16 Ekim 2020 tarihinde TBMM'ye sunulan "İşsizlik Sigortası Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Teklifi" Plan ve Bütçe Komisyonu’nda bazı değişikliklere uğrayarak 23/10/2020 tarihinde “Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılması ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Teklifi” olarak kabul edilmişti. PBK tarafından TBMM Genel Kurulu'na sevk edilen Kanun teklifi, bu görüşmeler esnasında da bazı değişikliklere uğrayarak 11/11/2020 tarihinde kabul edilerek 7256 Kanun numarasıyla yasalaşmıştır.

Kanun Cumhurbaşkanlığınca onaylanması ve Resmi Gazete’de yayınlanmasına mütakiben yürürlüğe girecektir.

Bu sirkülerimizde, 7256 Sayılı Kanun ile yapılan düzenlemelerden öne çıkan hususlara yer verilmiştir.

A) GENEL DEĞERLENDİRME

7256 Sayılı Kanun'un, bazı alacakların yeniden  yapılandırılmasına ilişkin hükümleri, 31 Ağustos 2020 (bu tarih dahil) öncesindeki kesinleşmiş alacaklarla sınırlıdır. Diğer bir ifadeyle, kesinleşmemiş veya dava safhasında bulunan alacaklar (Vergi mahkemesinde dava açılmış ya da dava açma süresi henüz geçmemiş olan ikmalen, re’sen veya idarece yapılmış vergi tarhiyatları ile gümrük vergilerine ilişkin tahakkuklar; temyiz veya itiraz/istinaf süreleri geçmemiş ya da itiraz veya temyiz yoluna başvurulmuş ya da karar düzeltme talep süresi geçmemiş veya bu yola başvurulmuş olan ikmalen, re’sen veya idarece yapılmış vergi tarhiyatları ile gümrük vergilerine ilişkin tahakkuklar; Uzlaşma aşamasında bulunan tarhiyatlar.) ile matrah artırımı ve işletme kayıtlarının düzeltilmesi bu kanun kapsamına dahil edilmemiştir.

Teklifte yer alan ve kamuoyunda oldukça çok tartışılan, kısmi zamanlı çalışmanın teşvik edilmesine ilişkin 21 inci madde ise verilen önergeyle tekrardan değerlendirilmek amacıyla metinden çıkarılmıştır.

Benzer şekilde, kurumlar vergisi oranını 5 puana kadar indirme konusunda Cumhurbaşkanına yetki verilmesine ilişkin öngörülen düzenleme de teklif metninden çıkarılmıştır.

Bunlara ilaveten Kanunda, bu sirkülerimizde değineceğimiz; yeni bir varlık barışı düzenlemesi ihdas edilmiş, istihdama ilişkin düzenlemeler yapılmış, gelir vergisi kanunu, kurumlar vergisi kanunu ve katma değer vergisi kanununda değişiklikler yapılmıştır.

B) BAZI ALACAKLARIN YENİDEN YAPILANDIRILMASI (MADDE 1 - 4)

7256  Sayılı Kanun’un 1 ila 4 üncü maddelerinde kesinleşmiş alacaklara ilişkin hükümler yer almaktadır.

Bir alacağın kesinleşmiş olarak kabul edilmesi için Kanunun yayımı tarihi itibarıyla;

• İlk derece yargı mercileri nezdinde dava açma süresi geçmiş,

• İtiraz/istinaf veya temyiz süreleri geçmiş,

• İdari para cezalarına ilişkin idari yaptırım kararlarına karşı dava açma süresi geçmiş

• Uzlaşma hükümlerinden yararlanma süresi geçmiş veya uzlaşılmış

  olması gerekmektedir.

1) Yapılandırma kapsamı

Yapılandırma kapsamına özetle;

• Vergi Usul Kanunu kapsamına giren vergiler ve vergi cezaları ile bunlara bağlı gecikme faizleri, gecikme zamları gibi fer’i alacaklar,

• Gümrük Kanunu ve ilgili diğer kanunlar kapsamında gümrük yükümlülüğü doğan ve Ticaret Bakanlığına bağlı tahsil daireleri tarafından 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun hükümlerine göre takip edilen gümrük vergileri, idari para cezaları, faizler, gecikme faizleri, gecikme zammı alacakları,

• Sigorta primleri ve topluluk sigortası primleri, emeklilik keseneği ve kurum karşılığı, işsizlik sigortası primi, sosyal güvenlik destek primi,

• İl özel idarelerinin, 6183 sayılı Kanun kapsamında takip edilen asli ve fer’i amme alacakları,

• Belediyelerce tahsil edilen bütün vergiler, vergi cezaları, gecikme faizleri, gecikme zamları,

• Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği ile Odalar ve Borsalar Kanunu hükümlerine göre üyelerin oda ve borsalara, esnaf ve sanatkarların üyesi oldukları odalara, TÜRMOB'a, Türkiye İhracatçılar Meclisi ile İhracatçı Birliklerinin ait olan aidat ve diğer bazı alacaklar

• Yatırım İzleme ve Koordinasyon Başkanlıklarının (YİKOB) 6183 sayılı Kanun kapsamında takip edilen asli ve fer’i amme alacakları,

• KOSGEB tarafından kullandırılan ve uygunsuzluğu tespit edilmiş destek ödemelerinden kaynaklı olan alacaklar,

• Organize sanayi bölgelerine ve sanayi sitesi yapı kooperatiflerine kullandırılan kredilerden kaynaklı alacaklar,

• Vakıflar Genel Müdürlüğü ve mazbut vakıfların kira alacakları,

• Türk Standardları Enstitüsünün alacakları,

• İl özel idareleri, belediyeler ve bunların bağlı kuruluşları ile sermayesinin %50’sinden fazlası bunlara ait şirketlerin mülkiyetinde bulunan taşınmazlar hakkında yaptıkları satış, irtifak hakkı ve kiralama işlemlerinden kaynaklanan kullanım bedelleri ve hasılat payları alacakları,

• Kalkınma ajanslarının özel idareler, belediyeler ve sanayi odalarından olan alacakları

girmektedir. 

2) Kanunun kapsadığı dönem

Yapılandırmaya konu olacak alacaklar esas itibarıyla 31/08/2020 tarihi dikkate alınarak belirlenmiştir.

Hazine ve Maliye Bakanlığına bağlı tahsil dairelerince tahsil edilen alacaklarda; 

• 31/8/2020 tarihinden (bu tarih dâhil) önceki dönemlere, beyana dayanan vergilerde bu tarihe kadar verilmesi gereken beyannamelere ilişkin vergi ve bunlara bağlı vergi cezaları, gecikme faizleri, gecikme zamları,

• 2020 yılına ilişkin olarak 31/8/2020 tarihinden (bu tarih dâhil) önce tahakkuk eden vergi ve bunlara bağlı vergi cezaları, gecikme faizleri, gecikme zamları,

• 31/8/2020 tarihinden (bu tarih dâhil) önce yapılan tespitlere ilişkin olarak vergi aslına bağlı olmayan vergi cezaları

  girmektedir.

• Vergilendirme dönemi yıllık olan vergilerde, beyanname verme süresi 31/08/2020 tarihine (bu tarih dâhil) kadar olan vergiler Kanun kapsamındadır. Buna göre, yıllık beyanname ile beyan edilen gelir ve kurumlar vergisinde 2019 yılı ve önceki yıllara ilişkin vergilendirme dönemleri kapsama girmektedir.

• Vergilendirme dönemi aylık olan vergilerde, Temmuz/2020 vergilendirme dönemi ve önceki dönemler kapsama girmekte, Ağustos/2020 vergilendirme dönemi ise kapsama girmemektedir.

• 2020 yılına ilişkin olarak 31/8/2020 tarihinden (bu tarih dâhil) önce tahakkuk eden motorlu taşıtlar vergisi, yıllık harçlar gibi alacaklar Kanunun kapsamına girmektedir.

• 31/8/2020 tarihinden (bu tarih dâhil) önce 4458 sayılı Gümrük Kanunu ve ilgili diğer kanunlar kapsamında gümrük yükümlülüğü doğan ve Ticaret Bakanlığına bağlı tahsil daireleri tarafından 6183 sayılı Kanun hükümlerine göre takip edilen gümrük vergileri, idari para cezaları, faizler, gecikme faizleri, gecikme zammı alacakları kanun kapsamına girmektedir.

3) Mücbir sebep kapsamında ertelenen vergi ve primlerin durumu (MADDE 2/3-b - 2/19)

Bu Kanun kapsamına giren dönemlere ilişkin olup bu Kanunun yayımı tarihi itibarıyla Vergi Usul Kanununun 15 inci maddesine göre mücbir sebep hâli ilan edilmesi nedeniyle beyanname verme ve ödeme süresi ertelenen vergilerden, ödeme süresinin son günü 2020 yılının Ekim, Kasım veya Aralık ayına tekabül edecek şekilde belirlenenler hakkında bu Kanun hükümleri uygulanmaz.

Bu Kanun kapsamına giren dönemlere ilişkin olup, bu Kanunun yayımı tarihi itibarıyla 5510 sayılı Kanunun 91 inci maddesinin üçüncü fıkrasına göre mücbir sebep hâli ilan edilmesi nedeniyle ödeme süresi ertelenen primlerden ödeme süresinin son günü 2020 yılının Ekim, Kasım veya Aralık ayına tekabül edecek şekilde belirlenenler hakkında bu Kanun hükümleri uygulanmaz.

