4857 sayılı İş Kanunu uyarınca hafta tatili, yedi günlük zaman dilimi içindeki 24 saatlik dinlenme hakkını ifade etmektedir. Kısmi süreli çalışmada da haftanın 6 işgünü çalışan işçiye kesintisiz 24 saat hafta tatili izni kullandırılması gerekmektedir. Yargıtay bir uyuşmazlıkta işyerinde haftanın 7 günü günde 3 saat çalışan işçinin hafta tatili çalışması ücretine hak kazandığını ve bu işçiye kesintisiz 24 saat hafta tatili izni de kullandırılması gerektiğine hükmetmiştir.

Yüksek Mahkeme söz konusu kararında “Hükme esas alınan bilirkişi raporunda, tanık beyanlarına göre davacının pazar günleri temizlik yaptığı ve çöp topladığı kabul edilmiştir. Dosya kapsamından, davacının haftanın yedi günü çalışmasına rağmen hafta tatili ücret alacağının ödenmediği sabit olup, söz konusu alacağın emeklilik sonrası dönem için de kısmi süreli çalışma esasına göre yapılacak hesaplama ile hüküm altına alınması gerekmektedir…” demiştir 3. Kısmi süreli çalışmada belirlenen haftalık çalışma süresinin üzerindeki çalışmaların 45 saate kadar fazla süreli çalışma olarak hesaplanması gerekmektedir. “… 4857 sayılı İş Kanunu’nun 41/3. maddesi gereğince işçinin normal çalışma ücretinin sözleşmelerle haftalık 45 saatin altında belirlenmesi halinde, işçinin bu süreden fazla, ancak 45 saate kadar çalışmaları fazla sürelerle çalışma olarak adlandırılır. Bu şekilde fazla sürelerle çalışma halinde ücret normal çalışma ücretinin %25 fazlasıdır” işverenimcom

Ömer K.

SOSYAL GÜVENLİK MÜŞAVİRLERİ DERNEĞİ BAŞKAN YARDIMCISI

İş ilişkisi kurulurken adaydan bir takım evraklar istenir bu evraklardan biri de adli sicil kaydı bilgisidir. Adayın adli sicil kaydı istenmesindeki amacın, işin niteliğine uygun olması gerekir. İşe girişte istenilecek evraklar listesine "Adli sicil kaydı" eklenmesi ve işçiden temin edilmesi işverene birtakım sorumluluklar yükler.

Adli sicil kaydının istenmesinde ve özlük dosyasında saklanmasında dikkat edilecek önemli noktalar:
✅ Adayın rızası dahilinde temin edilmesi. Burada adayın açık rızasının olduğunun ispatı işverendedir.
✅ Yetkisiz kişi ve kuruluşlar ile paylaşılmaması
✅ Yasal sürelerle saklanması ve bu sürede yeterli gizlilik önlemlerinin alınması
✅ Yasal süre sonunda yok edilmesi veya anonim hale getirilmesi gerekir.

Adli Sicil Kaydı İşlenmesinde Önemli Notlar:

1) Adli sicil kaydının istenilmesinde hukuki zorunluluk durumu, adayın işlediği suç, yapacağı göreve engel teşkil edebilir, yasa gereği bunun işe girişten önce teyidi yapılması istenebilir. Bu durumda işveren adaydan adli sicil kaydını isteyebilir.

2) Aday, iş görüşmesi aşamasında veya süreç devam ederken adli sicil kaydı istemek yerine adayın işe girişinin kesinleşmesinin ardından adli sicil kaydının istenmesi sağlanmalıdır. Aksi durumda ilana başvuran yüzlerce adayın adli sicil kaydı alınmasına neden olacaktır.

3) Aday veya işçinin sicil kaydının sorgulanması işçiler arasında bu bilginin paylaşılması gibi durumların önüne geçilmelidir. Adayın özel nitelikli verisi sayılabilecek bilginin özel korunması gerekir.

4) İşveren sadece adli sicil kaydında değil diğer belge ve bilgilerde de ölçülü davranmalı ve işçinin bu konuda açık rızasını almalıdır.

5) İşçini adli sicil kaydı olması ayrımcılık yapılabileceği anlamına gelmez. Bu kapsamda işçi iş kanunundan ve diğer kanunlardan doğan haklarını kullanmalıdır.

