A) Bilançoda parasal olmayan kıymet tespiti ekli tabloda yer almaktadır.

https://lnkd.in/dETCCCjg

B) Tespit edilmiş parasal olmayan kıymetlerin enflasyon düzeltmesinde dikkate alınacak tutarları (düzeltmeye esas tutarları) bulunur. BURADA 31.12.2023 ÖNCESİ VAR OLAN İKTİSADİ KIYMETLER DÜZELTİLMİŞ DEĞERİNİN 1,19493 TAŞIMA KATSAYISI İLE, 2024 HESAP DÖNEMİ BİLANÇO DAHİL OLAN İKTİSADİ KIYMETLER İSE GİRİŞ TARİHİ VE TUTARINA GÖRE BULUNUR.

C) Tespit edilmiş parasal olmayan kıymetlerin enflasyon düzeltmesinde, düzeltmeye esas tarihleri ve düzeltme/taşıma katsayıları belirlenecektir.

* Taşıma Katsayısı= 1,19493

* Düzeltme Katsayısı= Ocak 2024: 1,14747 - Şubat 2024: 1,10613 - Mart 2024: 1,07085 - Nisan 2024: 1,03361 - Mayıs 2024: 1,01376 - Haziran 2024: 1

* Stoklara İlişkin “Basit Ortalama Yöntemi” Düzeltme Katsayısı: 1,03421

Ç) Tespit edilmiş düzeltmeye esas tutarlar ait oldukları düzeltme/taşıma katsayılarıyla çarpılarak, parasal olmayan kıymetlerin düzeltilmiş tutarları hesaplanacak ve düzeltilmiş değerler ile düzeltme öncesi değerler arasındaki enflasyon farkları kayıtlara alınacaktır.

D) Parasal olmayan kıymetler düzeltilmiş değerleriyle, parasal kıymetler ise düzeltmeye tabi tutulmaksızın BİLANÇODA gösterilir.

Ersan KARACA
Yeminli Mali Müşavir
This email address is being protected from spambots. You need JavaScript enabled to view it.

A) Aşağıdaki hesaplar PARASAL kıymet olup, enflasyon düzeltmesine tabi TUTULMAZ.

* 120 / 220 Alıcılar Hesabı: Finansal kiralamadan doğan senetsiz alacaklar izlenir.

* 121 / 221 Alacak Senetleri Hesabı:
Finansal kiralama işlemlerinden doğan senetli alacaklar izlenir.

* 124 / 224 Kazanılmamış Finansal Kiralama Faiz Gelirleri Hesabı

* 301 / 401 Finansal Kiralama İşlemlerinden Borçlar Hesabı

* 302/ 402 Ertelenmiş Finansal Kiralama Borçlanma Maliyeti Hesabı

B) Aşağıdaki hesaplar PARASAL OLMAYAN kıymet olup, enflasyon düzeltmesine tabi TUTULUR.

* 260 Haklar Hesabı: Finansal kiralama işlemlerinde, kiraya verilen iktisadi kıymetler kiracılar tarafından Defter Kayıt Tarihi itibariyle enflasyon düzeltmesine tabi tutulur. 260 Haklar Hesabında takip edilen finansal kiralamadan kaynaklananlar dâhil maddi olmayan duran varlıklar Reel Olmayan Finansman Maliyeti ayrıştırması yapılması gereken parasal olmayan kıymetler kapsamında değildir.

* 268 Birikmiş Amortismanlar Hesabı: İktisadi kıymetler, kiracı tarafından amortismana tabi tutulur. 260 Haklar Hesabı ile birlikte enflasyon düzeltmesine tabi tutulur.

KİRAYA VEREN TARAFINDAN BU DURUMDA ENFLASYON DÜZELTMESİ YAPILMAZ, KİRACI TARAFINDAN HAKLAR HESABI ÖZELİNDE DÜZELTME YAPILIR.

FİNANSAL KİRALAMA ŞİRKETLERİNİN 2024 - 2025 ENFLASYON DÜZELTMESİ KAR ZARAR FARKI KAZANCIN TESPİTİNDE DİKKATE ALINMAZ.

Ersan KARACA
Yeminli Mali Müşavir
This email address is being protected from spambots. You need JavaScript enabled to view it.