4) Kesinleşmiş alacakların yeniden yapılandırılmasında ödenecek ve silinecek kamu alacakları

Kanuna göre kesinleşmiş alacakların yeniden yapılandırılmasında ödenecek ve silinecek kamu alacakları özetle aşağıdaki şekilde olacaktır.

Bu madde hükmünden yararlanmak isteyen borçluların maddede belirtilen şartların yanı sıra dava açmamaları, açılmış davalardan vazgeçmeleri ve kanun yollarına başvurmamaları gerekmektedir.

5) Ödeme usulleri

a) Hesaplanan tutarların tamamının ilk taksit ödeme süresi içerisinde peşin olarak ödenmesi hâlinde katsayı uygulanmayacak ve fer’i alacaklar (gecikme zammı/faizi) yerine Yİ-ÜFE aylık değişim oranları esas alınarak hesaplanacak tutarların %90’ının tahsilinden vazgeçilecek; idari para cezalarında %25 indirim yapılacak; yapılandırma sonucu ödenecek alacağın sadece fer’i alacaktan ibaret olması hâlinde fer’i alacak yerine Yİ-ÜFE aylık değişim oranları esas alınarak hesaplanacak tutardan %50 indirim yapılacaktır.

b) Hesaplanan tutarların tamamının ilk iki taksit ödeme süresi içinde ödenmesi hâlinde katsayı uygulanmayacak ve fer’i alacaklar (gecikme zammı/faizi) yerine Yİ-ÜFE aylık değişim oranları esas alınarak hesaplanacak tutarlar üzerinden %50 indirim yapılacak; idari para cezalarında %12,5 indirim yapılacak; yapılandırma sonucu ödenecek alacağın sadece fer’i alacaktan ibaret olması hâlinde fer’i alacak yerine Yİ-ÜFE aylık değişim oranları esas alınarak hesaplanacak tutardan %25 indirim yapılacaktır.

c) Hesaplanan tutarların taksitle ödenmek istenmesi hâlinde, ilgili maddelerde yer alan hükümler saklı kalmak şartıyla borçluların başvuru sırasında altı, dokuz, on iki veya on sekiz eşit taksitte ödeme seçeneklerinden birini tercih etmeleri şarttır. Tercih edilen taksit süresinden daha uzun bir sürede ödeme yapılamaz.

ç) Hesaplanan tutarların taksitle yapılacak ödemelerinde ilgili maddelere göre belirlenen tutar;

1) Altı eşit taksit için (1,045),

2) Dokuz eşit taksit için (1,083),

3) On iki eşit taksit için (1,105),

4) On sekiz eşit taksit için (1,15),

katsayısı ile çarpılacak ve bulunan tutar, taksit sayısına bölünmek suretiyle ikişer aylık dönemler hâlinde ödenecek taksit tutarı hesaplanacaktır. Bu Kanun hükümlerinden yararlanmak üzere başvuruda bulunan borçlulara tercih ettikleri taksit süresine uygun ödeme planı verilecektir. Ancak, tercih edilen süreden daha kısa sürede ödeme yapılması hâlinde ödenecek tutar ilgili katsayıya göre düzeltilecektir.

İlk iki taksitin süresinde tam ödenmemesi ya da süresinde ödenmeyen veya eksik ödenen diğer taksitlerin belirtilen şekilde de ödenmemesi veya bir takvim yılında ikiden fazla taksitin süresinde ödenmemesi veya eksik ödenmesi hâlinde bu Kanun hükümlerinden yararlanma hakkı kaybedilecektir.

6) Yİ-ÜFE aylık değişim oranları

Yİ-ÜFE aylık değişim oranları Türkiye İstatistik Kurumunun her ay için belirlediği;

• 31/12/2004 tarihine kadar toptan eşya fiyatları endeksi (TEFE) aylık değişim oranlarını,

• 1/1/2005 tarihinden itibaren üretici fiyatları endeksi (ÜFE) aylık değişim oranlarını,

• 1/1/2014 tarihinden itibaren yurt içi üretici fiyat endeksi (Yİ-ÜFE) aylık değişim oranlarını,

• 1/11/2016 tarihinden itibaren aylık %0,35 oranını (bu Kanunun yayımlandığı ay dâhil),

ifade etmektedir.

7) Başvuru ve ilk taksit ödemeleri

Kanun hükümlerinden yararlanmak isteyen borçluların; 

a) 31/12/2020 tarihine kadar (bu tarih dâhil) ilgili idareye başvuruda bulunmaları,

b) Hazine ve Maliye Bakanlığına, Ticaret Bakanlığına, il özel idarelerine, belediyelere ve YİKOB’lara bağlı tahsil dairelerine ödenecek tutarların ilk taksitini 31/1/2021 tarihine kadar (bu tarih dâhil), Sosyal Güvenlik Kurumuna bağlı tahsil dairelerine ödenecek tutarların ise ilk taksiti 28/2/2021 tarihine kadar (bu tarih dâhil), diğer taksitlerini ise bu tarihleri takip eden ikişer aylık dönemler hâlinde azami onsekiz eşit taksitte ödemeleri

gerekmektedir.