6) Yasal olarak zorunluluk dışında işveren işçiden sabıka kaydı istemesi durumunda en azından işçiden bunu beyan etmesini istemeli ve sabıka kaydı bilgisini özlük dosyasında saklamaması yararına olacaktır.

7) Adayın sabıka kaydının istenmesi yasal zorunluluk nedeniyle istenebilir, işverenin işçiyi sabıka kaydı varsa işe almama niyeti ile sabıka kaydı istemesi yanlış olacaktır.

Sonuç olarak, işverenler ölçülü bilgi ve belge istemeli, yasal zorunluluk dışında adli sicil kaydı istemekten kaçınmalıdır.

Murat Delip

İş Hukuku | Bordrolama | İK Teknolojileri | Kişisel Gelişim | İçerik Üreticisi

4857 Sayılı İş Kanununa göre gece en geç 20:00’da başlayıp en erken de 06:00’da sona eren ve en çok 11 saat sürebilen bir dönem olarak tanımlanmıştır.

Gece çalışmaları, 4857 sayılı Kanun ile “Postalar Halinde İşçi Çalıştırılarak Yürütülen İşlerde Çalışmalara İlişkin Özel Usul Ve Esaslar Hakkında Yönetmelik” ve “Kadın Çalışanların Gece Postalarında Çalıştırılma Koşulları Hakkında Yönetmelik” gibi ikincil mevzuatlarla düzenlenmiştir.

Bu çalışma yürütülürken 4857 sayılı İş Kanunu’nda belirtilmiş çalışma sürelerine uyulmak zorundadır.
• Çalışma süresi en fazla haftada 45 saat olarak belirlenir.
• Günlük çalışma saati en fazla 11 saat olarak belirlenir.
İşçilerin gece yaptıkları çalışma süresi 7,5 saati aşamaz. (Ancak bu kuralın istisnası vardır. Özel güvenlik, turizm ve sağlık hizmetinin yürütüldüğü işlerde görev yapan işçilerin yazılı onaylarının alınması halinde bunlara 7,5 saatin üzerinde saatin üzerinde gece çalışması yaptırılabilir.)

Gece Çalışmasında Kesin Yasaklar Nelerdir?

1-4857 Sayılı İş Kanunu, gece çalışmasında 18 yaşını doldurmamış çocuk ve genç işçilerin sanayiye ait işyerlerinde gece çalıştırılması şartlar ne olursa olsun kesinlikle yasaktır.

2-Gebe olan kadın işçiler gebeliğin 24. haftasından doğuma kadar olan sürede kesinlikle gece çalıştırılamazlar. Yeni doğum yaptıktan sonra doğumu takip eden 1 yıl içerisinde gece çalıştırılmaları yasaklanmıştır.

3-Ayrıca kadın işçiler gece çalışması kapsamında çalıştırılacaksa iş yeri hekiminden gece vardiyasında çalışmasında bir sakınca olmadığına dair sağlık raporu almadan çalıştırılamazlar.

4-Aynı zamanda bir iş yerinde işçilerin gece çalışması yapması için iş yerinin 24 saat faaliyet göstermek zorunda olması esastır. Yani iş yeri 24 saat faaliyet göstermek zorunda olan bir iş yeri değilse işçiler gece vardiyasında çalıştırılamaz.

5- Engelli işçilerin kendi rızaları dışında gece döneminde çalıştırılmaları yasaktır.

Cevat Nevruz 

E. İş Başmüfettişi / Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı

Ticaret Bakanlığı Tarafından Yayımlanan Enflasyon Düzeltmesi Uygulayan Şirketlerde Esas Alınacak Finansal Tablolara İlişkin Tebliğe Göre Borca Batıklık Tespitinde Enflasyon Düzeltmesi Uygulanmış Bilanço Esas Alınır.

Türk Ticaret Kanununun 376. Maddesine Göre Sermaye İle Kanuni Yedek Akçeler Toplamının Zarar Sebebiyle: Sermaye İle Kanuni Yedek Akçeler Toplamının Zarar Sebebiyle:

A) 1/2'sinden Az Karşılıksız Kalması Halinde Bir Hüküm Bulunmamaktadır.

B) 1/2 İle 2/3'ü Arasında Karşılıksız Kalması Halinde İyileştirici Önlem Yeterlidir.

