Bilindiği üzere VUK’nun 176’ncı maddesi defter tutma bakımından tüccar sınıflarını, 177- 178 inci maddeleri birinci ve ikinci sınıf tüccarlar ile defter tutma hadlerini, 179–180-181’nci maddeleri ise sınıf değiştirme konularını düzenlemiştir.
Vergi Usul Kanununda yer alan maktu hadler ile asgari ve azami miktarları belirtilmiş olan para ile ödenecek ceza miktarları her yıl Kanunun Mükerrer 414’üncü maddesinin üçüncü fıkrası hükmü doğrultusunda belirlenerek yayınlanan tebliğ ile ilan edilmektedir.
Hazine ve Maliye Bakanlığı; 24.11.2022 tarih 32023 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği (Sıra No: 542) ile 2022 yılı için yeniden değerleme oranını %122,93 (yüz yirmi iki virgül doksan üç) olarak tespit etmiştir.
Vergi Usul Kanununun 176 ncı maddesinde “I inci sınıf tüccarlar, bilanço esasına göre, II nci sınıf tüccarlar, işletme hesabı esasına göre, defter tutarlar.” hükmü yer almaktadır. I inci sınıfa dahil tüccarlara ilişkin 177 nci maddenin (1-3) fıkralarında yer alan hadlerinde yer aldığı VUK genel tebliği ise henüz yayımlanmamıştır.
2023 yılında gerçek kişi tacirler tarafından tutulacak defterlerin tespitinde; 2022 yılında içinde bulunulan sınıf dikkate alınarak, faaliyet dönemi iş hacimleri ile aynı yıl içinde (Aralık ayında) yayımlanan 01.01.2023 tarihinden geçerli olan hadlerin kıyaslanması gerekmektedir.
Yeni yılda kullanılacak defterlerin açılış onaylarının, aralık ayı sonuna kadar yaptırılması zorunluluğu nedeniyle sürenin azalması dikkate alınarak, tutulacak defterlerin belirlenmesinde ihtiyaç duyulacak 01.01.2023 tarihinden itibaren uygulanacak, VUK. Md. 177 – Bilanço esasına göre defter tutma hadleri, VUK’nun Mük. 414 üncü maddesi doğrultusunda;
|
1- Yıllık |
||
|
-Alış tutarı |
: |
890.000.- TL |
|
-Satış tutarı |
: |
1.270.000.- TL |
|
2- Yıllık gayrisafi iş hasılatı |
: |
440.000.- TL |
|
3- İş hasılatının beş katı ile yıllık satış hasılatının toplamı |
: |
890.000.- TL |
olarak hesaplanmıştır.
Cumhurbaşkanı, VUK’nun mük. 414 üncü maddesine göre tespit edilen maktu had ve miktarları yarısına kadar artırmaya veya indirmeye yetkilidir.
Cezalı işlemlerle karşılaşılmaması bakımından 2023 faaliyet döneminde gerçek kişi tacirler tarafından tutulacak defterlerin belirlenmesinde; ekte yer alan tüccar sınıfları, defter tutma hadleri, sınıf değiştirmeye ilişkin açıklamalar ve özelge örneklerinin dikkate alınmasında yarar bulunmaktadır.
Kaynak, Ankara SMMM Odası
