Kıymetli okurlar, bugünkü yazımla 7440 sayılı Kanun ile işletmelerimize önemli vergisel imkânlar sağlayan İşletme Kayıtlarının Düzeltilmesi başlığı altında yer alan STOKLARIN DÜZELTİLMESİ (7440 Sayılı Kanun Md. 6/1 ve 6/2) uygulamasının, 26 Mayıs 2023 günü Resmî Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren 7300 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararı (CBK) ile belirlenen yeni süreler sonrasındaki durumunu paylaşmaya ve uygulama sırasında karşı karşıya kalabileceğimiz sorular ile bu sorulara kısmen cevap bulmaya çalıştım.
Soruları belirtmekteki temel amacımız, mükellefler ile vergi idaresi arasındaki ihtilaf ve soru işaretlerini ortadan kaldırmaya hizmet etmektir. Gelir İdaresi Başkanlığı’nın bu yazımızdaki sorular ve benzer diğer soruları dikkatle takip ettiğini ve soru işaretlerini kaldırmak için tüm birimleri ile yoğun bir çaba içinde olduğunu da ayrıca belirtmek isterim. Özellikle GİB ve TÜRMOB iş birliğinde 08.06.2023 günü kapsamlı bir 7440 Sayılı Kanun Uygulamaları konulu e-Eğitim programı düzenlendi. Meraklıları için ilgili eğitim videosunun linkini ayrıca paylaşıyorum. https://www.youtube.com/watch?v=Y047FrbkXuM
Yazımın, öncelikle kısmen uzun bir yazı olduğunu ancak konuların tereddüde mahal bırakmaması adına detaylara yer verdiğimi belirterek, uygulama kapsamında zihinlerde oluşabilecek soru işaretlerini bir nebze de olsa gidermeye katkı sağlaması ve siz kıymetli okurlarıma faydalı olması dileklerimle…
Stokların Düzeltilmesi Uygulamasını Kısaca Bir Hatırlayalım
7440 sayılı Kanun’un 6 ncı maddesinin (1) no.lu fıkrası ile İŞLETMEDE MEVCUT OLDUĞU HALDE KAYITLARDA YER ALMAYAN (bir nevi belgesiz olarak satın alınmış olan) emtia, makine, teçhizat ve demirbaşların işletme kayıtlarına alınmasına yönelik düzenlemelere yer verilmiş, (2) no.lu fıkrası ile ise KAYITLARDA YER ALDIĞI HALDE İŞLETMEDE BULUNMAYAN (bir nevi belgesiz olarak satılmış olan) emtia, makine, teçhizat ve demirbaşların kayıtlardan çıkarılmasına ve bu suretle işletme kayıtlarının (stokların) reel(gerçek) duruma getirilmesine yönelik düzenlemelere yer verilmiştir.
6 ncı maddenin (1) no.lu fıkrasında yer alan düzenleme:
İlgili Genel Tebliğ ekinde Ek-18 olarak yer verilen KDV Beyannamesi (1015-C) ve Ek-19 olarak yer verilen Envanter Listesinin bildirimine ilişkin dilekçe bağlı olunan vergi dairesine 31/05/2023 tarihine kadar verilmesi ve verilen bu KDV Beyannamesi üzerine tahakkuk eden KDV’nin de bu tarihe (31/05/2023) kadar ödenmesi koşuluyla belgesiz alınmış olan emtia, makine, teçhizat ve demirbaşlar işletme kayıtlarına alınma (belgeli hale getirilme) imkanından yararlanabilecekti. 31/05/2023 tarihi yazımızın izleyen bölümünde açıklayacağımız üzere 30.06.2023 tarihine (bu tarihin de resmî tatil olması hasebiyle 3/7/2023 tarihine) uzatılmış olduğunu görüyoruz.
Kayıtlara alınan emtialara ilişkin tutarlar özel bir karşılık hesabında (525 no.lu), demirbaş, makine, teçhizata ilişkin tutarlar ise başka bir özel karşılık hesabında (526 no.lu) izlenecektir.
