İş Kanunu'nun 25 maddesinde işverenin haklı fesih yapabileceği durumlar belirtilmiştir. Bu durumlardan biri de "işçinin yapmakla ödevli bulunduğu görevleri kendisine hatırlatıldığı halde yapmamakta ısrar etmesi" dir.
Ancak işçinin iş sözleşmesi her durumda bu madde kapsamında feshedilebilir mi? soruna cevap verilebilmesi için durumun işveren tarafından analiz edilmesi gerekir.
Bu soruya cevap verebilmek için her durumu kendi içerisinde değerlendirmek daha doğru olacaktır.
Değerlendirilmesi gereken durumlar:
? İşçinin görevini yerine getirememesi kendi kusurundan mı kaynaklanıyor?
?İş sözleşmesinde veya sözleşme eklerinde işçinin görevleri belirlenmiş mi?
?İşçi görevlerini biliyor mu? İşçiye tebliğ edilmiş mi?
?Görevini yapmamada ısrar var mı? Yoksa bir defa olan bir şey mi?
?Görevlere uymamanın müeyyideleri çalışanlara bildirilmiş mi?
?Görevi yapmama durumu işverenden veya işyerinden kaynaklanmamalıdır. Örneğin: İşverenin işçiye gerekli ekipmanı verememesi sonucu işçinin görevini yerine getirememesi veya eksik yerine getirmesi bu madde kapsamında değerlendirilemez.
?Görevi yerine getirmemede ısrar doğru belirlenmeli, işçiye ikaz, uyarı, savunma vermesi sonrasındaki durum değerlendirilmeli ısrar durumu analiz edilmelidir.
?Görevini yapmamakla yapamamak arasındaki fark ayırt edilmeli. İşçinin kasten görevini yapmaması veya işveren uyarılarını dikkate almaması durumu ile kendi yetersizliği nedeniyle yapamaması ayrı durum oluşturacaktır.
?İşçiye görevinin dışında görevler verilmiş mi? Kapasitesinin üstünde bir performans mı bekleniyor?
?İşçinin çalışma sürelerine dikkat ediliyor mu? İşçinin bu davranışına aşırı çalışma mı neden oluyor vb.
Bu madde kapsamında yapılan fesihlerde işçinin (yıllık izin, fazla çalışma, prim ) gibi alacaklarının ödenmesi gerekir. Kıdem ve ihbar tazminatı ödenmez.
İşverenler durumun haklı / geçerli neden olup olmadığını iyi analiz etmelidir.
Haklı nedenle fesih yapılacak ise fesih Kodunun 49 olarak seçilmesi gerekir. Bu kodla çıkış yapıldığında işçi işsizlik ödeneğinden yararlanamayacaktır.
MURAT DELİP
Uzmanı
