İş kazası ve meslek hastalığı, hastalık veya analık hali nedeniyle istirahatli olan sigortalılara son bir yıl içinde 90 prim günleri varsa ve istirahatli oldukları süreler zarfında çalışmadıklarına dair bildirim işverenlerce yapılmış ise SGK tarafından sigortalılara rapor parası olarak da bilinen geçici iş göremezlik ödeneği verilmektedir.
Bu ödeme iş kazası ve meslek hastalığı ile analık halinde raporlu olunan sürelerin tamamı dikkate alınarak, hastalık halinde ise raporlu olunan sürenin 3. gününden başlanılarak yapılmaktadır.
Sahte bildirimler nedeniyle uygulamada değişikliğe gidildi.
Geçici iş göremezlik ödeneğine esas günlük kazanç evvelce iş kazasının veya doğumun olduğu tarihten, meslek hastalığı veya hastalık halinde ise iş göremezliğin başladığı tarihten önceki on iki ayın son üç ayında SGK’ya bildirilen prime esas kazançlar toplamının, bu kazançlara esas prim gün sayısına bölünmesi suretiyle hesaplanmakta idi.
Ancak gerek fiilen çalışmayan kişilerin sahte sigortalı gösterilmek suretiyle, gerekse ödeneğe esas günlük kazancın hesaplanmasına esas üç aylık dönemde daha yüksek prime esas kazanç gösterilmek suretiyle geçici iş göremezlik ödeneklerinin yükseltilmesinin önüne geçilmesi amacıyla 22/4/2021 tarihli Resmî Gazete‘de yayımlanan 7316 sayılı Kanunla hastalık ve analık hali nedeniyle ödenen geçici iş göremezlik ödeneklerine esas günlük kazancın hesaplanmasında değişikliğe gidilmiştir. Yapılan değişiklikle hastalık ve analık hali nedeniyle istirahatli olan sigortalıların geçici iş göremezlik ödeneğine esas günlük kazançlarının;
- İş göremezliğin başladığı tarihten önceki on iki aydaki prime esas kazançlar toplamının bu kazançlara esas prim ödeme gün sayısına bölünmesi suretiyle hesaplanmasına geçilmiş,
- Ayrıca, iş göremezliğin başladığı tarihten önceki son bir yıl içerisinde prim gün sayısı 180 günden az olan sigortalılar yönünden, geçici iş göremezliğe esas günlük kazancın iş göremezliğin başladığı tarihteki günlük asgari ücretin iki katını geçemeyeceğine yönelik bir sınırlama getirilmiştir.
Düzenlemenin Anayasaya aykırı olduğuna karar verildi.
Bu defa Anayasa Mahkemesinin 21/3/2024 tarihli Resmî Gazete ‘de yayımlanan kararı ile 7316 sayılı Kanunla getirilen bu düzenlemelerin Anayasa’ya aykırı olduğu gerekçesiyle iptaline ve iptal hükümlerinin kararın Resmî Gazete ‘de yayımlandığı tarihten itibaren 9 ay sonra yürürlüğe girmesine karar verilmiştir.
Sonuç olarak, Anayasa mahkemesinin iptal kararı sonrasında 21/12/2024 tarihinden itibaren hastalık ve analık hali nedeniyle istirahatli olan sigortalılara ödenecek geçici iş göremezlik ödeneğinin hesabında esas alınacak günlük kazanç, sigortalının son bir yıl içindeki prim gün sayısının 180 günden az veya çok olduğuna bakılmaksızın, önceden olduğu gibi iş göremezliğin başladığı tarihten önceki on iki ayın son üç ayında SGK’ya bildirilen prime esas kazançlar toplamının, bu kazançlara esas prim ödeme gün sayısına bölünmesi suretiyle hesaplanacaktır.
MUHSGK ŞUBAT AYI İÇİN FARKLI ÇALIŞIYOR
29 Şubat’ta işten çıkışı yapılan bir personel için 30 günlük bildirim yapmama sistem izin verir mi? Karar okuru
MUHSGK uygulamasında işten ayrıldığı tarihe kadar geçen sürenin tamamı için ücret almaya hak kazanan sigortalılar için, 30 gün aşılmamak kaydıyla işten ayrıldığı tarihe kadar olan gün sayısı üzerinden bildirimde bulunulması mümkündür.
Örneğin ay içinde işten ayrıldığı tarihe kadar olan sürenin tamamı için ücrete hak kazanmış bir sigortalının 29 Mart’ta işten ayrılması halinde prim gün sayısı 29 gün, 31 Mart’ta işten ayrılması halinde 30 gün olarak sisteme girilebilmektedir.
Bu kuralın tek istisnası 28 veya 29 gün çeken Şubat ayına münhasır getirilmiştir. Sosyal güvenlik mevzuatında, ayın tamamı için ücrete hak kazanmış sigortalıların ayın çektiği gün sayısına bakılmaksızın prim gün sayısı 30 gün olarak kabul edildiğinden, Şubat ayının 28 gün çektiği yıllarda 28 Şubat’ta ayrılan sigortalılar ile 29 gün çektiği yıllarda 29 Şubat ayında işten ayrılan sigortalıların prim gün sayılarının 30 gün olarak sisteme girilmesine izin verilmektedir.
İLK EMEKLİ MAAŞIMI NEREDEN NASIL ÇEKERİM?
e-Devlette tahsis işlemlerimin sonuçlandığını görüyorum. Ancak hesabımı kontrol ettiğimde gelen bir ödeme görünmüyor. İlk maaşımı nasıl alabilirim. Dilek T.
Emekli aylığı, tahsis talebi sırasında banka tercihinde bulunulmuş ise tercihte bulunulan bankaya, bulunulmamış ise TC Ziraat Bankasına gönderilmektedir.
SGK tarafından emeklilik işlemleri tamamlanıp emekli aylığı gönderildikten sonra ilgili bankaya TC kimlik kartıyla birlikte bizzat başvurulması gerekiyor. Yoksa emekli maaşı doğrudan hesaba aktarılmıyor. İlgili bankadan SGK tarafından gönderilecek aylıkların varsa mevcuttaki hesaba, yoksa açılacak hesaba yatırılması talep edildiği takdirde aylıklar her ay hesaba aktarılacağı gibi ATM’den de çekilebilecektir.
Emekli aylığının başka bankaya taşınmak istenmesi halinde ise aylık bağlanan statüye göre e-Devlet uygulamalarında yer alan “Sosyal Güvenlik Kurumu Banka ve Adres Değişikliği” sekmesi üzerinden banka tercihi değiştirilebilecektir. Eyüp Sabri Demirci