Emtialara ilişkin ayrılan özel karşılık hesabı, ortaklara dağıtılması veya işletmenin tasfiyesi halinde sermayenin unsuru sayılarak vergiye tabi tutulmayacak, fakat makine, teçhizat ve demirbaşlara ait özel karşılık hesabı tutarı ise amortisman tutarı gibi değerlendirilerek, ilgili iktisadi kıymetin satışında amortisman gibi dikkate alınacaktır. Özellikle makine, teçhizat ve demirbaşlara ait oluşan özel karşılık hesabındaki (526 no.lu hesap) tutarın, ilgili iktisadi kıymetin satışında amortisman olarak dikkate alınacağı ilgili Genel Tebliğde açıkça belirtilmiş olmakla birlikte, bu tutarın satıştan önce sermayeye ilave edilmesinin mümkün olup olmadığı hakkında herhangi bir açıklamaya rastlamadık. Kanaatimce bu tutarın sermayeye eklenmesi durumunda amortisman tutarı gibi değerlendirilmesi gereği ve zorunluluğu olmayacaktır. Bu konu özelinde Genel Tebliğde ya da Sirküler vb. genel açıklayıcı bir düzenleme ile bir açıklama yapılmasında yarar bulunacağını düşünmekteyim.
Emtiaların bedeli üzerinden yarı oranlı olarak hesaplanan ve ödenmesi gereken KDV tutarı indirim KDV olarak dikkate alınabilecekken (beyan edilen KDV’nin hangi vergilendirme döneminde indirim konusu yapılması gerektiği hakkında – beyan ve bildirimin yapıldığı dönemde mi? Yoksa Verginin ödendiği dönemde mi? 03.07.2023 tarihine kadar ödenmiş olmak kaydıyla beyan edilen dönemde mi?- GİB tarafından duyuru veya Sirküler benzeri açıklama yapılmasında yarar görmekteyim) demirbaş, makine ve teçhizatların bedeli üzerinden ödenmesi gereken KDV tutarı indirim KDV tutarı alınması mümkün olmayıp, gelir veya kurumlar vergisi matrahlarının belirlenmesinde gider olarak dikkate alınabilecektir.
6 ncı maddenin (2) no.lu fıkrasında yer alan düzenleme:
7440 sayılı Kanunun 6 ncı maddesinin ikinci fıkrasının (a) bendi hükmü ile gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerine, kayıtlarında yer aldığı hâlde işletmelerinde mevcut olmayan emtia, makine, teçhizat ve demirbaşlarını 31 Mayıs 2023 tarihine (bu tarih dâhil) kadar fatura düzenlemek ve her türlü vergisel yükümlülüklerini yerine getirmek suretiyle kayıt ve beyanlarına intikal ettirmeleri ve böylece kayıtlarını fiili duruma uygun hale getirmeleri imkanı verilmiştir
Bu düzenleme ile, gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerine, kayıtlarında yer aldığı hâlde işletmelerinde mevcut olmayan emtia, makine, teçhizat ve demirbaşlarını 31 Mayıs 2023 tarihine (bu tarih dâhil) kadar fatura düzenlemeleri ve bu fatura ile ilgili her türlü oluşacak vergisel yükümlülüklerini (faturanın ait olduğu dönem defter kayıtlarına kaydedilmesi ile faturanın ait olduğu aylık ve diğer vergi beyanlarına -KDV, Geçici Vergi Yıllık GV/KV beyanlarına zamanında ve doğru olarak intikal ettirilmesi olarak değerlendirilmesi gerektiğini düşünüyoruz) yerine getirmek suretiyle kayıt ve beyanlarına intikal ettirmeleri ve böylece kayıtlarını fiili duruma uygun hale getirmeleri imkânı verilmiştir.
