PTT kanalıyla yapılan tebliğ mazbataları üzerinde tebligatları alan kişilerin “işyeri çalışanı”, “işyeri daimî çalışanı” veya “görevli sekreter” olarak belirtilmiş olması halinde kayıt dışı istihdamla mücadele kapsamında bu kişilerin ilgili işyerinden sigortalı olarak bildirilip bildirilmediği muhtasar ve prim hizmet beyannamelerindeki kayıtlarla kontrol edilmekte, beyannamede yer almaması halinde kayıt dışı çalıştırıldığı kabul edilerek ilgili işyeri aleyhine işlem yapılmakta idi.
25 Ocak 2018 tarihinden itibaren yürütülen bu uygulama çerçevesinde tebligatta ismi yazılı personelin sigortalı olarak bildirilmediğinin anlaşılması halinde, tebligatın alındığı gün itibariyle sigortalılığı sağlanmakta, işe giriş bildirgesinden, muhtasar ve prim hizmet beyannamesinden ve işten ayrılış bildirgesinden dolayı idari para cezası uygulanıp prim teşviklerinden bir ay/bir yıl süreyle yasaklama yapılmakta, ayrıca ilgili yıldaki asgari ücret desteklerinin tamamı faiziyle birlikte geri alınmakta idi.
2018/4 sayılı Genelgeyle geçilen bu uygulama, İstanbul Barosu Başkanlığının SGK aleyhine açmış olduğu dava sonrası 2023/16 sayılı Genelge ile yürürlükten kaldırılmıştır.
Tebligatı alan kişinin sigortalı olarak bildirilmemiş olması üzerine kayıt dışı istihdam edildiğinin kabul edilmesine rağmen, tebligatın alındığı tarihten önceki ve sonraki sürelerde çalışmasının olup olmadığı yönünde bir denetim yapılmaksızın yalnızca tebligatın alındığı gün itibariyle (1 günlük) sigortalılığının tesis edilmesi kayıt dışı istihdamla mücadele noktasında yeterli görülmediği gibi, salınan idari para cezalarına, teşvik yasaklama işlemine ve asgari ücret desteklerinin faiziyle birlikte geri alınmasına bakıldığında bu kapsamda yürütülen işlemler Kurumun rehberlik hizmetleri ile de örtüşmemekte idi.
Sonuçta söz konusu uygulama yürürlükten kaldırılmış olmakla birlikte, tebligatı alan kişilerin sigortalı olarak bildirilmediğinin anlaşılması üzerine, bunun ihbar kabul edilip Kurumun denetim ve kontrolle görevli memurlarınca yapılacak incelemeye göre sigortalılık işlemlerinin tesis edilmesi çok daha makul bir yöntem olacaktır. Eyüp Sabri Demirci