Ayrıca dava hakkından vazgeçmek için 31/12/2020 tarihine kadar başvuru yapılması gerekmektedir.

C) VARLIK BARIŞI (MADDE 21)

Bu Kanunun 21 inci maddesi ile Gelir Vergisi Kanununa eklenen geçici 93 üncü maddede yeni varlık barışı düzenlemesine yer verilmektedir.

1) Kapsama giren varlıklar

Varlık barışı kapsamına;

• Yurt dışında bulunan; para, altın, döviz, menkul kıymet ve diğer sermaye piyasası araçları,

• Gelir veya kurumlar vergisi mükelleflerince sahip olunan ve Türkiye’de bulunan ancak kanuni defter kayıtlarında yer almayan; para, altın, döviz, menkul kıymet ve diğer sermaye piyasası araçları ile taşınmazlar

girmektedir.

2) Bildirim zamanı

• Yurt dışında bulunan söz konusu varlıkları 30/6/2021 tarihine kadar Türkiye’deki banka veya aracı kuruma bildiren gerçek ve tüzel kişiler, söz konusu varlıkları serbestçe tasarruf edebileceklerdir.

• Türkiye’de bulunan varlıklar, 30/6/2021 tarihine kadar vergi dairelerine bildirilecektir.

3) Vergi hususu

Düzenleme kapsamında, hem Türkiye’deki varlıklar hem de yurt dışındaki varlıklar için herhangi bir vergi ödemesi bulunmamaktadır.

4) Yurt dışında bulunan varlıkların Türkiye’ye getirilmesi

Bu düzenlemeden faydalanılabilmesi için bildirilen varlıkların, bildirimin yapıldığı tarihten itibaren 3 ay içinde Türkiye’ye getirilmesi veya Türkiye’deki banka ya da aracı kurumlarda açılacak bir hesaba transfer edilmesi şarttır.

5) Türkiye’ye getirilme şartı aranmayan haller

Yurt dışında bulunan varlıklar, yurt dışında bulunan banka veya finansal kurumlardan kullanılan ve bu maddenin yürürlük tarihi itibarıyla kanuni defterlerde kayıtlı olan kredilerin en geç 30/6/2021 tarihine kadar kapatılmasında kullanılabilecektir. Bu takdirde, defter kayıtlarından düşülmesi kaydıyla, borcun ödenmesinde kullanılan varlıklar için Türkiye’ye getirilme şartı aranmaksızın bu madde hükümlerinden yararlanılacaktır.

6) Sermaye avanslarının yürürlük önce Türkiye’ye getirilmek suretiyle karşılanmış olması durumu

Bu maddenin yürürlük tarihi itibarıyla kanuni defterlerde kayıtlı olan sermaye avanslarının, yurt dışında bulunan para, altın, döviz, menkul kıymet ve diğer sermaye piyasası araçlarının bu maddenin yürürlüğe girmesinden önce Türkiye’ye getirilmek suretiyle karşılanmış olması hâlinde, söz konusu avansların defter kayıtlarından düşülmesi kaydıyla bu madde hükümlerinden yararlanılabilecektir.

7) Bildirilen söz konusu varlıkların elden çıkarılması

213 sayılı Vergi Usul Kanunu uyarınca defter tutan mükellefler, bu madde kapsamında Türkiye’ye getirilen varlıklarını, dönem kazancının tespitinde dikkate almaksızın işletmelerine dâhil edebilecekleri gibi aynı varlıkları vergiye tabi kazancın ve kurumlar için dağıtılabilir kazancın tespitinde dikkate almaksızın işletmelerinden çekebileceklerdir.

Türkiye’de bulunan varlıklar, 30/6/2021 tarihine kadar, dönem kazancının tespitinde dikkate alınmaksızın kanuni defterlere kaydedilebilecektir. Bu takdirde, söz konusu varlıklar vergiye tabi kazancın ve kurumlar için dağıtılabilir kazancın tespitinde dikkate alınmaksızın işletmeden çekilebilecektir.

8) Taşınmazların ayni sermaye olarak konulmak suretiyle işletme kayıtlarına alınması

Düzenleme kapsamında bildirilen taşınmazların ayni sermaye olarak konulmak suretiyle işletme kayıtlarına alınması hâlinde, sermaye artırım kararının bildirim tarihi itibarıyla alınmış olması ve söz konusu kararın bildirim tarihini izleyen onuncu ayın sonuna kadar ticaret siciline tescil edilmesi kaydıyla, bu madde hükümlerinden faydalanılabilecektir.

