T.C.
SOSYAL GÜVENLİK KURUMU BAŞKANLIĞI
Sigorta Primleri Genel Müdürlüğü
Sayı: 13986510-206.07-E.3675504
Tarih: 02/03/2020
Konu: Borç Sorgusu
GENELGE
2020/5
GENEL AÇIKLAMALAR
4734 sayılı Kamu İhale Kanununun “İhaleye Katılımda Yeterlilik Kuralları” başlıklı 10 uncu maddesinin dördüncü fıkrasının (c) bendinde, Türkiye’nin veya kendi ülkesinin mevzuat hükümleri uyarınca kesinleşmiş sosyal güvenlik prim borcu bulunan isteklilerin ihale dışında bırakılacağı hükme bağlanmıştır.
5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun 88 inci maddesinin onüçüncü fıkrasında “Prim borçları katma değer vergisi iade alacağından mahsubu suretiyle de ödenebilir. Bu takdirde katma değer vergisi iade hakkı sahibi kendisinin, mal veya hizmet satın aldığı veya iştirak veya ortaklık ilişkisi içinde bulunduğu işverenlerin prim borçları için de mahsup talep edebilir. Bu işverenlerin mahsup talebinde bulundukları ayda muaccel olan prim borçlarının birinci fıkrada belirtilen ödeme sürelerini izleyen onbeş gün içinde mahsup suretiyle ödenmesi halinde, yasal süresi içinde ödendiği kabul edilir. Ancak prim borçlarının katma değer vergisi iade alacağından mahsup suretiyle ödenmesi talebinde bulunulduğu halde, süresinde mahsup edilemeyen veya eksik mahsup edilen prim borçları için birinci fıkrada belirtilen ödeme sürelerini izleyen günden başlanarak gecikme cezası ve gecikme zammı uygulanır. Kurum, Maliye Bakanlığının uygun görüşü ile bu uygulamadan faydalanacak işverenleri; iştigal konusu, işletme türü ve işletme büyüklüğü itibarıyla belirlemeye ve lehine mahsup talebinde bulunulan işverenlerin prim borcu ödeme süresini otuz günü aşmamak üzere uzatmaya yetkilidir.”,
5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun 90 ıncı maddesinin;
İkinci fıkrasında, “İşverenlerin hak edişleri, Kuruma idari para cezası, prim ve prime ilişkin borçlarının olmaması kaydıyla ödenir. Kesin teminatları ise ihale konusu işle ilgili olarak Kuruma borçlarının bulunmadığının tespit edilmesinden sonra iade edilir.”,
Dördüncü fıkrasında, “Valilikler, belediyeler, il özel idareleri ve ruhsat vermeye yetkili diğer merciler tarafından, geçici iskân veya yapı kullanma izin belgesi verilmeden önce yapılan inşaat dolayısıyla, diğer kamu idareleri ile döner sermayeli kuruluşlar, kanunla kurulan kurum ve kuruluşlar ve bankaların ise Cumhurbaşkanı kararı ile belirlenecek işlemlerinde Kuruma borçlarının bulunmadığına dair ilgililerden Kurumca düzenlenmiş bir belgenin istenmesi zorunludur.”,
Beşinci fıkrasında, “Bu maddede belirtilen yükümlülükler yerine getirilmeden hak ediş ödenmesi, kesin teminatın iade edilmesi veya geçici iskân izin belgesi ve yapı kullanma izin belgesi verilmesi veya diğer işlemlerin gerçekleştirilmesi hallerinde, ilgililer hakkında genel hükümlere göre idarî ve cezaî işlem yapılır.”,