31/05/2023 tarihi yazımızın izleyen bölümünde açıklayacağımız üzere 30.06.2023 tarihine (bu tarihin de resmî tatil olması hasebiyle 3/7/2023 tarihine) uzatılmış olduğunu görüyoruz. Genel Tebliğin ilgili bölümünde (VI-B) yer alan 4-Vergisel yükümlülükler ve Muhasebe Kayıtları başlığı altındaki açıklamalarda;
• Faturalanan ve yasal defterlere kaydedilen emtia, makine, teçhizat ve demirbaşlar ile ilgili işlemler, normal satış işlemlerinden bir farklılık arz etmediği,
• Satış hasılatının yıllık gelir veya kurumlar vergisi matrahının hesaplanmasında dikkate alınacağı,
• Kayıtlarda yer aldığı hâlde işletmede mevcut olmayan emtia, makine, teçhizat ve demirbaş üzerinden hesaplanan KDV’nin beyan edildiği dönemde, ödenecek KDV’nin bu kapsamda belirtilen emtia, makine, teçhizat ve demirbaş üzerinden hesaplanan KDV’yi aşması hâlinde, emtia, makine, teçhizat ve demirbaş üzerinden hesaplanan KDV’ye isabet eden kısım üç eşit taksitte ödenebileceği, emtia, makine, teçhizat ve demirbaş üzerinden hesaplanan KDV’yi aşan ödenecek KDV tutarının ise ilgili dönem KDV beyannamesinin ödeme süresi içinde ödeneceği, emtia, makine, teçhizat ve demirbaş üzerinden hesaplanan KDV tutarından daha düşük tutarda ödenecek KDV çıkması hâlinde ise ödenecek KDV tutarının tamamının üç eşit taksitte ödenebileceği, belirtilmiştir.
• Faturaya ait KDV tutarının her hal ve takdirde en geç 30 Haziran 2023 (bugünün resmî tatil olması nedeniyle de 3 Temmuz 2023) tarihine kadar mutlaka ödenmiş olması gerektiğine ilişkin net bir açıklamaya ilgili Genel Tebliğde rastlamıyoruz. Genel Tebliğde yer verilen 31 Mayıs 2023 tarihinin fatura düzenlemek için öngörülen son tarih olduğunu, bu tarihin de yeni CBK ile artık 3 Temmuz 2023 tarihi olarak değerlendirilmesi gerektiğini görüşündeyim. 6/2 kapsamında düzenlenen faturaya ilişkin KDV tutarının, ilgili olduğu döneme ilişkin 1 No.lu KDV beyannamesinde ödenecek KDV çıkması durumuna, ödenecek KDV’nin tutarına göre tek seferde ya da üç taksit halinde (birincisi beyanname verme süresinin sonuna kadar, ikinci ve üçüncü taksitleri ise beyanname verme süresini izleyen birinci ve ikinci aylarda) ödenmesi imkânı getirilmiştir.
6 ncı maddesin (2) no.lu fıkrasında yer verilen düzenlemelerden sırasıyla;
1- En geç 3 Temmuz 2023 tarihine kadar 6/2 kapsamında Fatura düzenlenmesi,
2- Bu faturayı ilgili olduğu dönem kanuni defterine normal bir satış faturası gibi kaydedilmesi,
3- Faturanın kaydedildiği vergilendirme dönemi için KDV beyannamesini normal süresinde vermeyi ve bu beyannamenin Hesaplanan KDV tutarları arasında faturaya ait KDV ye yer verilmiş olması,
4- Faturadaki KDV ile ilgili dönemin KDV beyannamesinin genel neticesinde Ödenmesi Gereken KDV oluşması halinde bu tutar ile kıyaslama yapılması,
5- Faturadaki KDV’den daha fazla Ödenmesi Gereken KDV beyan edilmiş olması durumunda faturadaki KDV tutarının tamamının, faturadaki KDV’den daha az Ödenmesi Gereken KDV beyan edilmiş olması halinde ise Ödenmesi Gereken KDV tutarının 3 eşit taksitle ödeme imkânından yararlanılabilmesi için Genel Tebliğ Ekinde Ek-21 olarak yer verilen Ek Beyannamenin (1015-D) de KDV beyannamesi ile birlikte verilmesi,
6- KDV Beyannamesinin genel neticesine göre Ödenecek KDV tutarı oluşmaması halinde ise ödenecek ve taksitlendirilecek bir tutarın oluşmayacağı,
7- Taksitlendirilecek KDV oluşmakla birlikte, taksitli ödeme yerine defaten ödenmek istenmesi durumunda Ek Beyanname (1015-D) verilmesine gerek olmadığı,
çıkarımları yapılabilmektedir.