4857 25-II "Ahlak ve iyi niyet kurallarına uymayan haller ve benzerleri" feshi ile 25 Çıkış kodu birbirine karıştırılmamalı...

İş Kanunu'nun 25 maddesi işverenin haklı nedenle derhal feshini düzenler. İşçinin iş akdini derhal feshetme hakkı veren bu nedenlerle yapılan çıkışlar işçi için birtakım sonuçlar doğurur. (ihbar tazminatı, kıdem tazminatı, işsizlik ödeneği) gibi haklardan mahrum olur.

İş Kanunu'nun 24. maddesi de işçiye haklı nedenle derhal fesih hakkını düzenler. 25. maddede olduğu gibi işçi de derhal fesih hakkını kullanarak bildirim süresi beklemez bu nedenle ihbar tazminatı talep edemese de şartlar sağlanıyorsa kıdem tazminatını talep edebilir.

Fesih nedeninden bağımsız olarak (ücret, fazla çalışma, hafta tatili, prim ikramiye gibi alacalar ile kullanılmayan yıllık izin ücretleri) mutlaka ödenmelidir.

Peki işveren iş akdini haklı nedenle feshedeceği zaman fesih nedenine göre 42-50 arasında kodlardan uygun olanı seçerken işçinin haklı feshinde hangi kod seçilmelidir?

İşçinin haklı nedenle feshi 24.maddede düzenlenmiş olmasına karşın 25. maddedeki gibi çıkış kodlarında ayrıma gidilmemiş olması bazen işverenlerde soru işaretine neden olabiliyor.

Bu durumda kullanılabilecek SGK işten ayrılış nedeni kodu "25 İşçi tarafından işverenin ahlak ve iyiniyet kurallarına aykırı davranış nedeni ile fesih" kodunu kullanmalıdır.

25 Kodu ile çıkışlarda;
☑ Kıdem tazminatı (şartlar sağlanıyorsa) ödenmeli
☑ Varsa diğer alacakları ödenmeli (ücret vb.)
☑Kullanılmamış yıllık izne ait ücretler ödenmeli
☑İşsizlik ödeneğinden yararlanabilir.

⛔ İhbar tazminatı talep edemez
⛔ İşçi işe iade davası açamaz
⛔ Bildirim süresi beklenmesi gerekmez, işveren talep edemez.

Murat Delip

İş Hukuku | Bordrolama | İK Teknolojileri | Kişisel Gelişim | İçerik Üreticisi

ÖZELGELER

• Gelir Vergisi Kanunu Özelgeleri
• Vergi Usul Kanunu Özelgeleri
• Kurumlar Vergisi Kanunu Özelgeleri
• Katma Değer Vergisi Kanunu Özelgeleri
• Damga Vergisi Kanunu Özelgeleri
• Özel Tüketim Vergisi Kanunu Özelgeleri

ÖZELGELER

• Gelir Vergisi Kanunu Özelgeleri
• Vergi Usul Kanunu Özelgeleri
• Kurumlar Vergisi Kanunu Özelgeleri
• Katma Değer Vergisi Kanunu Özelgeleri
• Damga Vergisi Kanunu Özelgeleri
• Özel Tüketim Vergisi Kanunu Özelgeleri

Biliyorum, sayıları yüzbinleri aşan meslektaşımdan çoğu bana kızacak, ama hala bir şeyler öğrenmeye çalışan bir vergici olarak, kendimi bu yazıyı yazmaya ve uyarıda bulunmaya mecbur hissediyorum.

*** MESLEK MENSUPLARI İSYANDA !

Yağmur çamur demeden, pandemide sağlığını düşünmeyip canla başla işini devam ettiren, doğru düzgün bir tatil yapamayan, çoğu zaman işlerini yetiştirmek için bürosunda sabahlayan meslek mensupları haklı olarak isyan etme noktasına geldi.

Enflasyon düzeltmesi yapmak bir hayli emek isteyen, tek tek geçmiş yıl kayıtlarına inilmesi ve verilerin çıkarılmasını gerektiren zahmetli bir iş, özellikle büyük şirketlerde sabit kıymetlerin onbinlerce kaleme ulaştığını düşünecek olursanız, yapılacak çalışmanın boyutunu hayal edebilirsiniz.

