Ulusal bayram ve genel tatillerde çalışıldığının ispatı konusunda işyeri kayıtları, özellikle işyerine giriş çıkışı gösteren belgeler, işyeri iç yazışmaları, yazılı delil niteliğindedir. Ancak, sözü edilen çalışmanın bu tür yazılı belgelerle kanıtlanamaması durumunda, tarafların dinletmiş oldukları tanık beyanları ile sonuca gidilmesi gerekir.
Bununla birlikte, işyerinde çalışma düzenini bilmeyen ve bilmesi mümkün olmayan tanıkların anlatımlarına değer verilemez.
İmzalı ücret bordrolarından, ulusal bayram ve genel tatil ücretlerinin ödendiği anlaşılıyorsa, işçi tarafından daha fazla çalışıldığının ileri sürülmesi mümkün değildir.
Ancak, işçinin alacağının bordroda görünenden daha fazla olduğu yönünde bir ihtirazi kaydının bulunması halinde, ulusal bayram ve genel tatil çalışmalarının ispatı her türlü delille yapılabilir. Bordroların imzalı ve ihtirazi kayıt taşımaması durumunda dahi, işçinin bordroda yazılı olanın dışında ulusal bayram ve genel tatil çalışmalarının yapıldığını yazılı delille kanıtlaması imkân dahilindedir.
Bayramda işveren ücret yerine serbest zaman verilebilir mi?
Bazı işverenler, bayramda çalıştırdıkları işçiye, ücret yerine, bayram sonrası, günlük izin vermektedirler.
- Fazla çalışma ile bayram çalışması birbirinden farklıdır.
- Fazla çalışmada işçinin rızası ile fazla çalışma ücreti yerine serbest zaman verilebilir.
Ancak, bayram çalışması fazla çalışma değildir. Bu nedenle;
- Bayram günü yasal günlük iş süresini aşmayacak şekilde yapılan çalışma karşılığı ödenecek ücret yerine işçiye daha sonra serbest zaman kullandırılması mümkün değildir.
- İşveren serbest zaman verse bile, 2 yevmiye ödemek zorundadır.
Bayram ücreti nasıl hesaplanır?
Bayram günü ara dinlenmesi hariç 7,5 saati geçmemek üzere çalışan işçiye normal ücretine ilaveten bir günlük ücret daha ödenmelidir.
Bayramda çalışmayan işçiye o günlere ait ücreti ödenmelidir.
Bayramda fazla çalışma yapılır mı?
Fazla çalışma, haftalık 45 saati aşan çalışmalardır. Her bir saat fazla çalışma için verilecek ücret, normal çalışma ücretinin saat başına düşen miktarının yüzde elli yükseltilmesi suretiyle ödenir.
Bayram günü ara dinlenmesi hariç 7,5 saati geçmemek üzere çalışan işçiye normal ücretine ilaveten bir günlük ücret daha ödenmelidir.
Bayram günlük çalışma süresinin haftalık normal 45 saat çalışma süresini aşması durumunda, yukarda belirttiğimiz 2 yevmiyenin yanında, 45 saati aşan kısım içinde fazla çalışma ücreti ödenmesi gerekir.
Ahmet Metin Aysoy
SGK E BAŞMÜFETTİŞİ