C) 2/3’ İle % 100 Arasında Karşılıksız Kalması Halinde:

Toplantıya Çağrılan Genel Kurul;

1) Sermaye Azaltımı Yapılmasına,

2) Sermayenin Tamamlanmasına,

3) Sermayenin Artırılmasına Karar Verebilir. Karar Vermediği Takdirde Şirket Kendiliğinden Sona Erer.

BU DURUMUN PEK DİKKATE ALINMADIĞI VE GENEL KURULUN ÖNLEM ALMADIĞI GÖZLEMLENMEKTEDİR.

B) Borca Batık Olma Durumu: Şirketin Aktiflerinin Borçlarını Karşılayamaması Halidir. Yönetim Organı, Aktiflerin Hem İşletmenin Devamlılığı Esasına Göre Hem De Muhtemel Satış Fiyatları Üzerinden Bir Ara Bilanço Çıkartır. Yönetim Organı, Hem İşletmenin Devamlılığı Esasına Hem De Aktiflerin Muhtemel Satış Değerlerine Göre Çıkarılan Ara Bilânço Üzerinden Aktiflerin Şirket Alacaklarını Karşılamaya Yetmediğine Karar Vermesi Ve Sermaye Azaltımı - Sermayenin Tamamlanması - Sermayenin Artırılması Tedbirlerini Almaması Halinde Şirketin İflası İçin Mahkemeye Başvurur. 2023 HESAP DÖNEMİ ENFLASYON DÜZELTMESİ TABİ TUTULMUŞ BİLANÇOLARIN DİKKATE ALINMASI NETİCESİNDE BUNA YÖNELİK ÖNLEMLERİN ALINMASI VE GEREKİRSE SERMAYE ARTIŞI YAPILMASI ŞARTTIR.

Ersan KARACA
Yeminli Mali Müşavir
This email address is being protected from spambots. You need JavaScript enabled to view it.

2023/01-12. Dönem İndirimli Oran KDV İadesi 2024/Kasım Beyannamesi ile Yıllık Nakden veya Mahsuben Talep Edilebilir.

Diğer İadeler açısından 2 Yıllık Talep Süresine Dikkat Edilmesi Gerekir.

KDV İADE TÜRLERİ

1) Tam İstisna Kapsamındaki İşlemler:

·  Mal İhracatı ( Yüklenim KDV İadesi)

·  Hizmet İhracatı( Yüklenim KDV İadesi)

·  İhraç Kayıtlı Satış ( Hesaplanan KDV Tecil Terkin – İadesi)

·  Dâhilde İşleme Kaps. İhraç Kay. Satış ( Hes. KDV Tecil Terkin – İade)

·  Geçici Kabul Rejimi İhraç Kayıtlı Satış ( Hes. KDV Tecil Terkin – İade)

·  Yolcu Beraberi Eşya Satışı( Yüklenim KDV İadesi)

·  Bavul Ticareti( Yüklenim KDV İadesi)

·  Deniz, Hava, Demir Yolu Taşıma Araç Teslimi( Yüklenim KDV İadesi)

·  Kıymetli Maden İstisnası( Yüklenim KDV İadesi)

·  Petrol Aramaları( Yüklenim KDV İadesi)

·  Yatırım Teşvik Belgesi Kapsamındaki  Teslimler( Yüklenim KDV İadesi)

·  Ulusal Güvenlik Harcamaları( Yüklenim KDV İadesi)

·  Taşımacılık İstisna( Yüklenim KDV İadesi)

·  Diplomatik İstisna( Yüklenim KDV İadesi)

* Not: İthalat İstisnası Tam İstisna Kapsamında Değildir.

2)   İndirimli Oranda Teslim Hizmetlere ( Yüklenim KDV İadesi): Mükelleflerin, indirimli orana tabi işlemlerden doğan iade taleplerini, en geç indirimli orana tabi işlemin gerçekleştiği yılı izleyen yılın Ocak-Kasım vergilendirme dönemlerine ilişkin beyannamelerin (Ocak-Kasım vergilendirme dönemlerine ilişkin yılın sonuna kadar verilen düzeltme beyannameleri dahil) herhangi birinde iadeye konu olan KDV alanında beyan etmeleri ve indirimli orana tabi işlemin gerçekleştiği yılı izleyen yılın sonuna kadar standart iade talep dilekçesiyle birlikte iade talepleri için Tebliğin ilgili bölümlerinde sayılan belgelerle (teminatla talep edilen iadelerde teminat dahil) vergi dairelerine başvurmaları zorunludur.