CBK ile Hangi Sürelerde Değişiklik Yapılmıştır?
7300 sayılı CBK ile 7440 sayılı Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılması ile Bazı Kanunlarda değişiklik Yapılmasına Dair Kanunda yer alan BAŞVURU, BEYAN VE BİLDİRİM süreleri ve bu başvuru, beyan ve bildirimler üzerine taksitle ödeme seçeneği seçilmesi durumunda İLK TAKSİT’e ilişkin ödeme süreleri uzatılmıştır.
Kararnamede yer verilen hüküm aşağıdaki şekildedir:
Uzatılan süreler
MADDE 1- (1) 9/3/2023 tarihli ve 7440 sayılı Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılması ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunun 2 nci, 3 üncü, 4 üncü, 5 inci, 6 ncı, 7 nci ve 8 inci maddeleri ile 10 uncu maddesinin üçüncü, dördüncü, beşinci, sekizinci, dokuzuncu, on birinci, on ikinci, on üçüncü, on dördüncü, on beşinci, on altıncı, on yedinci, on sekizinci, on dokuzuncu ve yirminci fıkralarından yararlanmak için öngörülmüş başvuru, bildirim ve beyan süreleri 30/06/2023 tarihine kadar (bu tarih dahil), bu başvuru, bildirim ve beyana ilişkin ilk taksit ödeme süreleri ise 31/07/2023 tarihine kadar (bu tarih dahil) uzatılmıştır.
Stokların Düzeltilmesi Uygulamasına ilişkin Başvuru ve Ödeme Süreleri de CBK ile Uzamış mıdır?
Stokların düzeltilmesi uygulaması 7440 sayılı Kanunun 6 ncı maddesinin 1 ve 2 nci fıkralarında yer verilmiştir. CBK hükmünde 6 ncı madde açıkça zikredilmiştir. Buna göre genel kural olarak stokların düzeltilmesi için yapılması gereken başvuru, bildirim ve beyanlar 30/06/20223 tarihine (bu tarihin de resmî tatil olması hasebiyle 03/07/2023 tarihine) kadar yapılabilecek ve ayrıca bu başvuru, bildirim ve beyanlar üzerine tahakkuk edecek vergilerin ilk taksitleri de 31/07/2023 tarihine kadar ödenebilecektir.
Altını çizdiğimiz üzere genel kural bu şekildedir. Ancak konu ve işlem bazında detaylara girildiğinde ilave açıklamaların yapılmasında ve ortaya çıkacak muhtemel soruların sorulmasında ve bunlara cevap aranmasında yarar görmekteyim.
Gerek 6 ncı maddenin 1 no.lu fıkrasındaki uygulamadan, gerekse 2 no.lu fıkrasındaki uygulamadan yararlanmak için hangi tarihlerin baz alınacağını, uygulamanın niteliğine göre ortaya koymaya çalışacağım.
6 / 1 kapsamında;
• Ek-18 deki KDV beyanı Ek-19 daki Envanter Listesi Mart 2023 ayı içinde verildiyse (İlgili Kanun 12 Mart 2023 de Resmi Gazetede Yayınlanmış ve İlgili Genel Tebliğ de 25 Mart 2023 te yürürlüğe girmiştir. 26 Mart ila 31 Mart 2023 tarihleri arasında söz konusu işlemler gerçekleştirilmesi teorik olarak mümkündür.); beyan edilen KDV, Mart ayı kayıtlarında ve 1 No.lu KDV Beyannamesinde (en geç 28 Nisan’da verilmesi gereken) İndirim KDV (191) olarak dikkate alınacağı ve bu verginin ise yeni vade tarihinin 31.5.2023 yerine 30.06.2023 olması hasebiyle (03.07.2023) tarihine kadar ödenebileceğini değerlendirmekteyim.
• Ek-18 deki KDV beyanı Ek-19 daki Envanter Listesi Nisan 2023 ayı içinde verildiyse; beyan edilen KDV, Nisan ayı kayıtlarında ve 1 No.lu KDV Beyannamesinde (en geç 28 Mayıs’ta verilmesi gereken) İndirim KDV (191) olarak dikkate alınacak ve bu verginin ise yeni vade tarihinin 31.5.2023 yerine 30.06.2023 olması hasebiyle (03.07.2023) tarihine kadar ödenebileceğini değerlendirmekteyim.
