Mazeret, çalışanın kusuruyla meydana gelmeyen, hayatın olağan akışında doğabilecek zaruri hallerdir. Ölüm ve doğum en bilinen mazeret hallerdir ve bu günlerde çalışanın işyerinde iş görmesi beklemez.
İş Kanunu’na tabi işçiler için mazeret izin günleri;
- İşçiye; evlenmesi veya evlat edinmesi ya da ana veya babasının, eşinin, kardeşinin, çocuğunun ölümü hâlinde üç gün ücretli izin,
- Eşinin doğum yapması hâlinde ise beş gün ücretli izin,
- İşçilerin en az yüzde yetmiş oranında engelli veya süreğen hastalığı olan çocuğunun tedavisinde, hastalık raporuna dayalı olarak ve çalışan ebeveynden sadece biri tarafından kullanılması kaydıyla, bir yıl içinde toptan veya bölümler hâlinde on güne kadar ücretli izin verilir.
Mazeret izin işgünü esasıyla değil takvim günü olarak verilir.
Bu nedenle mazeret izin günlerine rastlayan ulusal bayram, hafta tatili günleri ile genel tatil günleri de mazeret izni kullanılmış gibi değerlendirilir.
Ancak yıllık izin günlerine rastlayan mazeret izinlerinde durum farklıdır. Mazeret izni, dinlenme hakkı kapsamında yıllık ücretli izin süresinden sayılmaz.
Mazeret izinleri özüne işçinin dinlenmesi amacıyla değil zaruri hallerde görevini yerine getirmesi amacıyla verilir. Yıllık izinde tasarruf etme imkânı vardır; mazeret günlerinde yıllık izin kullanılmamış gibi sayılmaktadır.
Örneğin, yıllık izne çıkan bir çalışanın eşi doğum yapmışsa çalışan 5 gün babalık izni kullanabilir. Bu süre yıllık izinden sayılmaz.
Mazeret izinleri işçinin kıdemine bağlı bir hak değildir. Yıllık izinde olduğu gibi bir yıl çalışma şartına bağlı olarak verilmez; çalışanın kıdemi ne olursa olsun mazeret doğduğunda çalışan izne hak kazanır. Çalışan mazeretini işverene bildirmek zorundadır.
-Çocuğun hastalığı nedeniyle verilecek mazeret izinlerinde ebeveynlerin her ikisinin de çalışıyor olması esastır. Ebeveynlerden birinin çalışmaması durumunda, az yüzde yetmiş oranında engelli veya süreğen hastalığı olan çocuğunun tedavisi çalışmayan eş tarafından yerine getirilebileceğinden, çalışan eşin mazeret hakkı doğmayacaktır. İbrahim Işıklı
https://www.dunya.com/kose-yazisi/isciler-mazeret-izni-kullanabilir-mi/416362