Altıncı fıkrasında, “Ülke çapında uygulanan ve özel bir izne veya belgeye dayanmayan genel düzenlemeler hariç olmak üzere, belirli bölgelere veya sektörlere yönelik ya da kamu kurum ve kuruluşları tarafından verilen özel belgelere veya izinlere dayalı olarak kamudan kaynak tahsis edilmesi şeklinde kanun, kararname ve diğer mevzuatla sağlanan araştırma, geliştirme, üretim, yatırım, pazarlama ve benzeri tüm aşamalarda uygulanan devlet yardımı, teşvik ve desteklerin, daha önce başlayıp devam eden nakdi olmayanlar ile kamu kurum ve kuruluşları tarafından proje ve faaliyetleri karşılığında kamu kurum ve kuruluşlarına sağlananlar hariç olmak üzere, verilmesinden önce işverenlerden Kuruma muaccel olmuş prim ve idari para cezası borçlarının bulunmadığına veya tecil ve taksitlendirildiğine ya da yapılandırıldığına dair belge ve bilgilerin istenmesi zorunludur. (Ek cümle: 13/2/2011-6111/43 md.) Devlet yardımı, teşvik ve desteklerden; işverenlerin muaccel prim ve idari para cezası borçları kesilip Kuruma aktarıldıktan sonra, varsa kalan kısmı üzerinden yararlanılabilir. Tecil ve takside bağlanmış ya da yapılandırılmış olan borçlara ilişkin yükümlülüklerin yerine getirilmemesinden dolayı anlaşması bozulanlardan veya bu sebepler dışında söz konusu yardım, teşvik ve desteklerden yararlanmaması gerektiği sonradan anlaşılanlardan, yapılan devlet yardımı teşvik ve destek ödemeleri ilgili mevzuat çerçevesinde müeyyideleri ile birlikte geri alınır. Bu fıkranın uygulanmasına ilişkin usûl ve esaslar Maliye Bakanlığı ile Hazine Müsteşarlığının görüşleri alınarak Kurumca belirlenir.”, hükümleri yer almıştır.
5510 sayılı Kanunun 90 ıncı maddesinin üçüncü fıkrasına istinaden, 29/9/2008 tarihli ve 27012 (2. Mükerrer) sayılı Resmi Gazete’de “Sosyal Güvenlik Kurumu Prim ve İdari Para Cezası Borçlarının Hakedişlerden Mahsubu, Ödenmesi ve İlişiksizlik Belgesinin Aranması Hakkında Yönetmelik” yayımlanarak, idarelerin ihale yoluyla yaptırdıkları her türlü işleri üstlenenlerin hak edişlerinin Sosyal Güvenlik Kurumuna idari para cezası, prim ve prime ilişkin borçlarının olmaması kaydıyla ödenmesine ve kesin teminatlarının ihale konusu işle ilgili Kuruma olan borçlarına karşılık tutulması ve iadesine ilişkin usul ve esaslar düzenlenmiştir.
5510 sayılı Kanunun 90 ıncı maddesinin altıncı fıkrasına istinaden, 28/9/2008 tarihli ve 27011 sayılı Resmi Gazete’de “İşverenlere Verilen Devlet Yardımı, Teşvik ve Desteklerde Sosyal Güvenlik Kurumundan Alınacak Borcu Yoktur Belgesinin Düzenlenmesine İlişkin Usul ve Esaslara Dair Tebliğ” yayımlanarak, belirli bölgelere veya sektörlere yönelik ya da kamu kurum ve kuruluşları tarafından verilen özel belgelere veya izinlere dayalı olarak kamudan kaynak tahsis edilmesi şeklinde kanun, kararname ve diğer mevzuatla sağlanan araştırma, geliştirme, üretim, yatırım, pazarlama ve benzeri tüm aşamalarda uygulanan devlet yardımı, teşvik ve desteklerden yararlanacak olanların borçlarının bulunmadığına dair Sosyal Güvenlik Kurumunca düzenlenmiş borcu yoktur belgesinin/yazısının aranılmasının usul ve esasları düzenlenmiştir.