9) Gider ve indirim durumu

Türkiye’ye getirilen veya kanuni defterlere kaydedilen varlıkların elden çıkarılmasından doğan zararlar, gelir veya kurumlar vergisi uygulaması bakımından gider veya indirim olarak kabul edilmeyecektir.

10) Bildirilen varlıklar nedeniyle hiçbir suretle vergi incelemesi ve vergi tarhiyatı yapılmayacağı hususu

Bu düzenleme kapsamında bildirilen varlıklar nedeniyle hiçbir suretle vergi incelemesi ve vergi tarhiyatı yapılmayacaktır.

Ç) İSTİHDAMA YÖNELİK DÜZENLEMELER

Bu Kanun ile işveren ve çalışanlara yönelik bazı düzenlemeler yapılmıştır. Yapılan düzenlemelerden öne çıkan hususlar ise özetle aşağıdaki gibidir.

1) İşsizlik ödeneğinden yararlandırılan kişilerin istihdama daha hızlı dönüşlerinin teşvik edilmesi (MADDE 5)

Kanunun 5 inci maddesiyle, 4447 sayılı İşsizlik Sigortası Kanunu’na eklenen, ek 7 nci madde ile işsizlik ödeneğinden yararlandırılan kişilerin istihdama daha hızlı dönüşlerinin teşvik edilmesi amacıyla bu kişilerin, işten ayrılmalarını takip eden 90 gün içerisinde işe girmeleri ve bu iş yerinde 12 ay süreyle kesintisiz çalışmaları halinde uzun vadeli sigorta primlerinin tamamının İşsizlik Sigortası Fonundan karşılanması düzenlenmektedir.

2) Genç, kadın ve mesleki belge sahibi olanların istihdamına yönelik teşvik uygulamasında sürenin uzatılması (MADDE 6)

Kanunun 6 ncı maddesiyle, 4447 sayılı Kanunun geçici 10 uncu maddesinin onikinci fıkrasında yapılan değişiklik ile 31/12/2020 tarihinde süresi dolan, genç, kadın ve mesleki belge sahibi olanların istihdamına yönelik teşvik uygulaması süresinin 31/12/2023 tarihine kadar uzatılabilmesine yönelik Cumhurbaşkanına yetki verilmiştir.

3) İlave istihdam teşvikinde sürenin uzatılması (MADDE 7)

Bu Kanunun 7 nci maddesiyle, 4447 sayılı Kanunun geçici 19 uncu maddesine eklenen fıkra ile 01/01/2018 ila 31/12/2020 tarihleri arasında özel sektör işverenlerince bir önceki yıl ortalamasına ilave istihdam edilen kişiler için 12 ay, bu kişinin kadın, genç veya engelli olması durumunda 18 ay süreyle prim teşviki verilmesine ilişkin sürenin 31/12/2023 tarihine kadar uzatılabilmesine yönelik Cumhurbaşkanına yetki verilmiştir.

4) Esnaf Ahilik Sandığı uygulamasının yürürlük tarihinin ertelenmesi (MADDE 9)

Bu Kanunun 9 uncu maddesiyle, 4447 sayılı Kanunun geçici 22 nci maddesinin birinci fıkrasında yapılan değişiklik ile Esnaf Ahilik Sandığı uygulamasının yürürlük tarihi 31/12/2023’e ertelenmiştir.

5) Kısa çalışma ödeneği süresinin uzatılmasına ilişkin Cumhurbaşkanı'na yetki verilmesi (MADDE 10)

Kanunun 10 uncu maddesiyle, 4447 sayılı Kanunun geçici 23 üncü maddesinin üçüncü fıkrasında yapılan değişiklik ile kısa çalışma ödeneği süresinin 30/6/2021 tarihine kadar uzatılmasına yönelik Cumhurbaşkanına yetki verilmiştir.

6) Normalleşme desteğinden yararlanma süresinin uzatılması (MADDE 11)

Kanunun 11 inci maddesiyle, 4447 sayılı Kanunun geçici 26 ncı maddesinin dokuzuncu fıkrasında yapılan değişiklik ile 1/7/2020 tarihinden önce kısa çalışma başvurusunda bulunmuş olan özel sektör işyerlerinde, kısa çalışmanın sona ermesi ve haftalık normal çalışma sürelerine dönülmesi durumunda İşsizlik Sigortası Kanununun geçici 26 ncı madde uyarınca sağlanan normalleşme desteğinin uygulama süresinin 30/6/2021 tarihine kadar uzatılabilmesine ilişkin Cumhurbaşkanına yetki verilmiştir.