3)   Kısmi KDV Tevkifatı ( Hesaplanan KDV İadesi)

4)   Fazla veya Yersiz KDV Uygulanan İşlemler( Hesaplanan KDV İadesi)

Ersan KARACA
Yeminli Mali Müşavir
This email address is being protected from spambots. You need JavaScript enabled to view it.

Rahmetle, Minnetle, Özlemle Anıyoruz, Arıyoruz ...

Bilindiği üzere, 7529 sayılı yasa ile yapılan düzenleme ile yapılmakta olan yatırımların enflasyon düzeltmesine tabi tutulması sonucu ortaya çıkan gelir etkisinin fon hesabında izlenmesi öngörülmüş, ayrıca özel fon hesabına alınan bu tutarların yatırımın tamamlanarak ilgili iktisadi kıymetin aktifleştirilmesi gereken dönem ile bu dönemi takip eden dört hesap dönemi içerisinde eşit taksitler halinde dönem kazancının tespitinde gelir olarak dikkate alınacağı, izleyen yıla devreden 549 hesabın her yıl bir önceki yıla ilişkin olarak bu Kanun uyarınca belirlenen yeniden değerleme oranında artırılarak dikkate alınacağı hüküm alınmıştır. Eş zamanlı olarak, aynı yasal düzenlemede öz kaynaklar hesabı içerisinde izlenen 549 hesabının enflasyon düzeltmesine tabi tutulmayacağı hususu da vurgulanmıştır.

İşletmenin aktifinde birden fazla yapılmakta olan yatırımlar hesabı mevcut ise her her yatırım hesabının enflasyon düzeltmesi enflasyon fark hesaplarının 549 hesabının alt hesaplarında iş bazında ayrı ayrı izlenmesini gerektiği hususuna dikkat edilmesinde fayda vardır. Zira her bir yatırım için fon hesabında izlenen tutarlar aktifleştirildiği dönem ile bu dönemi izleyen 4 yıl içinde olmak üzere toplam 5 yıl içerisinde gelir hesaplarına aktarılması gerekiyor. Hangi fonun hangi yatırımla ilgili olduğu ve aktifleştirilip aktifleştirilmediğinin izlenmesi hata yapmamak için gereklidir.
Bu noktada karşılaşacağımız başka bir sorun 549 hesapta iş bazında takip edilen yapılmakta olan yatırımlar gelir etkilerinin 5 yıl içesinde gelir hesaplarına intikal ettirilirken geçici vergi dönemlerine isabet eden kısmının mı yoksa tamamının mı gelir hesaplarına aktırılacağı konusudur.

Dr. Soner Ülgen

Tax partner at Northwest Yeminli Mali Müşavirlik A.Ş.

5237 sayılı Türk Ceza Kanunun 7. maddesinin 2. fıkrasına göre;

“Suçun işlendiği zaman yürürlükte bulunan kanun ile sonradan yürürlüğe giren kanunların hükümleri farklı ise, failin lehine olan kanun uygulanır ve infaz olunur”
Bu hüküm gereğince, fiilin işlendiği tarihten sonra yapılan yeni düzenlemelerin failin lehine durum meydana getirmesi halinde, ilgililer hakkında düşük olan ceza tutarının esas alınması gerekir.

5510 sayılı Kanunun yürürlüğe girdiği 2008 yılı Ekim ayı öncesinde işlenen fiillerden dolayı ilgililer hakkında idari para cezası uygulanırken, fiilin işlendiği tarihteki ceza tutarı ile 5510 sayılı Kanunda öngörülen ceza tutarı kıyaslanır ve ilgililer hakkında düşük olan ceza tutarı uygulanır.

Bir örnek üzerinden aktarmak gerekirse işten ayrılış bildirgelerinde;

- 2008 Ekim ayı ile 31/7/2009 tarihleri arasında idari para cezası uygulanmaz.

- 1/8/2009 tarihi ile 7/3/2012 tarihleri arasında asgari ücret tutarında idari para cezası uygulanır.

- 8/3/2012 tarihinden itibaren asgari ücretin ???? ???? ü???????? ceza uygulanır ve ceza miktarı işverenlerin tutmakla yükümlü oldukları işyeri defter, kayıt ve belgelerinin Kuruma verilmemesi nedeniyle uygulanan ceza miktarını aşamaz.