Dolayısıyla, gerek anılan kanunların yukarıda açıklanan hükümleri uyarınca gerekse gerçek veya tüzel kişi olan işverenlerin kamu kurum ve kuruluşları ile ihale mevzuatına tabi olmaksızın yapmış oldukları protokol ve sözleşmelere istinaden Kurumumuzdan;
1- 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu gereğince ihalelere katılmak üzere,
2- İhale konusu olmayan işlerle ilgili borcu yoktur belgesi almak üzere,
3- 5510 sayılı Kanunun 90 ıncı maddesinin ikinci fıkrası uyarınca, hak ediş ödemesine ve kesin teminatın iadesine esas olmak üzere,
4- 5510 sayılı Kanunun 90 ıncı maddesinin dördüncü fıkrası uyarınca, yapı kullanma izin belgesinin alınmasına esas olmak üzere,
5- 5510 sayılı Kanunun 90 ıncı maddesinin altıncı fıkrası uyarınca, devlet yardımı, teşvik ve desteklerden yararlanmak amacıyla;
Hazine ve Maliye Bakanlığına ibraz edilmek üzere,
KOSGEB’e ibraz edilmek üzere,
TÜBİTAK’a ibraz edilmek üzere,
KGF’ye (Kredi Garanti Fonuna) ibraz edilmek üzere,
6- Prim borçlarının katma değer vergisi iade alacağından mahsubu suretiyle ödenmesinde,
7- 1 Seri No’lu Gümrük Genel Tebliği uyarınca, “Onaylanmış Kişi Statü Belgesi” almak amacıyla,
Yasal ödeme süresi geçmiş borcun olup olmadığının bildirilmesi talep edilmektedir. Kurumumuzca sözkonusu belgelerin/yazıların verilmesi sırasında bazı belgeler/yazılar için işyeri bazında borç sorgulaması yapılırken, bazı belgeler/yazılar için işverenin Türkiye genelinde kendi adına tescil edilmiş işyerleri ile ortak, üst düzey yönetici, işveren vekili ve aracı olarak işlem gördüğü işyerlerinden kaynaklanan borçları sorgulanmakta ve bu belgelerde/yazılarda sorgulanan borç türleri düzenleniş amacına göre farklılık göstermektedir.
Söz konusu belgelerin/yazıların bir kısmı, Kurumumuza yapılan e-Borcu Yoktur aktivasyon başvurusu üzerine aktivasyonu gerçekleştirilen işverenlerce, e-Bildirge şifresi üzerinden elektronik ortamda yapılan sorgulamalar sonucunda alınabilmekte; bir kısmı ise, işyerinin bağlı olduğu Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğüne/Sosyal Güvenlik Merkezine başvuruda bulunmak suretiyle kâğıt ortamında alınmaktadır.
Bahse konu belgelerin/yazıların düzenlenmesi sırasında, hangi durumlarda yazıların elektronik ortamda, hangi durumlarda belgelerin/yazıların ilgili üniteye müracaat edilmek suretiyle alınacağı; verilen belgeler/yazılar için hangi borç türlerinin sorgulanacağı, borçların işyeri bazında mı yoksa işveren bazında Türkiye genelinde mi sorgulanacağı, elektronik ortamda bu belgelerin/yazıların alınması amacıyla e-borcu yoktur aktivasyon başvuru işlemleri, hak ediş ödemeleri sırasında işverenlerin muaccel borçlarının olup olmadığının idarelerce sorgulanabilmesine ilişkin ünitelerce yapılacak olan işlemler ile uygulamanın usul ve esasları konu başlıklarına göre ayrı ayrı bölümler halinde aşağıda açıklanmıştır.
II. 4734 SAYILI KAMU İHALE KANUNUNA GÖRE VERİLECEK BORCU YOKTUR BELGELERİ
4734 sayılı Kamu İhale Kanununun “İhaleye Katılımda Yeterlilik Kuralları” başlıklı 10 uncu maddesinin dördüncü fıkrasının (c) bendinde, Türkiye’nin veya kendi ülkesinin mevzuat hükümleri uyarınca kesinleşmiş sosyal güvenlik prim borcu olan isteklilerin ihale dışında bırakılacağı hükme bağlanmıştır.
Diğer taraftan, 28/3/2007 tarihli ve 5615 sayılı Gelir Vergisi Kanunu ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunun 23 üncü maddesi ile;
“4/1/2002 tarihli ve 4734 sayılı Kamu İhale Kanununun 10 uncu maddesinin sonuna gelmek üzere,
Kurum, dördüncü fıkranın; (c) bendi ile ilgili olarak Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığının uygun görüşünü alarak sosyal güvenlik prim borcunun kapsamı ve tutarını; (d) bendi ile ilgili olarak, Gelir İdaresi Başkanlığının uygun görüşünü alarak vergi borcu kapsamına girecek vergileri; tür ve tutar itibariyle belirlemeye yetkilidir.