4) İş veya hizmet sözleşmesi 01/01/2019-17/4/2020 döneminde sona erenlerin aynı işverenler tarafından fiilen çalıştırılmaları halinde destek uygulaması (MADDE 12)

Kanunun 12 nci maddesiyle, 4447 sayılı Kanuna eklenen geçici 27 nci madde ile işsiz halde bulunan kişilerin yeniden istihdamı ile Sosyal Güvenlik Kurumuna bildirilmeksizin çalışan kişilerin de istihdam edilebilmesi için; iş veya hizmet sözleşmesi 01/01/2019-17/4/2020 döneminde sona erenler ile Sosyal Güvenlik Kurumuna bildirilmeksizin çalışanların en son çalıştıkları işyerlerine başvurmaları ve bu işverenler tarafından fiilen çalıştırılmaları halinde;

• Bu sigortalılar için işverenlere her ay bu işverenlerin Sosyal Güvenlik Kurumuna ödeyecekleri tüm primlerden mahsup edilmek suretiyle günlük 44,15 destek verilmesi,

• Başvuruda bulananlardan işveren tarafından işe alınıp ücretsiz izne ayrılanlar için ise günlük 39,24 TL nakdi ücret desteği verilmesi,

• Ayrıca bu kapsamda olup başvurusunun kabul edilmediğini bildirenler için de maddede sayılan şartlar dahilinde hane başına günlük 34,34 TL destek verilmesi

düzenlenmiştir.

5) 2019/Ocak-2020/Nisan döneminde en az sigortalı bildirimi yapılan aydaki/dönemdeki sigortalı sayısına ilave olarak istihdam edilecek her bir sigortalı için destek uygulaması (MADDE 13)

Kanunun 13 üncü maddesiyle, 4447 sayılı Kanuna eklenen geçici 28 nci madde ile işverenler tarafından 2019/Ocak-2020/Nisan döneminde en az sigortalı bildirimi yapılan aydaki/dönemdeki sigortalı sayısına ilave olarak istihdam edilecek her bir sigortalı için her ay bu işverenlerin Sosyal Güvenlik Kurumuna ödeyecekleri tüm primlerden mahsup edilmek suretiyle destek sağlanması düzenlenmektedir.

Bu destek kapsamında, işe alındığı tarihten itibaren fiilen çalıştırılacak sigortalılar için günlük 44,15 TL; ilave olarak işe alınacaklardan işveren tarafından ücretsiz izne ayrılacak olanlara ise günlük 39,24 TL nakdi ücret desteği verilmesi düzenlenmektedir.

D) VERGİ KANUNLARINDA YAPILAN DÜZENLEMELER

1) Kurumlar Vergisi Oranı İndirimi (MADDE 35)

Bu Kanunun 35 inci maddesiyle, sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun 32 nci maddesine eklenen 6 ncı fıkra ile Payları Borsa İstanbul Pay Piyasasında ilk defa işlem görmek üzere en az %20 oranında halka arz edilen kurumların paylarının ilk defa halka arz edildiği hesap döneminden başlamak üzere 5 hesap dönemine ait kurum kazançlarına, kurumlar vergisi oranının 2 puan indirimli olarak uygulanması düzenlenmektedir. İndirimden yararlanılan hesap döneminden itibaren 5 hesap dönemi içinde pay oranına ilişkin bu fıkrada belirlenen şartın kaybedilmesi hâlinde, indirimli vergi oranı uygulaması nedeniyle zamanında tahakkuk ettirilmeyen vergiler vergi ziyaı cezası uygulanmaksızın gecikme faizi ile birlikte tahsil edilecektir. 

Ayrıca, bu uygulamadan; bankalar, fınansal kiralama şirketleri, faktoring şirketleri, finansman şirketleri, ödeme ve elektronik para kuruluşları, yetkili döviz müesseseleri, varlık yönetim şirketleri, sermaye piyasası kurumları ile sigorta ve reasürans şirketleri ve emeklilik şirketleri hariç tutulmuştur.

Bu düzenleme, 1/1/2021 tarihinden, özel hesap dönemine tabi olan mükelleflerde 2021 takvim yılında başlayan özel hesap döneminin başından itibaren elde edilen kazançlara uygulanmak üzere yayımı tarihinde yürürlüğe girmiştir.

2) Sermaye şirketlerinin kendi hisselerini iktisabı (MADDE 17)

Kanunun 17 nci maddesiyle, Gelir Vergisi Kanununun 94 üncü maddesine eklenen fıkra uyarınca, tam mükellef sermaye şirketlerinin Türk Ticaret Kanunu hükümleri kapsamında kendi hisse senetlerini veya ortaklık paylarını iktisap etmeleri durumunda bunları; 

• Sermaye azaltımı yoluyla itfa etmeleri halinde iktisap bedeli ile hisse senetlerinin veya ortaklık paylarının itibari değeri arasındaki fark tutarın sermaye azaltımına ilişkin kararın ticaret sicilinde tescil edildiği tarih,

• İktisap bedelinin altında bir bedel karşılığında elden çıkarmaları halinde iktisap bedeli ile elden çıkarma bedeli arasındaki fark tutarın elden çıkarma tarihi,

• İktisap ettikleri tarihten itibaren iki tam yıl içerisinde, sermaye azaltımı yoluyla itfa etmemeleri veya elden çıkarmamaları halinde, iktisap bedeli ile hisse senetlerinin veya ortaklık paylarının itibari değeri arasındaki fark tutarın iktisap tarihinden itibaren iki tam yıllık sürenin son günü

itibarıyla dağıtılmış kar payı sayılacak ve bu tutarlar üzerinden %15 vergi tevkifatı yapılacaktır.