• Ek-18 deki KDV beyanı Ek-19 daki Envanter Listesi Mayıs 2023 ayı içinde verildiyse; beyan edilen KDV, Mayıs ayı kayıtlarında ve 1 No.lu KDV Beyannamesinde (en geç 28 Haziran’da verilmesi gereken) İndirim KDV (191) olarak dikkate alınacak ve bu verginin ise yeni vade tarihinin 31.5.2023 yerine 30.06.2023 olması hasebiyle (03.07.2023) tarihine kadar ödenebileceğini değerlendirmekteyim.
• Ek-18 deki KDV beyanı Ek-19 daki Envanter Listesi Haziran 2023 ayı içinde verildiyse (*) ( CBK ile yapılan süre uzatımı sonrasında Ek-18 Beyanı ile Ek-19 bildirimlerinin 30 Haziran’a hatta bu tarihin resmi tatil olması hasebiyle 3 Temmuz 2023 tarihine kadar verilebileceğini değerlendiriyoruz); beyan edilen KDV, Haziran ayı kayıtlarında ve 1 No.lu KDV Beyannamesinde (en geç 28 Temmuz’da verilmesi gereken) İndirim KDV (191) olarak dikkate alınacak. ANCAK bu vergi en geç hangi tarihe kadar ödenmelidir? sorusunun cevabını vermekte zorlanıyoruz. Kanaatimce, 6/1 maddesi kapsamımdaki başvuruların en geç Haziran ayı sonuna (bu tarihin de resmi tatil olması hasebiyle 3 Temmuz 2023 tarihine) kadar yapılması ve suretle ortaya çıkan ödenmesi gereken KDV’nin de en geç verginin yeni vade tarihi olan 30.06.2023 tarihinin resmi tatil olması hasebiyle 3 Temmuz 2023 günü sonuna kadar ödenmesi büyük önem arz etmektedir. 6/1 uygulaması kapsamında doğan ve ödenmesi gereken KDV tutarının vade tarihinin 30.06.2023 günü olduğu ancak ödemenin ise en geç 03.07.2023 günü sonuna kadar yapılması, uygulamadan yararlanmak için Kanun ve ilgili Genel Tebliğde belirtilen son tarih olduğunu düşünüyorum.
Ancak açıklığa kavuşması bakımından bazı soruları sormakta yarar görüyorum? Bu soruların cevap bulması mükelleflerin zamanında ilgili haklarından yararlanabilmeleri bakımından önem arz etmektedir.
• Başvuru ve bildirim olarak da değerlendirilebilecek Ek-18 deki KDV Beyanı ve Ek-19 daki Envanter Listesi 3 Temmuz 2023 günü Vergi Dairesine verilebilir mi?
Bizim cevabımız: CBK ile uzayan süreler dikkate alındığında başvuru, bildirim ve beyanlar 30.06.2023 tarihine bu tarihin de resmî tatil olması hasebiyle 3 Temmuz 2023 tarihine kadar yapılabilmesi gerekir.
• Bu tarihte Beyan ve Envanter listesi verilebilir ise vergi dairelerince nasıl bir işlem tesis edilecektir?
Bizim cevabımız: CBK ile uzayan süreler dikkate alındığında başvuru, bildirim ve beyanlar 30.06.2023 tarihine bu tarihin de resmî tatil olması hasebiyle 3 Temmuz 2023 tarihine kadar yapılabilmesi mümkün olacağından, yapılan bu bildirimler üzerine 3 Temmuz 2023 günü vergi tahakkuku yapılmalı ve bu vergi için aynı gün olan 3 Temmuz 2023 tarihi vade tarihi olarak tayin edilmelidir. Zira, 6/1 kapsamında yapılan bildirimler üzerine tahakkuk eden vergilerin vade tarihi 31 Mayıs 2023 idi, uzayan süreler dikkate alındığında bu tarih 3 Temmuz 2023 olması gerekir.
• Bu tür başvurular için elektronik başvuru sistemleri 3 Temmuz 2023 günü açık olacak mıdır?