Bu madde kapsamında istenen belgelerden hangilerinin taahhütname olarak sunulabileceği Kurum tarafından belirlenir. Gerçeğe aykırı hususlar içeren taahhütname sunulması veya ihale üzerinde kalan istekli tarafından taahhüt altına alınan durumu tevsik eden belgelerin sözleşme imzalanmadan önce verilmemesi halinde bu durumda olanlar ihale dışı bırakılarak geçici teminatları gelir kaydedilir.”,
fıkraları eklenmiştir.
Söz konusu Kanun maddesinde yapılan değişikliğe ilave olarak 14/8/2007 tarihli ve 26613 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Uygulama Yönetmeliklerinin “İhale Dışı Bırakılma” başlıklı maddelerinde de değişiklik yapılmıştır.
Yapılan bu değişiklikle, “Türkiye’de kesinleşmiş sosyal güvenlik prim borcu”nun kapsamı ve tutarının Kamu İhale Genel Tebliğinde belirleneceği ve “Türkiye’de kesinleşmiş sosyal güvenlik prim borcu”nun değerlendirilmesinde dikkate alınacak hususlar belirtilmiştir.
Kamu İhale Kanunu ile uygulama yönetmeliklerindeki değişikliklere istinaden 14/8/2007 tarihli ve 26613 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren mülga Kamu İhale Genel Tebliğinde değişiklik yapılmış ve bu değişiklikler 22/8/2009 tarihli ve 27327 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Kamu İhale Tebliğinde de yer almıştır.
Buna göre, Kurumumuz ünitelerince yapılacak işlemler aşağıda açıklanmıştır.
1- Kapsama Giren Borç Türleri ve Tutarı
İhale tarihi itibariyle Türkiye genelindeki borç asıl ve fer’ileri toplamı dikkate alınmak kaydıyla isteklinin;
а) 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında sigortalı çalıştıran tüzel kişiliği haiz işveren olması halinde;
1) Gerek kendilerine ait işyerlerinin gerek devir aldıkları işyerlerinin gerekse kendi işyerleriyle birleşen veya kendi işyerlerine katılan işyerlerinin muaccel hale gelmiş sigorta primi, sosyal güvenlik destek primi, işsizlik sigortası primi borçları ile bunlara ilişkin gecikme cezası, gecikme zamları ile diğer fer’ileri,
2) 1/5/2004 tarihinden sonra biten ihale konusu işler ve özel bina inşaatı işyerlerinden dolayı gerek Sosyal Güvenlik Kurumunca yapılan araştırma, gerekse Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler ile Yeminli Mali Müşavirlerce İşyeri Kayıtlarının İncelenmesi Hakkında Yönetmelik gereğince yapılan inceleme sonucunda, fark işçilik matrahı üzerinden bulunan ve isteklilerce ödenmesi kabul edilen prim, gecikme cezası ve gecikme zammı tutarları,
3) İşin yürütümü için gerekli olan asgari işçilik miktarının tespiti hususunda Sosyal Güvenlik Kurumu denetim elemanlarınca düzenlenen raporlarda önerilen asgari işçilik miktarı üzerinden hesaplanan prim, gecikme cezası ve gecikme zammı tutarlarının idari aşamada kesinleşmiş olan kısımları,
4) Sosyal Güvenlik Kurumunun denetim ve kontrol ile görevlendirilmiş memurlarınca, fiilen yapılan denetimler sonucunda veya işyeri kayıtlarından yapılan tespitlerden ya da kamu idarelerinin denetim elemanlarınca kendi mevzuatı gereğince yapacakları soruşturma, denetim ve incelemeler neticesinde veya kamu kurum ve kuruluşları ile bankalar tarafından düzenlenen belge veya alınan bilgilerden çalıştığı tespit edildiği halde bu çalışmaları veya prime esas kazancı Sosyal Güvenlik Kurumuna bildirilmeyen veya eksik bildirilen sigortalılardan dolayı tahakkuk ettirilen sigorta primi, sosyal güvenlik destek primi, işsizlik sigortası primi borçları ile bunlara ilişkin gecikme cezası, gecikme zamları ve diğer fer’ilerinin idari aşamada kesinleşmiş olan kısımları,