Üstelik özellikle serbest çalışan meslek mensuplarımızın, bu çabalarının karşılığı olarak müşterilerinden ekstra bir ücret alamadığını da düşünecek olursanız, çıldırmak işten bile değil dersiniz.

*** ENFLASYON DÜZELTMESİ YANSIZ YANİ TARAF GÖZETMEYEN BİR UYGULAMA

Enflasyon düzeltmesi, vergi mevzuatımızda belki de ilk kez görülen, yansız yani taraf gözetmeyen bir uygulama. Enflasyon düzeltmesi uygulamasını, sadece bir yönüyle görmek ve vergi yükü getiriyor şeklindeki söylemler son derece yanlış, algı oluşturmaya yönelik olarak değerlendirmek gerekir.

Enflasyon düzeltmesi uygulaması, özsermayesi kuvvetli olan şirketleri ödüllendiriyor ve onların vergi yüklerini azaltıyor. Özsermayesi zayıf şirketleri ise cezalandırıyor ve vergi yüklerini artırıyor. Yani her şey firmanızın özsermayesinin ne kadar güçlü olduğuna bağlı.

*** ERTELEME VERGİSEL OLARAK TAM BİR FELAKET SENARYOSU OLUR

Kamuoyundaki yoğun baskıların sonuç verdiğini, enflasyon düzeltmesinin geçici vergi döneminde yapılmaması yönündeki taleplerin bakanlıkça uygun görüldüğünü varsayalım. Bu durumda, enflasyon düzeltmesi sadece yıl sonunda yapılacak olup, hep birlikte neler olacağını hayal etmeye ve gözümüzün önünde canlandırmaya çalışalım.

Şirkete koyduğu özsermayesi eriyen firmalar, geçici vergi dönemlerinde haksız ve yersiz yere geçici vergi ödeyecekler. Şirketini borçla çeviren firmalar ise, enflasyona bağlı olarak ortaya çıkan kazançlarından yıl sonuna kadar geçici vergi ödemeyerek, adeta bir vergi ertelemesinden yararlanacaktır.

Bu defa, 2024 yılı sonunda enflasyon düzeltmesi yapıldıktan sonra firmalar çok büyük bir hayal kırıklığı ile karşı karşıya kalacaktır. 2024 yılına ilişkin kurumlar vergisi beyannamesi verildiğinde; enflasyon mağduru şirketler haksız ve yersiz yere ödedikleri ve enflasyon karşısında eriyen geçici vergilerin iadesini almaya çalışacak ve vergi dairelerinde bir hayli iş yüküne neden olacaktır. Enflasyondan yararlanan şirketler ise bir anda ciddi bir kurumlar vergisi yüküyle karşılaşacak ve nerden çıktı bu vergi diye kara kara düşünmeye başlayacaktır.

*** GEÇİCİ VERGİ DÖNEMLERİNDE ENFLASYON DÜZELTMESİNİ ERTELEMEK CİDDİ BİR HATA OLUR

Geçici vergi dönemlerinde enflasyon düzeltmesinin ertelenmesi durumunda; enflasyon mağduru şirketlerden haksız yere geçici vergi toplanmış olacak, buna karşın enflasyondan yararlananların ödeyeceği geçici vergiler ötelenerek, onlara kanunda öngörülmemiş bir olanak sağlanmış olacaktır.

Hiç kimsenin, birilerinin sırtındaki vergi yükünü alıp, bir başkasının sırtına yüklemeye hakkı yoktur. Dolayısıyla, geçici vergi dönemlerinde enflasyon düzeltmesini ertelemenin çok ciddi bir hata olur.

Bülent Ak

Yeminli Mali Müşavir - Konsey | Vergi | Denetim | Danışmanlık

This email address is being protected from spambots. You need JavaScript enabled to view it.

Daha önce de söylediğimiz gibi enflasyon muhasebesinde küçük bir hata büyük tutarlı farklara neden olabiliyor.

O YÜZDEN ŞU BASİT KONTROL İŞLEMİNİ MUTLAKA YAPIN DERİM:

- Düzeltme İşlemleri sonucunda ulaştığınız enflasyon kâr ya da zararını (648 veya 658 hesap) 0,19'a bölün.

