Değerli okurlar, birçok şirketin bilançosunda önceki faaliyet dönemlerinden gelen ve genel kurulları tarafından akıbetlerine karar verilmemiş geçmiş yıllar kârları bulunmaktadır. Dağıtılmayan kârlar şirket bilançosunda öz sermayenin bir unsuru olarak yer alırlar. İşletme kâr elde edip bu kârı herhangi bir şekilde değerlendirmediği sürece yıllar itibariyle bu kârlar öz sermaye unsuru olarak birikir.
Geçmiş Yıl Kârları Ne Yapılabilir?
Bu kârlar, genel kurul kararları ile sermayeye ilave edilebilir, sermaye yedekleri hesaplarına alınabilir veya ortaklara kâr dağıtımı olarak dağıtılabilir. Şirketlerin bu opsiyonlar arasında karar vermesini etkileyen en önemli etmen kuşkusuz tercih edilen durumun yaratacağı vergisel etkidir.
Öz Kaynaklar Nasıl Etkilenir?
Şirketler tarafından geçmiş yıl kârlarının ortaklara dağıtımı yapılması halinde öz kaynaklarda azalma meydana gelirken, sermayeye eklenmesi veya yedek hesaplarına alınması halinde ise şirketin öz kaynakları değişmez.
Enflasyon Düzeltmesi Sonrası Geçmiş Yıl Kârları
Bilindiği üzere 2023 yılı sonunda enflasyon düzeltmesi uygulanacak ve düzeltmeye esas tarihli bilanço 31.12.2023 tarihli olacak. Enflasyon düzeltmesi yapan mükelleflerce, 2023 hesap dönemine ait gelir/kurumlar vergisi beyannamesi ekinde, 2023 hesap dönemi sonuna ait bilançonun düzeltmeden önceki hali ile düzeltme sonrasında oluşan haline birlikte yer verilecek.
2023 yılına ilişkin enflasyon düzeltmesinden kaynaklanan kâr veya zarar farkı geçmiş yıl kâr veya zarar hesabında gösterilirken 2024 ve 2025 yıllarına ilişkin yapılacak enflasyon düzeltmesi işlemleri sonucu enflasyon düzeltmesinden kaynaklanan kâr vergiye tabi tutulacak. Zarar çıkması halinde ise izleyen dönemlerde vergi matrahından indirim konusu yapılabilecek.
Enflasyon Düzeltmesi Sonrası Önceki Dönem Geçmiş Yıl Kârları Ortaklara Dağıtılabilir Mi?
Esas konumuza dönersek 2023 yılına ve öncesi dönemlere ilişkin akıbetine karar verilmemiş geçmiş yıl karlarının enflasyon düzeltmesi öncesinde dağıtılmamasının, bu karların 2023 yılı enflasyon düzeltmesi sonrasında 2024 yılında dağıtılmasına engel teşkil edip etmeyeceğine ilişkin husus bir önceki tebliğ taslağında açıklanmamıştı. Dolayısıyla 2024 yılı için mükelleflerin kâr dağıtım hakları kısıtlanıp kısıtlanmayacağı belirsizdi.
Taslak Tebliğ Tekrar Güncellendi Geçmiş Yıl Karlarında Vergilendirme
Kısa bir süre önce Gelir İdaresi Başkanlığınca enflasyon düzeltmesine ilişkin hazırlanan Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği Taslağı güncellendi. Güncellenen bu tebliğde ise geçmiş yıl kârlarında vergilendirmeye ilişkin 55 inci madde oluşturuldu.
Enflasyon Düzeltmesi Sonrası Geçmiş Yıl Kârları Ortaklara Dağıtılabilecek
Buna göre 2023 hesap dönemine ait düzeltme neticesinde oluşan geçmiş yıl kârının kurumlar vergisi mükelleflerince sermayeye ilave edilmesi mümkün olup, bu işlem kâr dağıtımı sayılmayacağı belirtilmiş, başka bir hesaba nakledilmesi veya işletmeden çekilmesi halinde de dönem kazancı ile ilişkilendirilmeden gelir veya kurumlar vergisine tabi tutulacağı belirtilmiştir. Ayrıca güncellenen tebliğde işletmeden çekilen değerleri elde edenlerin hukuki statüsüne göre kâr payı stopajına tabi tutulacağı ve kâr paylarının vergilendirilmesine ilişkin hükümler doğrultusunda vergilendirileceği belirtilmiştir.
Bununla birlikte düzeltme öncesi geçmiş yıl kârı ve/ veya cari dönem kârının 1/1/2024 tarihinden itibaren kâr dağıtımına konu edilebileceği ve kâr payı stopajına tabi tutulabileceği belirtilerek tereddütler ortadan kaldırılmıştır.
30.11.2023
Emre Özerçen
Serbest Muhasebeci Mali Müşavir
This email address is being protected from spambots. You need JavaScript enabled to view it.
