Havaların ısınması,okulların tatilinin başlamasıyla,yıllık izinlerin planlaması işyerlerinde yapılmaya başlandı.
İş Hukukunda Yıllık İzin Düzenlemesi
4857 sayılı İş Kanununun 53 üncü maddesi uyarınca, işverenlerce işçilere verilecek yıllık ücretli izinler kanun ve yönetmelikle belirlenir.İşyerinde işe başladığı günden itibaren, deneme süresi de içinde olmak üzere, en az bir yıl çalışmış olan işçilere yıllık ücretli izin verilir.
AYNI İŞVERENE AİT BİRDEN FAZLA İŞYERİNDE ÇALIŞMA VARSA SÜRE NASIL HESAPLANIR?
Yıllık izin süresinin ve izne hak kazanmak için gerekli sürenin hesabında işçinin aynı işverene ait işyerlerinde çalıştığı süreler birleştirilir. Şu kadar ki, bir işverenin 4857 Sayılı İş Kanunu kapsamına giren işyerinde çalışmakta olan işçilerin aynı işverenin işyerlerinde 4857 sayılı İş Kanunu kapsamına girmeksizin geçirmiş bulundukları süreler de hesaba katılır.
Yıllık ücretli izin hakkından vazgeçilemez. Her işçinin yıllık ücretli izne hak kazandığı tarih yıllık ücretli izin kayıt belgesine yazılır.Uzun süreli ücretsiz izin alınması halinde bu süreler 1 yıllık süre tamamlanmasında dikkate alınır.
KANUNDA YAZILI SÜRELERDEN AZ YILLIK İZİN KULLANDIRILMAZ
İşçinin izin süresi, iznini hak ettiği tarihteki hizmet süresine göre belirlenir.İşyerinde işe başladığı günden itibaren deneme süresi de içinde olmak üzere en az bir yıl çalışmış olan işçilere yıllık ücretli izin verilir.
İşçilere verilecek yıllık ücretli izin süresi, hizmet süresi;
- a) 1 yıldan 5 yıla kadar (5 yıl dahil) olanlara 14 günden,
- b) 5 yıldan fazla 15 yıldan az olanlara 20 günden,
- c) 15 yıl (dahil) ve daha fazla olanlara 26 günden,
az olamaz.
MADEN ÇALIŞANLARI İÇİN ARTAN SÜRELİ İZİN VAR
- a) 1 yıldan 5 yıla kadar (5 yıl dahil) olanlara 18 günden,
- b) 5 yıldan fazla 15 yıldan az olanlara 24 günden,
- c) 15 yıl (dahil) ve daha fazla olanlara 30 günden,
az olamaz.
BU SÜRELER ARTAR MI?
Yıllık izin süreleri iş sözleşmeleri ve toplu iş sözleşmeleri ile artırılabilir.
GENÇ VE YAŞLILAR İÇİN ÖZEL İZİN SÜRESİ DÜZENLENİR
18 ve daha küçük yaştaki işçilerle ,50 ve daha yukarı yaştaki işçilere verilecek yıllık ücretli izin süresi 20 günden az olamaz.
SON DÜZENLEMELER
6704 sayılı Kanunla yapılan düzenleme ile birlikte 26/04/2016 tarihinden itibaren 53 üncü maddede öngörülen izin süreleri, tarafların anlaşması ile bir bölümü 10 günden aşağı olmamak üzere bölümler hâlinde kullanılabilir.İlk izin süresi 10 günden az olmayacaktır.
Örnek:
İşçi Ahmet bey 2 yıl kıdemi var.
14 günlük yıllık izin hakkı var.
10 gün kullanacak,kalan 4 günü isterse 1'er günde kullanarak yıllık izini tamamlayabilir.
BUNLARA DİKKAT EDELİM
İşveren tarafından yıl içinde verilmiş bulunan ;
Ø Diğer ücretli ,
Ø Ücretsiz izinler ,
Ø Dinlenme ,
Ø Hastalık izinleri yıllık izne mahsup edilemez.
Yıllık ücretli izin günlerinin hesabında izin süresine rastlayan;
Ø Ulusal bayram,
Ø Hafta tatili ,
Ø Genel tatil günleri izin süresinden sayılmaz.
ÜCRETSİZ YOL İZNİ DÜZENLEMESİ
Yıllık ücretli izinleri işyerinin kurulu bulunduğu yerden başka bir yerde geçirecek olanlara istemde bulunmaları ve bu hususu belgelemeleri koşulu ile gidiş ve dönüşlerinde yolda geçecek süreleri karşılamak üzere işveren toplam dört güne kadar ücretsiz izin vermek zorundadır.