- Çıkan tutarı, düzeltme öncesi duran varlık toplamı ile öz kaynak toplamının farkı ile karşılaştırın.

- ARADA ANORMAL BİR FARK VARSA BİR YERLERDE HATA OLABİLİR.

*NOT 1: Stok, 159, 180, 340 hesaplardan önemli farklar geliyorsa bunları da göz önünde bulundurun.

ÖRNEĞİN; ED kârının (648 hesap) 10 milyon TL çıktığını varsayalım.

Bu tutarın 0,19' a bölümü 52 milyon TL civarında çıkar.

Bu da düzeltme öncesi duran varlık toplamının, öz kaynak toplamından bu civarlarda yüksek olmasını gerektirir.

(Stok, 159, 180 gibi diğer hesalardan da önemli bir fark gelmediğini kabul ettiğimizde) Düzeltme öncesi duran varlıklar ile öz kaynaklar arasındaki fark bu tutardan çok farklı, örneğin 5-10 milyon Lira sevisinde ise veya ters yönlü bir fark var ise bir hata olabilir.

*NOT 2: Bu karşılaştırmayı dönem içerisinde alınan duran varlıklar, sermaye artırımı gibi unsurlar etkileyebilir. Ancak yine de önemli bir fikir verecektir.

İrfan Vural

YEMİNLİ MALİ MÜŞAVİR

Linkedin paylaşımından alıntı yapılmıştır

* Arsa - Arazi v.b. iktisadi kıymetlere yönelik 15 Temmuz 2023'den sonra iktisap edilmiş olması halinde KDV, Kurumlar Vergisi istisnası bulunmamaktadır. Aynı zamanda amortisman ayrılmamaktadır. Taşıma katsayısı % 20'lerde olduğu düşünülürse her 3 ayda bir % 20 enflasyon düzeltmesi karının artmasına sebep olacaktır. Bu durumda bu nevi varlıklar çok elzem değilse işletmede bulunmasına gerek bulunmamaktadır. 2023 enflasyon düzeltmesi sonrası belirlenen tutarın üstünde bir rakamla işletmeden çıkışı sağlanabilir.

* Amortisman süresi bitmiş ve amortisman ayrılmamış iktisadi kıymetler için Vergi Usul Kanunu 320. maddesi uyarınca düzeltme yapılabilir. 555 Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğine göre bu durumda ihtirazi kayıtlı beyanname tercih edilebilir.

* Mümkünse stoklu çalışma yapılmayabilir. Stok satış zararı indirim konusu yapılabilecektir. 555 Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğine göre bu durumda ihtirazi kayıtlı beyanname tercih edilebilir.

* İşletme de faaliyetlerde gereği bulunmayan amortismana tabi iktisadi kıymetler 2023 enflasyon düzeltmesi sonrası belirlenen tutarın üstünde bir rakamla işletmeden çıkışı sağlanabilir.

KISACA BİLANÇODA ENFLASYON DÜZELTMESİ KARINI ARTIRACAK VE İŞLETMENİN FAALİYETLERİNDE ELZEM OLMAYAN İKTİSADİ KIYMETLER ÖZELİNDE VERGİ PLANLAMASI ÇALIŞMASI YAPILABİLİR. BİLANÇO SADELEŞTİRMESİ YAPILMALIDIR.

Ersan KARACA
Yeminli Mali Müşavir
This email address is being protected from spambots. You need JavaScript enabled to view it.

İşgücü piyasasında dezavantajlı gruplar arasında yer alan engelli bireylere yönelik her toplumda olduğu gibi ülkemizde de anayasa ve yasalarda vergi, istihdam, sosyal güvenlik, çalışma şartları ve toplum hayatına intibaklarına yönelik özel düzenlemeler yapılmıştır. 

Anayasamızın 61’inci maddesi ile engellilerin hayat standartlarının iyileştirilmesi ve geliştirilmesi anayasal güvence altına alınarak; Devletin, engellilerin korunmaları ve toplum hayatına intibaklarını sağlayıcı tedbirler alacağı ve bu amaçlarla gerekli teşkilat ve tesisler kuracağı veya kurulmasını sağlayacağı hüküm altına alınmıştır.

