporcu ücretleri üzerinden kesilerek ödenen gelir vergisinin, maddede sayılan harcamalarda kullanılmak üzere ilgili kulüp veya şirketlere iadesi öngörüldü. Maliye Bakanlığı ve Gençlik ve Spor Bakanlığı'na da uygulamaya ilişkin usul ve esasları belirleme yetkisi verildi. Söz konusu bakanlıklar bu yetkiyi 13 Haziran 2018 tarihli Resmi Gazete'de yayımlanan yönetmelikle kullandı ve uygulama usul ve esaslarını belirledi. Böylece amatör spora destek düzenlemesi yürürlüğe girmiş oldu.
Yönetmeliğe göre, iade edilebilecek vergi tevkifatları, sadece sporculara ödenen ücretler üzerinden kesilen ve beyan edilerek vergi dairesine ödenen tutarlarla sınırlı. Sporcular dışındaki diğer spor çalışanları, çalıştırıcı personel ile idari hizmetler, destek hizmetleri ve diğer görevlerde çalışan personelin ücretlerinden kesilen vergiler iade kapsamda değil.
Uygulama özetle şu şekilde olacak:
- Spor kulüpleri ve sportif alanda faaliyette bulunan sermaye şirketleri, düzenleme amaçlı kullanılmak üzere, Türkiye’de kurulu bankalarda bir hesap açacaklar.
- Sporculara yapılan ücret ödemeleri üzerinden kesilen vergiler, ilgili aya ilişkin muhtasar beyanname ile yasal süresinde beyan edilecek ve tahakkuk eden stopaj gelir vergisi tutarları vadesinde ödenecek.
- Sporculara ödenen ücretlerden kesilen vergilere ilişkin olarak Yönetmelik ekinde yayımlanan bildirim, elektronik ortamda doldurulacak ve ilgili aylarda verilecek muhtasar beyannamenin eki olarak gönderilecek.
- Beyan edilerek ödenen stopaj gelir vergisi tutarları, vergi dairelerince, tahsil edilen tarihi takip eden beş iş günü içerisinde ilgili işveren adına açılan özel hesaba aktarılacak.
Yönetmeliğe göre, özel hesaba aktarılan tutarlar ancak şu ödemelerde kullanılabilecek.
- Amatör spor dallarında sportif faaliyet gösteren sporculara, bunların çalıştırıcılarına ve diğer spor elemanlarına yapılan ücret ve ücret sayılan ödemeler.
- Kapsamdaki sporcu, çalıştırıcı ve diğer spor elemanlarının, sportif faaliyetlerine ilişkin iaşe, ibate, seyahat, sağlık, eğitim-öğretim harcamaları ile amatör spor dallarına ilişkin hazırlık kampları, müsabaka, malzeme ve ekipman, vize, lisans, tescil ve katılım harcamaları.
Özel hesaba aktarılan paraların amaç dışı kullanılması halinde, iade edilen tutarlar ceza ve faiziyle istenecek.
Spor ve sporcuya destek açısından son derece cömert bir vergi mevzuatımız var. Ancak biz dünya şampiyonasında yokuz. Akşamları televizyon karşısına geçip, dünyanın dört bir yanından gelmiş, futbolcu ücretlerinin önemli bir kısmını, bazı ülkelerde yarısından fazlasını vergi olarak alan ülkelerin takımlarını izliyoruz. Bana öyle geliyor ki, yıllardır var olan başta varlık tahsisleri ve vergi avantajları olmak üzere devlet destekleri spor kulüplerinin yapısını, ekonomimizin dışa kapalı olduğu eski dönemlerdeki verimsiz şirket yapılarına benzetti. Sürekli kamuya bakan, destek bekleyen, yeterince denetlenmeyen/gözetlenmeyen, aktif futbol hayatının son yıllarındaki yabancı futbolcuları alıp ligde şampiyon olmayı hedefleyen yapılar da ne yazık dünya ile rekabet edebilir olmaya yetmedi, dünya kupasına taşıyamadı.
İyi seyirler. Recep Bıyık
https://www.dunya.com/kose-yazisi/spora-vergi-destegi-yururlukte-milli-takim-tatilde/419742
