✅213 S. Kanununun 140. maddesinin 6. fıkrası uyarınca, vergi incelemesinin incelemeye başlanıldığı tarihten itibaren, tam inceleme yapılması halinde en fazla bir yıl, sınırlı inceleme yapılması halinde en fazla altı ay, katma değer vergisi iade incelemelerinde ise en fazla üç ay içinde bitirilmeleri esastır.

✅Bu süreler içinde incelemenin bitirilememesi halinde ek süre talep edilebilir. Bu talep vergi incelemesine yetkili olanların bağlı olduğu birim tarafından değerlendirilir, tam ve sınırlı incelemelerde altı ayı, katma değer vergisi iade incelemelerinde ise iki ayı geçmemek üzere ek süre verilebilir.

✅Vergi incelemelerinin süresinde bitirilmemesi halinde izlenecek yol bahsekonu Kanunda düzenlenmemiştir. Peki böyle bir durumda rapor düzenlenip vergi tarhiyatı yapılabilir mi ? Ayrıca bu husus vergi incelemesini yapanın idari ve cezai sorumluğunu gerektirir mi ?

✅Sn. Dr. Adil Nas, “Türk Vergi Hukukunda Vergi İncelemesi” başlıklı makalesinde şöyle demektedir (1) : “ Vergi incelemelerin VUK’nun 140. maddesinin 6. fıkrasında belirtilen süreler içerisinde bitirilmesi gerekir. Bu sürelere uyulmadan, inceleme raporu düzenlemesi halinde, zaman yönünden yetkisizlik söz konusu olacaktır. Bilindiği gibi idarenin yetkileri zaman yönünden de belirlenmiştir. Kimi durumlarda yönetime tanınan yetki zaman yönünden kısıtlanır. Yasa, yetkinin ancak belli bir süre içinde kullanılabileceğini öngörülebilir.

✅Süre sınırlamalarına uyulmadan yetki kullanılırsa, idarenin yetkisini zaman yönünden aştığı söylenebilir. Vergi incelemesi Kanunda belirtilen süre içerisinde bitirilmez ise, Kanun ile belirlenen zaman yönünden yetki aşıldığından artık rapor yazılmaması gerekir. İnceleme raporları nihai işlem olmayıp hazırlayıcı yani usule ilişkin bir işlemdir. Bunlara karşı dava açılamaz. Fakat nihai işleme karşı dava açıldığında, hazırlık aşamasındaki sakatlıklar, asıl işlemin iptaline neden olur. Bu nedenle vergi incelemesi sırasında yapılan zaman yönünden yetki aşımı, nihai işlem olan vergi tarh ve ceza kesme işlemini sakatlar, nihai işlem iptal edilir.”

✅Her ne kadar tarh zaman aşımı süresi içinde, mükellef hakkında tekrar vergi incelemesi yapılmasına engel bir durum bulunmamakla birlikte, böyle bir yöntem süresinde bitirilmemiş bir vergi incelemesini tam olarak telafi etmeyeceği tartışmasızdır.

✅Bu sebeple vergi incelemesi yapanların vergi incelemelerini süresinde bitirmeleri mükellef hakları ve Hazine açısından oldukça önemlidir.

✅Ayrıca süresinde bitirilmeyen vergi incelemesi sonucu düzenlenen vergi inceleme raporuna istinaden yapılan tarhiyatın, VUK'nun 140. maddesine aykırılıktan iptal edilmesi durumunda, vergi incelemesini yapan hakkında idari ve adli işlem yapılması gerektiği yönünde görüşler de bulunmaktadır.

(1) Makale için Tıklayınız

Vergi Atölyesi