Not;  ??????? ???ı?ı ????ℎ????? ö??? ??ℎ????? ?????????ğ? ℎ???? ö???????ş ???? ??????? ?ç?? ?? ???????ı?, ????? ??ℎ??? ??????ş ???????? ??? ?? ???? ???? ??ℎ??? ???????.

Turgay BALTACI

Güvenlik Denetmeni

31.12.2023 tarihli bilançonun enflasyon düzeltmesine tabi tutulması sonucunda 698 hesabının gider etkisi gelir etkisinden büyük olan firmalarda düzeltme zararı oluşmuş ve bu hesap 580 Geçmiş Yıl Zararları hesabına aktarılarak 698 hesap kapatılmıştı. 2024 takvim yılı İkinci ve üçüncü geçici vergi dönemlerinde yapılan düzeltme işlemlerinde ise 580 Geçmiş yıl zararları hesabı tekrar düzeltme işlemine tabi tutularak gelir etkisi yaratmış ve bu etki 698 hesaba alacak olarak kaydedilmiş karşılığında 580 hesabın alt hesabına enflasyon farkı olarak kaydedilmiştir. Böylece 580 hesap enflasyon farkı kadar artış göstermiş olmaktadır.

Bilindiği üzere, öz sermaye kalemlerine ait enflasyon farklarının düzeltme sonucu oluşan geçmiş yıl zararlarına mahsup edilebilmesine Kanun izin vermektedir. Dolayısıyla 2024 takvim yılı içerisinde veya yıl sonunda 2024 Enflasyon farkları dahil 502 Sermaye Düzeltmesi Olumlu Farkları, 540 Yasal Yedekler Enflasyon Farkları, 549 Özel Fonlar Enflasyon Farkları gibi öz kaynak enflasyon farkları 580 hesapta yer alan 2024 enflasyon farkları dahil tutarlara mahsup edilebilecektir.

Dr. Soner Ülgen

Tax partner at Northwest Yeminli Mali Müşavirlik A.Ş.

BUNLARDAN BİRİNCİSİ;

Defter kayıtlarını düzeltmeksizin, önceki dönemde kayıtlara yansıyan enflasyon düzeltmesinden kaynaklanan farkları KKEG veya DİĞER İNDİRİM VE İSTİSNA olarak beyan etmeye devam etmek.

➡️ İKİNCİ YOL İSE;

DEFTER KAYITLARININ (BEYANNAMEYE UYUMLU ŞEKİLDE) DÜZELTİLMESİ SURETİYLE ENFLASYON DÜZELTMESİ ETKİSİNİ BERTARAF ETMEK.

DEFTER KAYITLARININ DÜZELTİLMESİ YOLUNUN TERCİH EDİLMESİ HALİNDE;

2024 Haziran kayıtlarında bir değişiklik yapılması mümkün olmayacağı için, sonraki bir tarihte ters kayıt yapılması suretiyle defter kayıtlarının düzeltilmesi işlemi gerçekleştirilebilir.

Böylelikle 648 veya 658 hesap bakiye vermemiş ve dolayısıyla gelir tablosuna da yansımamış olur.

❗️NOT 1:
BU DURUMDA, AYNI ZAMANDA 2024/2 DÖNEMİNDE BU KAPSAMDA KKEG VEYA İSTİSNA OLARAK BEYAN EDİLEN TUTARIN DA İPTAL EDİLMİŞ OLDUĞU HUSUSUNA DA DİKKAT EDİLMESİ GEREKİR !

❗️NOT 2:
Defter düzeltmesi, 2024/2. döneminde bu kapsamda beyan edilen KKEG'yi 2024/3. döneminde ortadan kaldıracağı için vergi dairesince izahat istenilebileceği ihtimali göz önünde bulundurulmalıdır.

PEK ÇOK DEFA İFADE ETTİĞİM GİBİ,

BU ŞEKİLDEKİ GEREKSİZ İZAHAT TALEPLERİNİN ÖNÜNE GEÇİLMESİ İÇİN, GİB TARAFINDAN ÇIKARILACAK BİR İÇ GENELGE İLE BU DURMUN NORMAL OLDUĞUNUN VE BAŞKACA BİR GEREKÇE YOK İSE MÜKELLEFTEN İZAHAT İSTENMESİNE GEREK OLMADIĞININ VERGİ DAİRELERİNE BİLDİRİLMESİ UYGUN OLACAKTIR.

İrfan Vural

YEMİNLİ MALİ MÜŞAVİR