Bizim cevabımız: CBK ile uzayan süreler dikkate alındığında başvuru, bildirim ve beyanlar 30.06.2023 tarihine bu tarihin de resmî tatil olması hasebiyle 3 Temmuz 2023 tarihine kadar yapılabilmesi mümkün olacağından, elektronik ortamdaki başvuru sistemleri de 3 Temmuz 2023 günü açık olmalıdır.
• 3 Temmuz 2023 günü 6/1 kapsamında yapılacak başvurularda tahakkuk edecek verginin vadesi hangi tarih olacaktır?
Bizim cevabımız: 6/1 kapsamında yapılacak emtia, demirbaş, makine teçhizat bildirimleri ile bu bildirimler üzerine tahakkuk edecek vergilerin ödeme süresi aynı gün olduğundan, Vade tarihinin 3 Temmuz 2023 olarak belirlenmesi gerekmektedir.
6 / 2 kapsamında;
• Fatura Mart 2023 ayı içinde kesildiyse; Mart ayı kayıtlarında ve 1 No.lu KDV Beyannamesinde (en geç 28 Nisan’da verilmesi gereken) Hesaplanan KDV (391) olarak dikkate alınacak ve bu KDV beyannamesinde Ödenecek KDV tutarı oluşması ve faturadaki KDV tutarından fazla olması halinde ise, faturadaki KDV tutarının ilk taksiti 28 Nisan’da, ikinci taksiti 28 Mayıs’ta, üçüncü taksiti 28 Haziran’da ödenebilecek, fatura tutarından fazla olan Ödenecek KDV kısmı ise 28 Nisan’da ödenmesi gerekmektedir. 3 Taksit ödeme imkanından yararlanmak için Ek-21 be belirtilen KDV beyannamesi (1015-D) 28 Nisan’da verilmesi gerekmektir. İlgili dönem 1 No.lu KDV beyannamesinde Ödenecek Vergi çıkmaması, Sonraki Döneme Devreden KDV çıkması halinde ise 6/2 kapsamında düzenlenen faturaya ait KDV’nin de ayrıca ödenmesine gerek bulunmamaktadır.
• Fatura Nisan 2023 ayı içinde kesildiyse; Nisan ayı kayıtlarında ve 1 No.lu KDV Beyannamesinde (en geç 28 Mayıs’ta verilmesi gereken) Hesaplanan KDV (391) olarak dikkate alınacak bu KDV beyannamesinde Ödenecek KDV tutarı oluşması ve faturadaki KDV tutarından fazla olması halinde ise, faturadaki KDV tutarının ilk taksiti 28 Mayıs’ta, ikinci taksiti 28 Haziran’da, üçüncü taksiti 28 Temmuz’da ödenebilecek, fatura tutarından fazla olan Ödenecek KDV kısmı ise 28 Mayıs’ta ödenmesi gerekmektedir. 3 Taksit ödeme imkanından yararlanmak için Ek-21 be belirtilen KDV beyannamesi (1015-D) 28 Mayıs’ta verilmesi gerekmektir. İlgili dönem 1 No.lu KDV beyannamesinde Ödenecek Vergi çıkmaması, Sonraki Döneme Devreden KDV çıkması halinde ise 6/2 kapsamında düzenlenen faturaya ait KDV’nin de ayrıca ödenmesine gerek bulunmamaktadır.
• Fatura Mayıs 2023 ayı içinde kesildiyse; Mayıs ayı kayıtlarında ve 1 No.lu KDV Beyannamesinde (en geç 28 Haziran’da verilmesi gereken) Hesaplanan KDV (391) olarak dikkate alınacak ve bu KDV beyannamesinde Ödenecek KDV tutarı oluşması ve faturadaki KDV tutarından fazla olması halinde ise, faturadaki KDV tutarının ilk taksiti 28 Haziran’da, ikinci taksiti 28 Temmuz’da, üçüncü taksiti 28 Ağustos’ta ödenebilecek, fatura tutarından fazla olan Ödenecek KDV kısmı ise 28 Haziran’da ödenmesi gerekmektedir. 3 Taksit ödeme imkanından yararlanmak için Ek-21 be belirtilen KDV beyannamesi (1015-D) 28 Haziran’da verilmesi gerekmektir. İlgili dönem 1 No.lu KDV beyannamesinde Ödenecek Vergi çıkmaması, Sonraki Döneme Devreden KDV çıkması halinde ise 6/2 kapsamında düzenlenen faturaya ait KDV’nin de ayrıca ödenmesine gerek bulunmamaktadır.