Maddede, ayrıca tevkif edilen vergilerin herhangi bir vergiden mahsup edilemeyeceği düzenlenmekte ve Cumhurbaşkanına tam mükellef sermaye şirketinin paylarının Borsa İstanbul’da işlem görüp görmemesine, işlem gören paylarının toplam payları içindeki oranına, geri alınan payların Borsa İstanbul’da işlem gören paylardan olup olmamasına, tam mükellef kurumlardan geri alınıp alınmamasına, tam mükellef sermaye şirketinin yıllık satış hasılatı ve diğer gelirlerinin toplam tutarına göre ayrı ayrı ya da birlikte,  bu oranı sıfıra kadar indirmeye veya bir katına kadar artırmak suretiyle yeniden tespit etmeye yetki verilmektedir.

3) Gelir Vergisi Kanununun geçici 67 nci maddesi düzenlemeleri (MADDE 19)

Kanunun 19 uncu maddesiyle, Gelir Vergisi Kanununun geçici 67 nci maddesinde yapılan değişiklik ile menkul kıymetler ve diğer sermaye piyasası araçlarının elden çıkarılması ve elde tutulması sürecinde elde edilen gelirler ile mevduat faizleri, repo gelirleri ve özel fınans kurulularından elde edilen gelirlerin vergilendirilmesine yönelik hükümler içeren Gelir Vergisi Kanununun geçici 67 nci maddesinin uygulama süresi 31/12/2025 tarihine kadar uzatılmakta, istisna kapsamındaki kazançların hangi durumda madde kapsamında tevkifata tabi olacağı hususuna açıklık getirilmektedir.

Bu kapsamda; 

• Bazı Kanunlarla vergi muafiyeti tanınan veya istisna tutulan kurum gelirlerinin, 193 sayılı Kanunun geçici 67 nci maddesi kapsamında tevkifata tabi tutulup tutulamayacağına ilişkin ihtilaflar söz konusu olmaktadır. Yapılan düzenlemeyle söz konusu hususa açıklık kazandırılmakta, diğer Kanunlarda, açık olarak tevkif suretiyle kesilen vergileri de kapsayan bir istisna veya muafiyet hükmü mevcut olmadığı sürece bu kurumların gelirlerine geçici 67 nci madde kapsamında tevkifat yapılacağı belirtilmektedir.

• Banka ve aracı kurumlar vasıtasıyla gerçekleştirilen kaldıraçlı alım satım (foreks) işlemlerinden elde edilen gelirlerin geçici 67 nci madde kapsamında kaynakta kesinti suretiyle vergilendirilmesi düzenlenmektedir.

4) İhracata Yeni Teşvik (MADDE 16)

Kanunun 16 ncı maddesiyle, Gelir Vergisi Kanununun 89 uncu maddesinin birinci fıkrasına eklenen bent ile tam mükellef gerçek kişilerin mal ihracından elde ettikleri kazançlarının %50’sinin beyannamede bildirilen gelirlerden indirilmesine imkân tanınmaktadır.

Bu indirimden yararlanılabilmesi için bu kapsamda sayılan;

• İhracattan kaynaklanan hasılatları toplamı yıllık 400.000 Türk lirasına kadar olanların, ilgili yılda kendilerinin sigortalı olması,
• İhracattan kaynaklanan hasılatları toplamı yıllık 800.000 Türk lirasına kadar olanların, ilgili yılda kendilerinin sigortalı olması ve en az ortalama bir tam zamanlı ya da eş değer kısmi zamanlı işçi çalıştırması,
• İhracattan kaynaklanan hasılatları toplamı yıllık 1.600.000 Türk lirasına kadar olanların, ilgili yılda kendilerinin sigortalı olması ve en az ortalama iki tam zamanlı ya da eş değer kısmi zamanlı işçi çalıştırması,
• İhracattan kaynaklanan hasılatları toplamı yıllık 2.400.000 Türk lirasına kadar olanların, ilgili yılda kendilerinin sigortalı olması ve en az ortalama üç tam zamanlı ya da eş değer kısmi zamanlı işçi çalıştırması

gerekmektedir.