İşçi yol iznini talep etmiş, işverende bu yol iznini vermiş fakat işçi çeşitli nedenlerinden ötürü yol iznini kullanacak durumda olmamışsa,Yönetmeliğin 8. maddesi gereğince, yol izni alıp bu izni kullanmadan işine dönerse, işveren de bu işçiyi belirtilen sürenin bitiminden önce işe başlatmayabilir. İşçi yol izni talebinde bulunmaz ise işveren işçiye yol izni kullanma zorlamasında bulunamaz. Dolayısıyla işçi için yol izni yukarıda belirtilen şartların ortaya çıkması halinde talep edilme hakkı vermektedir. Bu şartların oluşması halinde işçi yol izni talep etmez ise, işveren işçiye zorla bu izni kullandıramaz.
YILLIK İZİNİ İÇİN KAYIT ŞARTI
İşveren, işyerinde çalışan işçilerin yıllık ücretli izinlerini gösterir izin kayıt belgesi tutmak zorundadır.
İşveren; çalıştırdığı işçilerin izin durumlarını gösteren, örneği Yönetmeliğe ekli yıllık izin kayıt belgesini tutmak zorundadır.
İşveren, her işçinin yıllık izin durumunu aynı esaslara göre düzenleyeceği izin defteri veya kartoteks sistemiyle de takip edebilir.(Bilgisayar ortamında e-imza ile de kayıt altına alınabilinir.)
ALT İŞVEREN KONTROLÜ
Alt işveren işçilerinden, alt işvereni değiştiği hâlde aynı işyerinde çalışmaya devam edenlerin yıllık ücretli izin süresi, aynı işyerinde çalıştıkları süreler dikkate alınarak hesaplanır. Asıl işveren, alt işveren tarafından çalıştırılan işçilerin hak kazandıkları yıllık ücretli izin sürelerinin kullanılıp kullanılmadığını kontrol etmek ve ilgili yıl içinde kullanılmasını sağlamakla, alt işveren ise altıncı fıkraya göre tutmak zorunda olduğu izin kayıt belgesinin bir örneğini asıl işverene vermekle yükümlüdür.
İŞ SÖZLEŞME TÜRLERİNE GÖRE YILLIK İZİN KULLANMA ESASI
Ø Mevsimlik veya Kampanya İşlerinde Yıllık Ücretli İzin
Nitelikleri yönünden bir yıldan az süren mevsim veya kampanya işlerinin yürütüldüğü işyerlerinde devamlı olarak çalışan işçilerin yıllık ücretli izinleri hakkında Yönetmelik hükümleri uygulanır.
Ø Kısmi Süreli , Çağrı Üzerine,Uzaktan Çalışmalarda Yıllık Ücretli İzin
Kısmi süreli ya da çağrı üzerine iş sözleşmesi ile çalışanlar yıllık ücretli izin hakkından tam süreli çalışanlar gibi yararlanır ve farklı işleme tabi tutulamaz.
Kısmi süreli ya da çağrı üzerine iş sözleşmesi ile çalışanlar iş sözleşmeleri devam ettiği sürece her yıl için hak ettikleri izinleri, bir sonraki yıl izin süresi içine isabet eden kısmi süreli iş günlerinde çalışmayarak kullanır.
Yukarıdaki esaslara göre izine hak kazanan kısmi süreli ya da çağrı üzerine çalışan işçilerle tam süreli çalışan işçiler arasında yıllık izin süreleri ve izin ücretleri konularında bir ayrım yapılamaz.
Ø Geçici İş İlişkisiyle Çalışan İşçilerin Yıllık Ücretli İzinleri
Geçici iş ilişkisi ile çalışan işçilerin yıllık ücretli izinleri hakkında, geçici iş sözleşmesinde aksi belirtilmediği takdirde, Yönetmelik hükümleri uygulanır.
4857 SAYILI İŞ KANUNU’NA GÖRE UYGULANACAK PARA CEZALARI (01.01.2018 Tarihinden İtibaren) |
||||
Kanun Mad. |
Ceza Mad. |
Cezayı Gerektiren Fiil |
Ceza Miktarı (TL) |
|
56 |
103 |
Yıllık ücretli izni yasaya aykırı olarak bölünen her işçi için |
337 |
|
57 |
103 |
Yıllık izin ücreti yasaya aykırı şekilde veya eksik ödenen her işçi için |
337 |
|
59 |
103 |
İş sözleşmesinin sona ermesinde kullanılmadığı iznin ücreti ödenmeyen her bir işçi için |
337 |
|
60 |
103 |
İzin yönetmeliğine aykırı olarak izin kullandırılmayan veya eksik kullandırılan her işçi için |
337 |
Vedat lki