• Fatura Haziran 2023 ayı içinde kesildiyse (*) ( * CBK ile yapılan süre uzatımı sonrasında 6/2 kapsamında fatura kesme işleminin 30 Haziran’a hatta bu tarihin resmi tatil olması hasebiyle 3 Temmuz 2023 tarihine kadar kesilebileceğini değerlendiriyoruz); Haziran ayı kayıtlarında ve Haziran ayına ait 1 No.lu KDV Beyannamesinde (en geç 28 Temmuz’da verilmesi gereken) Hesaplanan KDV (391) olarak dikkate alınacak ve bu KDV beyannamesinde Ödenecek KDV tutarı oluşması ve faturadaki KDV tutarından fazla olması halinde ise, faturadaki KDV tutarının ilk taksiti 28 Temmuz’da, ikinci taksiti 28 Ağustos’ta, üçüncü taksiti 28 Eylül’de ödenebilecek, fatura tutarından fazla olan Ödenecek KDV kısmı ise 28 Temmuz’da ödenmesi gerekmektedir. 3 Taksit ödeme imkanından yararlanmak için Ek-21 be belirtilen KDV beyannamesi (1015-D) 28 Temmuz’da verilmesi gerekmektir. İlgili dönem 1 No.lu KDV beyannamesinde Ödenecek Vergi çıkmaması, Sonraki Döneme Devreden KDV çıkması halinde ise 6/2 kapsamında düzenlenen faturaya ait KDV’nin de ayrıca ödenmesine gerek bulunmamaktadır.
Kanaatimizce ilgili Genel Tebliğde 6/2 kapsamında düzenlenen faturaların hangi tarihe kadar düzenlenmesi gerektiği hususunda bir tereddüt olmayıp, bu tarih yeni CBK ile güncellenmiş olan 30 Haziran 2023 (bu tarihin de resmî tatil olması hasebiyle 3 Temmuz 2023) tarihidir. Ancak fatura bu tarihe kadar düzenlenebilmekle birlikte buna bağlı her türlü vergisel yükümlülüklerini yerine getirmek suretiyle kayıt ve beyanlarına intikal ettirilmesi işlemlerine baktığımızda bu işlemlerin, genel muhasebe kayıt düzeni, vergi beyanlarının verilme zamanı ve genel netice hesapları ile faturadaki KDV tutarlarının 1 No.lu KDV beyannamenin verilmesi ile ortaya çıkabileceği hususu ve ortaya çıkan sonuca göre 6/2 kapsamında düzenlenmiş olan faturaya ait KDV tutarının taksitli ödenmesine imkan olup olmayacağı anlaşılabileceğinden, kayıtlara intikal ve beyanlara dahil etme işlemlerinin ve doğal sonucu olarak ta faturadaki KDV tutarının koşulları oluşması halinde ödeme (defaten veya taksitli) işleminin 3 Temmuz 2023 tarihinden sonraki bir tarihe sarkması durumunun söz konusu olabileceğini değerlendirmekteyim. Zira, burada bağlayıcı bir tarih olarak zikredilen 30 Haziran 2023 (ve bu tarihin resmi tatil olması hasebiyle 3 Temmuz 2023 ) tarihinin 6/2 deki uygulamadan yararlanılması yönünden münhasıran faturanın düzenlenmesi için öngörülen son tarih olarak değerlendirilmesi, fatura düzenlenmesinden sonraki vergisel yükümlülüklerin (kayıt, beyan ve ödemeler) ise en geç bu tarihte yapılmış(tamamlanmış olması) gerektiği şeklinde bir açıklamanın Genel Tebliğde açıkça yer almaması nedeniyle değerlendirmekteyim.