5) Kesinleşmiş mahkeme kararları uyarınca geriye doğru verilen prim belgelerine istinaden oluşan ve muaccel hale gelmiş sigorta primi, sosyal güvenlik destek primi, işsizlik sigortası primi borçları ile bunlara ilişkin gecikme cezası, gecikme zamları ve diğer fer’ileri,
б) Ay içinde bazı iş günlerinde çalıştırılmadığına veya eksik ücret ödendiğine dair belgeleri Sosyal Güvenlik Kurumuna verilmeyen veya verilen belgeleri anılan Kurumca geçerli sayılmaması nedeniyle tahakkuk ettirilen sigorta primi, sosyal güvenlik destek primi, işsizlik sigortası primi borçları ile bunlara ilişkin gecikme cezası, gecikme zamları ve diğer fer’ilerinin idari aşamada kesinleşmiş olan kısımları,
7) Bir işverenin işyerinde yürüttüğü mal veya hizmet üretimine ilişkin bir işte veya bir işin bölüm veya eklentilerinde iş alan ve bu iş için görevlendirdiği sigortalıları çalıştıran alt işverenin, bu işyerlerinde çalıştırdıkları sigortalılardan dolayı tahakkuk eden ve ödenmeyen sigorta primi, sosyal güvenlik destek primi, işsizlik sigortası primi ile bunlara ilişkin gecikme cezası, gecikme zammı ve diğer fer’ileri,
8) Ortağı olduğu şirketin sigorta primi, sosyal güvenlik destek primi, işsizlik sigortası primi ile bunlara ait gecikme cezası, gecikme zamları ve diğer fer’ilerine ilişkin borçlarından ötürü, (şirketin nevi dikkate alınarak) sorumlu olduğu tutarları,
toplamının, ihale tarihi itibariyle geçerli sigorta primine esas aylık kazancın üst sınırının 3 katını, alt işvereni bulunan işyerlerinde alt işverenlerinin sigorta primine esas aylık kazancın üst sınırının 6 katını aşan tutarı kesinleşmiş sosyal güvenlik prim borcu olarak kabul edilecektir.
Hesaplamada alt işvereni bulunan işyerlerinde işverenin 3 kata kadar olan borcu ile alt işverenlerin 6 katı kadar olan borcu ayrı değerlendirilecek bu tutarların altında borç olması durumunda işverene Ek-1’de yer alan borcu yoktur belgesi verilecektir.
Örnek 1: Tüzel kişiliği haiz ve sadece 5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında sigortalı çalıştırması nedeni ile işveren olan (A) Ltd. Şti.’nin, 5/9/2017 tarihinde Ulucanlar SGM’ye müracaat ederek, ihale tarihi olarak belirttiği 28/8/2017 tarihi itibariyle 4734 sayılı Kamu İhale Kanununun 10 uncu maddesi hükmü uyarınca borcu yoktur belgesi talep ettiğini ve adı geçen Ünitemizce de Türkiye genelinde yapılan sorgulama sonucunda bu işverenin, Bursa Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğünde adına tescilli işyerinden dolayı 2017/Ocak ayından 9.000,00 TL sigorta prim aslı ile 1.710,06 TL gecikme cezası ve gecikme zammı, 1.890,00 TL işsizlik sigortası prim aslı ile 359,10 TL gecikme cezası ve gecikme zammı olmak üzere toplam 12.959,16 TL muaccel hale gelmiş sosyal güvenlik prim borcu olduğunun tespit edildiğini varsayalım.
Bu durumda işverenin, Kurumumuza toplam 12.959,16 TL muaccel hale gelmiş sosyal güvenlik prim borcu olması ve bu tutarın ihale tarihindeki sigorta primine esas aylık kazancın üst sınırının 3 katını (13.331,25 TL x 3=39.993,75 TL) aşmaması nedeniyle, Ulucanlar SGM tarafından söz konusu işverene 28/8/2017 tarihi itibariyle borcunun bulunmadığına dair örneği Ek-1’de yer alan belge verilecektir.