Bu kapsamda, engelli vatandaşların içinde bulunduğu zor koşulların giderilmesine katkıda bulunmak, sosyal ve ekonomik hayata katılımlarını kolaylaştırmak ve engelliler ile engelli olmayanlar arasındaki rekabet eşitsizliğini gidermek amacıyla vergi mevzuatında çeşitli düzenlemeler yapılmıştır.

Engellilere yönelik vergi mevzuatında yer alan uygulama ve avantajlardan birisi de Gelir Vergisi Kanunu’nda düzenlenen engellilik indirimi uygulamasıdır.

1. Engellilik indirimi nedir?

Gelir Vergisi Kanunu’nun 31’inci maddesine göre; çalışma gücünün asgari %80’ini kaybetmiş bulunanlar birinci derece engelli, asgari %60’ını kaybetmiş bulunanlar ikinci derece engelli, asgari %40’ını kaybetmiş bulunanlar ise üçüncü derece engelli sayılmaktadır.

Buna göre, engellilik indirimi, çalışma gücü kaybı olanların ücret ve/veya kazançlarına, engellilik derecelerine göre belirlenen miktarda indirimin uygulanmasıdır.

2. Hangi raporlar engellilik indiriminde geçerlidir?

Yetkili hastanelerce düzenlenen ve Gelir İdaresi Başkanlığı (GİB) Merkez Sağlık Kurulu’nca değerlendirilerek çalışma gücünün asgari %40’ını kaybetmiş olduğu karara bağlanan engelli sağlık kurulu raporları, vergi indirimi uygulamasında dikkate alınmaktadır.

3. Başka amaçlarla alınmış raporlarla engellilik indiriminden yararlanılabilir mi?

İşe girmek, engelli kimlik kartı almak, sosyal yardımlardan faydalanmak gibi değişik amaçlarla alınan ve GİB Merkez Sağlık Kurulu’nca değerlendirilmemiş engelli sağlık kurulu raporlarına istinaden engellilik indiriminden yararlanılması mümkün değildir.

Ancak, engellilik indiriminden yararlanmak isteyenlerin diğer kurumların sevki sonucu aldıkları raporların (rapor aslı veya noter tasdikli örneği ya da raporu düzenlemiş olan hastanece tasdikli örneği) ilgili yönetmelik hükümlerine ve ekinde yer alan engelli sağlık kurulu raporu formatına uygun olmaları durumunda engellilik indirimi yönünden de geçerli kabul edilerek, engellilik indiriminden yararlanma başvurusu sırasında kullanılabilmektedir. 

4. Engellilik indiriminden hangi tarihten itibaren yararlanılabilir?

Vergi dairesi başkanlıkları veya defterdarlıklarca yetkili hastaneye sevk edilmeleri sonucu alınan raporların GİB Merkez Sağlık Kurulu’nca değerlendirilmesi sonucu engellilik indiriminden yararlandırılması gerektiği kararlaştırılanlar, rapor tarihinden itibaren engellilik indiriminden yararlandırılmaktadırlar.

Daha önce alınmış mevcut raporları ile başvuruda bulunanlar ise, raporlarının GİB Merkez Sağlık Kurulunca değerlendirilmesi sonucu engellilik indiriminden yararlandırılması gerektiğinin kararlaştırılması durumunda, başvuru tarihinden itibaren engellilik indiriminden yararlandırılmaktadır. 

5. Kimler engellilik indiriminden yararlanabilir?

Gelir Vergisi Kanunu’na göre engellilik indirimi uygulamasından;

- Engelli olarak çalışan ücretli (hizmet erbabı),

- Bakmakla yükümlü olduğu engelli kişisi bulunan ücretli,

- Engelli serbest meslek erbabı,

- Bakmakla yükümlü olduğu engelli kişisi bulunan serbest meslek erbabı,

Yararlanabilmektedir.

6. Bakmakla yükümlü olunan kişi ne demektir?

Engelli kişinin tabi olduğu çalışma mevzuatı veya bağlı olduğu sosyal güvenlik mevzuatına göre bakmakla yükümlü sayılan kişiler, engellilik vergi indirimi uygulaması yönünden de bakmakla yükümlü sayılmaktadır.