Yine bu fıkra kapsamındaki işlemler bakımından da açıklığa kavuşması gereken bazı soruları sormakta yarar görüyorum? Bu soruların da cevap bulması mükelleflerin zamanında ilgili haklarından yararlanabilmeleri bakımından önem arz etmektedir.
• 6/2 kapsamında fatura kesme işlemi en son hangi tarihte yapılmalıdır?
Cevabımız: 6/2 kapsamında fatura kesme işlemi en geç 30 Haziran 2023 tarihinde (bu tarihin de resmi tatil olması hasebiyle 3 Temmuz 2023 tarihinde) yapılmalıdır.
• 6/2 kapsamında 3 Temmuz 2023 tarihli fatura kesilebilir mi?
Cevabımız: CBK ile uzayan süreler dikkate alındığında 30 Haziran 2023 tarihinin resmî tatil olması hasebiyle 3 Temmuz 2023 günü 6/2 kapsamında işlem için fatura kesilebileceği değerlendirilmektedir.
• 6/2 kapsamında 3 Temmuz 2023 günü düzenlenen faturaya ait KDV tutarı mutlak suretle ödemesi 3 Temmuz 2023 tarihine kadar yapılmalı mıdır? Yoksa Faturanın ait olduğu dönemin 1 No.lu KDV beyannamesindeki (28 Ağustos’ta verilecek olan) genel netice durumuna göre mi hareket edilmelidir?
Cevabımız: İlgili dönem (Temmuz 2023) KDV beyannamesinde ödenecek KDV oluşmaması halinde KDV ödenme zorunluluğu olmayacak, ödenecek KDV tutarı oluşması durumunda ve bu tutarın 6/2 kapsamında düzenlenmiş olan faturadaki KDV tutarı ile kıyaslanması neticesinde şartları oluşmuş ise; 1. Taksidi 28 Ağustosta, 2. Taksidi Eylül ayında, 3. Taksidi ise Ekim ayında ödenmesi imkanından yararlanılabilir. Bunun için Ek-21 deki 1015-D kodlu KDV beyanının da 28 Ağustosta verilmesi gerekir.
• Haziran 2023 ve Temmuz 2023 aylarına ilişkin 1 No.lu KDV Beyannameleri 3 Temmuz 2023 tarihinden sonra (28 Temmuz ve 28 Ağustos’ta) verileceğinden, 6/2 kapsamında Haziran veya Temmuz ayında düzenlenmiş olan faturaya ait KDV tutarı ile 1 No.lu KDV Beyannamelerindeki Ödenecek KDV tutarı kıyaslaması sonucunda taksitle ödeme imkanından yararlanılması mümkün müdür?
Cevabımız: Kanaatimizce fatura en geç 3 Temmuz 2023 tarihine kadar düzenlenmiş olması koşuluyla, bu fatura ile ilgili beyannamelerin verilmesi ve faturadaki KDV tutarı ile beyannamelerdeki Ödenmesi Gereken KDV tutarlarının kıyaslamaları daha sonra (28 Temmuz veya 28 Ağustos) yapılması beyan ve bildirimin doğası gereği olacağından, koşulları oluşması durumunda kıyaslama sonucuna göre faturadaki KDV tutarının kısmen veya tamamı taksitli ödeme imkanından yararlandırılması mümkün olacaktır.
• Ek-21 olarak belirtilen KDV beyannamesi (1015-D) 3 Temmuz 2023 ten sonra örneğin 28 Temmuz 2023 veya 28 Ağustos 2023’te verilebilir mi?
Cevabımız: Haziran veya en geç 3 Temmuz tarihli faturaların, ait olduğu KDV beyanları sırasıyla 28 Temmuz ve 28 Ağustos olacağından ve 6/2 kapsamında düzenlenmiş olan faturadaki KDV tutarı ile beyannamelerdeki Ödenmesi Gereken KDV tutarlarının kıyaslamaları da bu tarihlerde yapılabileceğinden taksitlendirme imkânı veren Ek-21 deki 1015-D kodlu KDV beyannamesinin de bu tarihlerde verilebilmesi gerektiğini değerlendirmekteyim.
Abdullah KİRAZ
Yeminli Mali Müşavir