Örnek 2: Tüzel kişiliği haiz ve sadece 5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında sigortalı çalıştırması nedeni ile işveren olan B A.Ş’nin, Denizli Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğüne 25/8/2017 tarihinde müracaat ederek, ihale tarihi olarak belirttiği 18/8/2017 tarihi itibariyle 4734 sayılı Kamu İhale Kanununun 10 uncu maddesi hükmü uyarınca borcu yoktur belgesini talep ettiğini ve adı geçen Ünitemizce de Türkiye genelinde yapılan sorgulama sonucunda, bu işverenin anılan Müdürlükte adına tescilli işyerinden dolayı muaccel hale gelmiş anapara ve fer’ileri toplamı 28.500,00 TL sigorta prim borcu, Nevşehir Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğünde tescilli olan işyerinde ortaklıktan dolayı sorumlu olduğu muaccel hale gelmiş borcun 27.000,00 TL olduğunu varsayalım.
Bu durumda, söz konusu işverenin Türkiye genelinde ihale tarihi itibariyle muaccel hale gelmiş borç toplamının 55.500,00 TL olması ve ihale tarihindeki sigorta primine esas aylık kazancın üst sınırının 3 katını (13.331,25 TL x 3=39.993,75 TL) aşmış olması nedeniyle, istekli (B) A.Ş’ye 4734 sayılı Kanunun 10 uncu maddesi hükmü uyarınca Türkiye genelinde ihale tarihi itibariyle kesinleşmiş sosyal güvenlik prim borcu miktarını belirtir Ek-2’de yer alan belge verilecektir.
Örnek 3: Tüzel kişiliği haiz ve sadece 5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında sigortalı çalıştırması nedeni ile işveren olan (C) Ltd. Şti.’nin, Balıkesir Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğüne 18/8/2017 tarihinde müracaat ederek borcu yoktur belgesi talep ettiğini ve adı geçen Ünitemizce Türkiye genelinde yapılan sorgulama sonucunda da, işverenin anılan Müdürlükte tescilli işyerinden dolayı muaccel hale gelmiş anapara ve fer’ileri toplamı 15.750,00 TL, Adana Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğünde tescilli işyerinden dolayı muaccel hale gelmiş anapara ve fer’ileri toplamı 18.300,00 TL olmak üzere muaccel hale gelmiş toplam borç tutarının 34.050,00 TL, Samsun Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğünde tescilli işyerindeki aracılarının ise muaccel hale gelmiş anapara ve bunların fer’ileri toplamı 48.000,00 TL borcu olduğunun tespit edildiğini varsayalım.
Bu durumda, söz konusu isteklinin ihale tarihi itibariyle Türkiye genelinde Kurumumuza olan borçlarının işveren (aracı hariç) ve aracılar yönünden ayrı ayrı değerlendirilmesi sonucunda;
-İşverenin (aracıları dışındaki) borçları toplamının 34.050,00 TL olması ve söz konusu tutarın da sigorta primine esas aylık kazancın üst sınırının 3 katını (13.331,25 TL x 3=39.993,75 TL) aşmaması,
-Yine bu işverenin aracılarının borçlarının toplamının 48.000,00 TL olması ve bu tutarın da sigorta primine esas aylık kazancın üst sınırının 6 katını (13.331,25 TLx6=79.987,50 TL) aşmaması, nedeniyle bu istekliye ihale tarihi itibariyle Türkiye genelinde kesinleşmiş sosyal güvenlik prim borcu olmadığına dair örneği Ek-l’de yer alan borcu yoktur belgesi verilecektir.
Örnek 4: Tüzel kişiliği haiz ve sadece 5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında sigortalı çalıştırması nedeni ile işveren olan (D) AŞ’nin, Denizli Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğüne 29/8/2017 tarihinde müracaat ederek borcu yoktur belgesini talep ettiğini ve adı geçen Ünitemizce Türkiye genelinde yapılan sorgulama sonucunda da, işverenin anılan Müdürlükte tescilli işyerinden dolayı muaccel hale gelmiş toplam 13.500,00 TL, Konya Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğünde tescilli işyerinden dolayı kendisinin muaccel hale gelmiş toplam 11.250,00 TL, Nevşehir Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğünde tescilli işyerinden dolayı yine kendisinin muaccel hale gelmiş toplam 8.250,00 TL olmak üzere toplam 33.000,00 TL, Ankara Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğü ile Nevşehir Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğünde tescilli işyerlerindeki aracılarının ise, muaccel hale gelmiş toplam 81.700,00 TL borcu olduğunun tespit edildiğini varsayalım.