5) Konaklama vergisinin yürürlük tarihinin ertelenmesi (MADDE 42)

Bu Kanunun 42 maddesiyle, 7194 sayılı Dijital Hizmet Vergisi ile Bazı Kanunlarda ve 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılması Hakkında Kanunun 52 nci maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinde yapılan değişiklik ile konaklama vergisinin yürürlük tarihi “1/1/2021”den “1/1/2022” tarihine ertelenmiştir.

6) Katma Değer Vergisinde süre uzatımları (MADDE 23, 24, 25) 

Kanunun;

• 23 üncü maddesiyle, KDV Kanununun geçici 17 nci maddesinde yer alan uygulamanın süresi 31/12/2025 tarihine kadar uzatılmaktadır. Böylece, dahilde işleme rejimi kapsamında ithal ürünlerin vergisiz temini nedeniyle, bu alanda yerli üreticiler aleyhine rekabet eşitsizliği oluşmasını önlemek üzere, dahilde işleme izin belgesine sahip mükelleflerin yurt içinden temin edecekleri maddelerde 3065 sayılı Kanunun 11/1-c maddesinde düzenlenen tecil- terkin uygulaması kapsamında işlem yapılabilmesine devam edilmesi sağlanmaktadır.
   
  
• 24 üncümaddesiyle, KDV Kanununun geçici 23 üncü maddesinde yer alan uygulama süresi 31/12/2023 tarihine kadar uzatılmaktadır. Böylece, Milli Eğitim Bakanlığına bilgisayar ve donanımlarının bedelsiz teslimleri, bunlara ilişkin yazılım teslimi ve hizmetleri ile bu mal ve hizmetlerin bağışı yapacak olanlara teslim ve ifasına sağlanan KDV istisnasına devam edilmesi sağlanmaktadır.
   
  
• 25 inci maddesiyle, KDV Kanununun geçici 40 ıncı maddesinde yer alan 2020 UEFA Şampiyonlar Ligi finali için sağlanan istisnanın, yeni takvime göre 2021 finali için geçerli olması düzenlenmektedir.

7) Üzerinde turizm tesisleri yapılmak üzere adlarına kamu arazisi tahsis edilen Kültür ve Turizm Bakanlığından belgeli yatırımcıların ödemelerine 1 yıl erteleme (MADDE 29)

Bu Kanunun 29 uncu maddesiyle, 4706 sayılı Hazineye Ait Taşınmaz Malların Değerlendirilmesi ve Katma Değer Vergisi Kanununda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun’a eklenen geçici 26 ncı madde ile üzerinde turizm tesisleri yapılmak üzere adlarına kamu arazisi tahsis edilen Kültür ve Turizm Bakanlığından belgeli yatırımcılar ve işletmecilerden; irtifak hakkı tesis edilip edilmediğine veya kullanma izni verilip verilmediğine bakılmaksızın 1/7/2020 tarihi ile 31/12/2020 tarihi arasındaki dönemde , 4706 sayılı Kanun’un geçici 25 inci maddesi kapsamında ertelenen bedeller de dâhil, tahsil edilmesi gereken kira, kesin izin, kesin tahsis, irtifak hakkı, kullanma izni, yararlanma, ilave yararlanma bedelleri ve hasılat payları ile Kültür ve Turizm Bakanlığından belgeli turizm tesislerinin yatırımcıları ve işletmecilerinden bu faaliyetleri dolayısıyla Hazine taşınmazlarını izinsiz kullanımlarından dolayı aynı dönemde tahsil edilmesi gereken ecrimisillerin ödeme süreleri, başvuru şartı aranmaksızın bir yıl ertelenmesi ve bu alacaklar ertelenen süre sonuna kadar herhangi bir zam veya faiz uygulanmadan tahsil edilmesi düzenlenmektedir.

8) Kurumlar Vergisi Kanunda süresi uzatılan düzenlemeler (MADDE 36, 37)

• Bu Kanunun 36 ncı maddesiyle, 5520 sayılı Kanunun geçici 2 nci maddesinin birinci fıkrasında yer alan, Dernek veya vakıflarca elde edilen Gelir Vergisi Kanununun 94 üncü maddesinin (5) numaralı bendi ve geçici 67 nci maddesi kapsamında kesinti suretiyle vergilendirilmiş kazanç ve iratlar dolayısıyla iktisadi işletme oluşmuş sayılmayacağına ilişkin düzenlemenin süresi  “31/12/2020” tarihinden “31/12/2025” tarihine uzatılmıştır.

• Bu Kanunun 37 nci maddesiyle, 5520 sayılı Kanunun geçici 11 inci maddesinin birinci fıkrasında yer alan 2020 UEFA Şampiyonlar Ligi finali için sağlanan muafiyetin, yeni takvime göre 2021 finali için geçerli olması düzenlenmektedir.

Söz konusu Kanuna aşağıdaki bağlantı yoluyla ulaşabilirsiniz. https://www.verginet.net/

7256 Sayılı Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılması ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun