Evet, Danıştay, Maliye’nin KDV tevkifat iadelerine 2021 yılında getirdiği “ödeme şartı”na ilişkin düzenlemesini, bu defa da esastan iptal etti! Daha önce verdiği kararlarla, söz konusu düzenlemenin yürütmesini durdurmuştu.
Maliye’nin iptal edilen düzenlemesi tam olarak neydi?
Maliye, tevkifat uygulamasından doğan KDV iadelerinde, daha önce alıcıların tevkif ettikleri KDV’yi beyan etmelerini yeterli bulurken, 1 Mart 2021 tarihinden itibaren alıcıların tevkif ettikleri KDV’leri vergi dairelerine ödemiş olmaları şartını getirmişti (35 Seri No.lu KDV Tebliği). Yani, Danıştay’ın iptal ettiği düzenleme, tevkifat uygulamasından doğan KDV iadelerine, 1 Mart 2021 tarihinden itibaren getirilen “ödeme şartı” ile ilgili.
Düzenlemeden etkilenen bir mükellef dava açtı!
Getirilen ödeme şartı nedeniyle tevkifat KDV iadesi reddedilen bir mükellef, Tebliğ’de yer alan düzenlemenin hukuka aykırı olduğu gerekçesiyle, YD talepli iptal davası açtı.
Dava süreci nasıl seyretti?
YD talepli açılan bu iptal davasında süreç şu şekilde seyretti:
1) Danıştay 4. Dairesi, Tebliğdeki düzenlemenin yürürlüğünü durdurdu (Danıştay 4. Dairesi’nin 09.09.2021 tarihli ve Esas No: 2021/2647 sayılı Kararı).
2) Maliye, Danıştay 4. Dairesi’nin bu YD kararına Danıştay VDDK nezdinde itiraz etti.
3) Danıştay VDDK, yanlış hasım gerekçesiyle YD kararını kaldırdı (Danıştay VDDK’nın 03.11.2021 tarihli ve İtiraz No: 2021/6 sayılı Kararı).
4) Danıştay 4. Dairesi hasmı düzelterek, yeniden YD kararı verdi (Danıştay 4. Dairesi’nin 01.02.2022 tarihli ve E. 2021/2647 sayılı Kararı).
5) Maliye bu YD kararına da itiraz etti!
6) Danıştay VDDK, bu kez Maliye’nin itirazını reddetti, Danıştay 4. Dairesi tarafından verilen YD kararını onadı! (Danıştay VDDK’nın 23.03.2022 tarihli ve İtiraz No: 2022/3 sayılı Kararı).
Maliye: Esastan karar verilinceye kadar ödeme şartı aranılmayacak!
Maliye, Danıştay VDDK tarafından verilen itiraz red kararı sonrasında bir Genel Yazı hazırlayarak 13 Mayıs 2022 tarihinde tüm teşkilatına gönderdi. Söz konusu Genel Yazıda; tevkifat uygulamasından kaynaklanan KDV iadelerinde, alıcılar tarafından 2 No.lu KDV Beyannamesi ile beyan edilen ve tahakkuk ettirilen KDV'nin ödenmiş olması şartının aranılmayacağı açıklandı (GİB’in 13 Mayıs 2022 tarihli ve E-64994458-130[5509-815]-63230 sayılı Genel Yazısı).
Söz konusu Genel Yazı’daki açıklama aynen şu şekilde:
“Danıştay Dördüncü Dairesinin 1/2/2022 tarih ve Esas No:2021/2647 sayılı Kararı ile KDV Genel Uygulama Tebliği’nde Değişiklik Yapılmasına Dair 35 Seri No.lu Tebliğin 15 inci maddesinin yürütmesi durdurulduğundan, tevkifat uygulamasından kaynaklanan iade taleplerinin yerine getirilmesinde, alıcı tarafından 2 No.lu KDV Beyannamesi ile beyan edilen ve tahakkuk ettirilen KDV'nin ödenmiş olması şartı mükelleften aranmayacaktır.
Ancak, bu kapsamdaki iade taleplerine ilişkin olarak vergi dairelerince, alıcılar tarafından tevkif edilen KDV'nin Hazineye intikal edip etmediği hususunun araştırılması ve Hazineye intikal etmediği tespit edilen vergilerin takip ve tahsili bakımından gecikmeksizin işlem yapılması uygun olacaktır.”
Genel yazı, KDV iadelerinde oluşan tıkanıklığı açtı!
Gerçekten Maliye’nin yaptığı düzenleme, akabinde bu düzenlemenin iptali için açılan dava ve yaşanan süreç, tevkifat KDV iadesi talep eden binlerce mükellef başta olmak üzere hemen herkesi yordu! Ödeme şartı nedeniyle KDV iadelerinin yapılmaması, iade talep eden mükellefleri oldukça mağdur etti!
Maliye’nin Danıştay VDDK’nın bu itiraz red kararının ardından tüm teşkilatına gönderdiği Genel Yazı, tevkifat KDV iadelerinde ödeme şartı nedeniyle oluşan tıkanıklığı açtı.
Maliye, tevkifat yapıp vergi dairesine ödemeyen alıcıların peşine düştü!
Maliye, söz konusu Genel Yazısı’nda, bu konuya dikkat çekerek, alıcılar tarafından tevkif edilen KDV'nin Hazineye intikal edip etmediği hususunun araştırılması ve Hazineye intikal etmediği tespit edilen vergilerin takip ve tahsili bakımından gecikmeksizin işlem yapılması gerektiğini açıkladı. Yani, Maliye, söz konusu karar sonrasında, tevkifat yaparak vergi dairesine beyan edip ödemeyen alıcıların peşine düştü!
Köşe yazımda, bilgilendirme yapacağımı belirtmiştim!
16 Mayıs 2022 tarihinde yayınlanan köşe yazımda, Danıştay VDDK’nın itiraz red kararının ardından Danıştay 4. Dairesi tarafından verilen YD kararının kesinleştiğini, ancak iptal davasının esas yönünden devam ettiğini, Danıştay 4. Dairesi’nin yakın bir zamanda YD kararındaki gerekçelerle bu kez Tebliğde yer alan ödeme şartına ilişkin düzenlemeyi esas yönünden iptal etmesinin beklendiğini, bu konuda yaşanacak gelişmeleri ayrıca paylaşacağımı belirtmiştim.
Dava esas yönünden de sonuçlandı, düzenleme iptal edildi!
Evet, söz konusu iptal davası esas yönünden de sonuçlandı.
Danıştay, Maliye’nin KDV tevkifat iadelerine getirdiği ödeme şartına ilişkin düzenlemesini, bu defa da esastan iptal etti! (Danıştay 4. Dairesi’nin 10.11.2022 tarihli ve E.2021/2647, K.2022/6427 sayılı Kararı)
İptal gerekçesine dikkat!
İptal kararının gerekçesi şu şekilde:
“Dava konusu düzenleyici işlemle alıcılar tarafından tevkif edilen verginin satıcılar tarafından iade alınabilmesi için, önceki düzenleyici işlemlerden farklı olarak, alıcılar tarafından verginin ödenmesi gerektiğine yönelik şart getirilmiştir.
Kanun koyucu, indirim mekanizmasında verginin ödenip ödenmediğine herhangi bir önem atfetmemiştir. Kanun koyucunun düzenlemediği bir hususun, tevkifattan doğan vergi iadesinin yerine getirilebilmesi için idarenin düzenleyici işlemiyle aranmasının 3065 sayılı Kanunun 29. Maddesinin (5) numaralı fıkrasında öngörülen yetkinin kapsamı içerisinde değerlendirilmesine olanak bulunmamaktadır. Bu itibarla, Kanunda açıkça yetki verilmeyen hususlara yönelik düzenleme içeren dava konusu düzenleyici işlemde hukuka uyarlık görülmemiştir.
Öte yandan, dava konusu düzenleyici işlemden önceki düzenleyici işlemlerde, tevkifat işlemlerinden doğan verginin iadesinde, tevkifata konu verginin alıcılar tarafında ödenmesinin gerektiği hususunda herhangi bir şart öngörülmemiş, dolayısıyla alıcılar tarafından tevkif edilen verginin hazineye ödenip ödenmediğine bakılmaksızın satıcılar tarafından değinilen işlemden doğan verginin diğer koşulların bulunması halinde iadesine imkan tanınmıştır. Tevkifat uygulamasından doğan iade işlemlerine ilişkin usul ve esasları düzenleyen dava konusu düzenleyici işlemde, önceki uygulamadan vazgeçilmesine dayanak alınabilecek herhangi bir hukuki sebep de gösterilmediğinden, dava konusu işlemde bu yönüyle de uyarlık bulunmamaktadır.”
Sonuç olarak,
Danıştay, Maliye’nin KDV tevkifat iadelerine getirdiği ödeme şartına ilişkin düzenlemesini yukarıda yer alan gerekçelerle esas yönünden de iptal etti! Maliye’nin yapacağı düzenlemelerde bu gerekçeleri dikkate almasında fayda var! Abdullah TOLU