Bu durumda, söz konusu isteklinin ihale tarihi itibariyle Türkiye genelinde Kurumumuza olan borçlarının işveren (aracı hariç) olarak kendisi ve aracıları yönünden ayrı ayrı değerlendirilmesi neticesinde;
-İsteklinin aracıları dışındaki borç toplamının 33.000,00 TL olması ve sigorta primine esas aylık kazancın üst sınırının 3 katını (13.331,25 TL x 3=39.993,75 TL) aşmaması sebebiyle, bu istekliye 28/8/2017 tarihi itibariyle kesinleşmiş sosyal güvenlik prim borcu olmadığına dair borcu yoktur belge verilebilecek ise de,
-İşverenin aracılarına ait borç toplamının 81.700,00 TL olması ve bu borcun da sigorta primine esas aylık kazancın üst sınırının 6 katını (13.331,25 TLx6=79.987,50 TL) aşmış olması nedeniyle, kendisine borcu yoktur belgesi verilmeyecektir.
Bu durumda, söz konusu istekliye Türkiye genelinde 29/8/2017 tarihi itibariyle kesinleşmiş sosyal güvenlik prim borcu miktarını belirtir Ek-2’de yer alan belge verilecektir.
Diğer taraftan, Kamu İhale Genel Tebliğinde yer alan alt işveren (aracı) borçları ile ilgili sigorta primine esas aylık kazancın üst sınırının 6 katı sınırı, işverenin alt işverenlerinden oluşan borçlarının toplamında dikkate alınmaktadır. İşverenin başka bir işverenin işyerinde alt işveren olması durumunda ise alt işverenlikten kaynaklı borçları bu limite dahil edilmeyecektir.
Örnek 5: Tüzel kişiliği haiz ve sadece 5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında sigortalı çalıştırması nedeni ile işveren olan (E) Ltd. Şti.’nin, 19/9/2017 tarihinde Ankara Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğüne müracaat ederek, ihale tarihi olarak belirttiği 13/9/2017 tarihi itibariyle 4734 sayılı Kanunun 10 uncu maddesi hükmü uyarınca borcu yoktur belgesi talep ettiğini ve adı geçen Ünitemizce de Türkiye genelinde yapılan sorgulama sonucunda, işverenin anılan Müdürlükte adına tescilli işyerinden dolayı muaccel hale gelmiş toplam 12.500,00 TL, alt işveren olduğu işyerinden dolayı Kayseri Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğüne muaccel hale gelmiş toplam 15.750,00 TL, yine alt işveren olduğu başka bir işyerindeki borcundan dolayı Yozgat Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğüne muaccel hale gelmiş toplam 12.750,00 TL borcu olduğunun tespit edildiğini varsayalım.
Bu durumda, söz konusu işverenin gerek kendisine ait işyerlerinden gerekse alt işveren olduğu işyerlerinden dolayı Türkiye genelinde ihale tarihi itibariyle muaccel hale gelmiş borç tutarının 41.000,00 TL olması ve sigorta primine esas aylık kazancın üst sınırının 3 katını (13.331,25 TL x 3=39.993,75 TL) aşmış olması nedeniyle, bu istekliye 4734 sayılı Kanunun 10 uncu maddesi hükmü uyarınca borcu yoktur belgesi verilmeyecektir. Bu durumda, söz konusu istekliye Türkiye genelinde 13/9/2017 tarihi itibariyle kesinleşmiş sosyal güvenlik prim borcu miktarını belirtir Ek-2’de yer alan belge verilecektir.
b) 5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi ile (c) bendi kapsamında sigortalı çalıştıran tüzel kişiliği haiz işveren olması halinde;
…