Buna göre, 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nun 3’üncü maddesinin 10 numaralı fıkrasına göre, bakmakla yükümlü olunan kişi;

- 18 yaşından küçük çocuklar,

- Lisede eğitimine devam eden ve 3308 sayılı Mesleki Eğitim Kanunu’nda belirtilen aday çıraklık ve çıraklık eğitimi ile işletmelerde mesleki eğitim görmesi halinde 20 yaşını aşmamış kişiler,

- Üniversite eğitimine devam eden ve 25 yaşını aşmamış kişiler,

- Herhangi bir yerde çalışmayan, yani herhangi bir sosyal güvencesi olmayan eşler,

- SGK tarafından tespit edilmiş, engelli olan çocuklar yaş sınırı olmadan bakmakla yükümlü olunan kişileri,

- Geçiminin genel sağlık sigortalısı tarafından sağlandığı ilgili kurumca belirlenen kriterlere göre tespit edilen kişinin anne ve babasını,

ifade etmektedir.

7. Engellilik indirimi tutarı ne kadardır?

2024 yılında elde edilecek ücret gelirlerinde dikkate alınacak aylık ve yıllık engellilik indirimi ve vergi avantajı tutarları aşağıdaki tabloda gösterilmiştir.

Ücretli kişinin kendisi engelli ise, engellilik indirimi tutarı gelir vergisi kesintisi yapılırken ücret matrahından indirilerek uygulanmaktadır. Bu indirimden bakmakla yükümlü olduğu engelli kişisi bulunan hizmet erbabı da yararlandırılmaktadır.

 8. Engellilik indiriminden yararlanmak için ne yapılması gerekir?

Engellilik indiriminden yararlanmak isteyen ücretli çalışan engelliler aşağıdaki belgelerle birlikte Vergi Dairesi Başkanlığı olan illerde ilgili Grup Müdürlüğü’ne, Vergi Dairesi Başkanlığı olmayan illerde ise Defterdarlıklara (Gelir Müdürlüğü’ne), Bağımsız Vergi Dairesi bulunan ilçelerde Vergi Dairesi Müdürlüğü’ne, vergi dairesi bulunmayan ilçelerde ise Mal müdürlüklerine bir dilekçe ile başvurmaları gerekmektedir.

- Müracaat formu – Dilekçe

- Çalıştığı işyerinden alınacak çalıştığına dair işveren tarafından imzalanıp kaşelenmiş yazı

- T.C. Kimlik Numarasını içerir nüfus cüzdanı fotokopisi,

- İlgili yönetmeliğe uygun Sağlık Kurulu Raporu olanlar için rapor aslı veya noter tasdikli örneği ya da raporu düzenlemiş olan hastanece tasdikli örneği.

Engellilik vergi indirimi dilekçesi; Dijital Vergi Dairesi’nden de verilmesi mümkün olup, Dijital Vergi Dairesi Sistemi üzerinden giriş yapıldıktan sonra, İnteraktif Vergi Dairesi/İşlem Başlat/Vergi İşlemleri/ Engellilik Vergi İndirimi Dilekçesi bölümlerinden de başvuru yapılabilmektedir.

9. Engelli sağlık kurulu raporuna itiraz nasıl yapılabilir?

Engelli sağlık kurulu raporuna; engellinin kendisi, velisi, vasisi veya raporu isteyen kurum tarafından itiraz edilebilmektedir. İlgililer itiraz dilekçesi ve ilk engelli sağlık kurulu raporunun tasdikli bir örneği ile birlikte, bulunduğu ilin sağlık müdürlüğüne başvurması gerekmektedir.

Ayrıca vergi indirimi için Gelir İdaresi Başkanlığı’na intikal eden rapor sonuçlarına tekrar incelenmesi talebi ile başvuru yapılabilmektedir.

10. İşyerini değiştiren ücretlilerin ne yapması gerekiyor?

Herhangi bir şekilde işyeri değiştiren ücretlilerin daha önce işlem tesis ettirdikleri vergi dairesi birimlerine yeni iş yerlerinin adreslerini bildirerek buradan yeni işyerlerine hitaben yazı almaları gerekmektedir. Bu engellilerin yeniden rapor almalarına gerek bulunmamaktadır.   Celal ÖZCAN

https://www.ekonomim.com/kose-yazisi/ucretli-calisanlar-yonunden-engelli-vergi-indirimi-uygulamasi/762351