İnşaat Demiri İzleme Sistemi (İDİS) Nedir?
İnşaatlarda kullanılacak demirlerin üretim veya ithalatından, yapı müteahhidi dâhil teslimine kadar tüm aşamaları ile laboratuvar test süreçleri de dâhil olmak üzere takip edilmesine yönelik usul ve esasların belirlenmesi amacıyla ‘İnşaat Demiri İzleme Sistemi Uygulama Genel Tebliği’ 16.03.2023 tarihli ve 32134 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak aynı tarih itibariyle yürürlüğe girmiştir.
Bu kapsamda Darphane ve Damga Matbaası Genel Müdürlüğünce İnşaat Demiri İzleme Sistemi (İDİS) kurulmuş olup söz konusu sistem ile; üretilen ve ithal edilen inşaat demirinin, özel etiket veya işaretle kimliklendirilmesi ve ithalat ile üretimden yapı müteahhidi dâhil tüm teslim aşamaları ile laboratuvar test süreçleri de dâhil olmak üzere uygulamalarla izlenmesi sağlanacaktır.
İnşaat Demiri İzleme Sistemi İDİS Sistem Kılavuzu 06.11.2023 tarihinde www.darphane.gov.tr internet adresinde yayımlanmıştır. Buna göre İDİS uygulaması kapsamına girenler, güvenlikli etiket / işaretleri kullanarak ve İDİS mobil uygulaması üzerinde aktive ederek inşaat demirlerinin sistem üzerinden takibini sağlayacaklardır.
Sistem kapsamında inşaat demiri üreten veya ithal eden mükellefler; inşaat demirine güvenlikli etiket ve/veya güvenlikli işaret uygulama ve merkezi sisteme veri aktarma zorunluluğundadırlar.
Bu suretle inşaat demirinin inşaatta kullanım ve laboratuvar deneyleri dâhil tüm teslim işlemleri; yazılım ve/veya el terminal benzeri cihazlar ve/veya mobil uygulamalar aracılığıyla üretici, ihracatçı, ithalatçı, toptancı, bayi, tüccar tarafından takip edilecektir.
İDİS Hangi Demir Ürünlerini Kapsamaktadır?
İDİS, Gümrük Tarife ve İstatistik pozisyonunda (GTIP) 7214.20 grubunda tanımlanan yuvarlak çubuk ürünleri (inşaat demiri / çeliği) kapsamaktadır.
Her bir inşaat demirinin ve her bir demir bağının üzerine güvenlikli etiket / işaret takılacak / uygulanacaktır. Uygulama kılavuzunda güvenlikli etiket / işaret; taklit edilemez nitelikteki açık güvenlik unsurları kullanıcılar tarafından, gizli güvenlik unsurları özel uygulama ve/veya denetim cihazları ile tespit edilebilir özelliklere sahip olan ısıya, suya ve darbeye dayanıklı bandrol, pul, barkod, işaret, kod, kupür, damga, sembol gibi özel etiket ve işaretlerin bulunduğu kıymetli damga niteliğindeki yüksek güvenlikli materyal olarak tanımlanmıştır.
Sistem Nasıl İşleyecek?
Üretici ve ithalatçı firma dışında inşaat demiri satan veya satın alanlar kendilerine verilecek kullanıcı adı ve şifre ile sisteme teslim, alış ve satış belgelerine ilişkin bilgilerin girişini yapacaktır.
İDİS dışında inşaat demiri üretimi, ihracatı, ithalatı, alışı, satışı ve kullanımı yapılmayacaktır. Bu kapsamda mevcut inşaat demiri üreten veya ithal edenler ile ihracatçı, toptancı, bayi, tüccar ve yapı müteahhitlerinin 01.01.2024 tarihinden önce İDİS’e geçmeleri zorunludur.
Tebliğin yayımlandığı tarih itibarıyla stoklarında güvenlikli etiket ve/veya güvenlikli işareti olmayan inşaat demiri bulunduranlardan, üretici ve ithalatçılar 1/1/2024 tarihinden itibaren, diğerleri ise 31.01.2024 tarihinden sonra bu stoklarını satışa konu edemeyeceklerdir.
İDİS’in işleyiş ve denetiminden Darphane sorumlu olup Tebliğle getirilen zorunluluklara uymayanlar hakkında 213 sayılı Kanunun ilgili ceza hükümleri tatbik olunacaktır.
Uygulama Ne Zaman Başlayacak:
Herhangi bir erteleme olmaması durumunda uygulama 01.01.2024 tarihinde başlayacaktır. Bu tarihten itibaren inşaat demirinin üretimi, ihracatı, ithalatı, alışı, satışı ve kullanımı İnşaat Demiri İzleme Sistemi (İDİS) dışında yapılamayacağından; inşaat demiri üreten veya ithal edenler ile ihracatçı, toptancı, bayi, tüccar ve yapı müteahhitlerinin 01.01.2024 tarihinden önce İDİS'e geçmeleri gerekmektedir.
