Yakın zamanda başımıza geldi: Bir danışanımız “borcu yoktur yazısı” almak için vergi dairesine gittiğinde 15 yıl öncesinin borçlarını kapsayacak şekilde borç durumunu gösterir belgeyle uğurlamışlar..
Halbuki Vergi borçları, 6183 Sayılı Kanun’ un 102. Maddesinde belirtildiği üzere, vadesinin rastladığı takvim yılını takip eden takvim yılı başından itibaren 5 yıl içinde tahsil edilmezse zamanaşımına uğrar.
Örneğin ödeme tarihi 2018/Kasım olan bir vergi borcu, 2019-2020-2021-2022-2023 yıllarında ödenmediyse ve zamanaşımını durduran/kesen haller mevcut değilse 01 Ocak 2024 tarihiyle artık tahsil edilemez.
Her ne kadar kulağa hoş gelse de uygulamada bu kadar kolay olmadığını belirtmekte fayda var.
Öncelikle zamanaşımını durduran hallere bakalım (6183 Sayılı Kanun md:104):
- Borçlunun yabancı memlekette bulunması,
- Hileli iflas etmesi
- terekesinin tasfiyesi dolayısiyle hakkında takibat yapılmasına imkan yoksa bu hallerin devamı müddetince zamanaşımı işlemez.
Zamanaşımını kesen haller ise şu şekildedir (6183 Sayılı Kanun md:103):
- Ödeme,
- Haciz tatbikı,
- Cebren tahsil ve takip muameleleri sonucunda yapılan her çeşit tahsilat,
- Ödeme emri tebliği,
- Mal bildirimi, mal edinme ve mal artmalarının bildirilmesi,
- Yukardaki 5 sırada gösterilen muamelelerden her hangi birinin kefile veya yabancı şahıs ve kurumlar mümessillerine tatbikı veya bunlar tarafından yapılması,
- İhtilaflı amme alacaklarında kaza mercilerince bozma kararı verilmesi,
- Amme alacağının teminata bağlanması,
- Kaza mercilerince icranın tehirine karar verilmesi,
- İki amme idaresi arasında mevcut bir borç için alacaklı amme idaresi tarafından borçlu amme idaresine borcun ödenmesi için yazı ile müracaat edilmesi.
- Amme alacağının özel kanunlara göre ödenmek üzere müracaatta bulunulması ve/veya ödeme planına bağlanması.
Bu şartlar altında vergi borcunuzun artık zamanaşımına uğradığını düşünüyorsunuz. Herhangi bir iş için “borcu yoktur yazısı” lazım oldu ve Vergi Dairesine gittiniz..
İşte bu an borcu yoktur yazısı alamayacaksınız, tam tersine sizden 15 yıllık borçlarınızı bile talep edeceklerdir.
Bizi bize anlatan en iyi sözlerdendir: “Ağlamayana emzik yok!”
Her ne kadar Kanun’a göre bu borçlar zamanaşımına uğramış olsa da Vergi Daireleri bu borçları kendiliğinden silmez. Bu borçların silinmesi için sizin talepte bulunmanız gerekir. Gerçi talepte bulunmak da yetmez çoğu zaman dava açmanız gerekir. Çünkü zamanaşımına uğramış borçlar ancak Mahkeme kararıyla silinecektir. Bu arada yürütmeyi durdurma kararı alırsanız borcu yoktur yazısına sahip olabilirsiniz..
Zamanaşımına uğramış borçları sildirmezseniz ne olur;
- Borcu yoktur yazısı alamazsınız, her işin öncesinde karşınıza çıkabilir,
- Yanlışlıkla ödeme yapsanız dahi ödeme kabul olur bunu geri talep edemezsiniz,
- Vergi affından ve yapılandırmadan faydalanırken yanlışlıkla bu borçları da dahil ederseniz artık ödemek zorunda kalırsınız.
- Ölüm durumunda bile kurtulamazsınız, vergi borçlarınız mirasçılara kalır.
Sonuç olarak zamanaşımı kanuni bir haktır ancak vergi borcunu zamanaşımından sildirmek sanıldığı kadar kolay bir iş değildir.
16.02.2024
Aydın Şahin
Yeminli Mali Müşavir
E. Vergi Müfettişi
This email address is being protected from spambots. You need JavaScript enabled to view it.